مواضع ایران درباره برجام چگونه باشد؟

 یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان این که مواضع ایران در صورت خروج آمریکا از برجام باید بسیار مدبرانه و مبتنی بر تفسیر بین‌المللی و نه آمریکایی باشد، گفت: خروج ایران از ان پی تی نه این که شدنی نباشد اما می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد یک اجماع مجدد بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران شود.

مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از اعلام ترامپ برای خروج از برجام اظهار  کرد: جهت گیری ایالت متحده آمریکا براساس هدف گذاری خود، سناریوهای مطلوب خاص خود را طراحی کرده است که اولین سناریوی مطلوب دنیای تک قطبی بود، اما دنیای تک قطبی نتوانست آنگونه که باید و شاید به‌عنوان سناریوی مرجح براساس هژمونی آن‌ها شکل گیرد.

وی افزود: بنابراین در دوران اوباما، آمریکا به سمت هژمونی مرکب و سناریوی مطلوب بعدی رو کرد که دنیای تک، چندقطبی است. البته نظم جهانی از منظر آمریکایی‌ها، امروز با سناریوی مرجح دنیای تک،‌چند قطبی و با جهت گیری مبتنی بر هژمونی مرکب برای ایجاد هژمونی امنیتی آمریکا در نظام بین الملل در قرن جاری شکل گرفته است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: برای این معنا ایالت متحده آمریکا حاضر به انجام هزینه‌های بالاست، هزینه‌هایی که به ظاهر برای جهت گیری دنیای تک، چند قطبی مورد نظر است، اما در باطن اقتصاد بین‌الملل گرای مبتنی بر گسترش هژمونی امنیتی و فروش تسلیحات نظامی در دنیای جدید شکل می‌گیرد، از این جهت باکی در ورود به مقولات نظامی ندارد.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل همچنین بیان کرد: در واقع جنگ‌هایی که آمریکا راه انداخته و هزینه‌های‌ آن را به شرکای منطقه‌ای خود تحمیل می‌کند، در این مسیر تلاش دارد از برجام در چارچوب استراتژی جوجیستو استفاده کند، در این مقوله جوجیستو به چه معنی است؟ آیا تاکتیک جا خالی کردن و یا پرتاب کردن را برگزیده است، لذا به صراحت اعلام می‌کند که حاضر است برای ایجاد چنین فضایی  در صورت عدم رسیدن به هدف قدرت نظامی خود را به میدان آورد این جهت گیری در سیاست خارجی آمریکا زمینه دارد.

مطهرنیا در ادامه اظهار کرد: بنابراین ترامپ از گزاره‌هایی در ارتباط با سیاست خارجی بهره می‌برد که پیش‌بینی می‌کنم تلاش دارد ادبیاتی را در ارتباط با برجام برگزیند که از نظر حقوقی نتوان خروج آمریکا از برجام را به اثبات رساند، اما از نظر سیاسی برجام نسبت به گذشته محدودتر و نگرانی طرفین دیگر برجام چه در جبهه 1+5 چه در ارتباط با ایران، عملیاتی شدن آینده برجام افزایش یابد.

وی خاطرنشان کرد: شاید به گونه‌ای دو راه حل در برابر ایران قرار گیرد؛ خروج از برجام یا ورود به فاز رودررویی با آمریکا و ماندن در برجام و ایجاد فشارهای بیشتر در پرونده‌های دیگر با همکاری اتحادیه اروپا و سه عضو اصلی آن در برابر ایران. بنابراین از این دیدگاه پیش بینی می‌کنم ترامپ از منظر حقوقی و بیان گزاره‌هایی که مبتنی بر پاره کردن برجام باشد دوری می‌گزیند.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل افزود: اما به نظر ترامپ طوری عمل می‌کند که بتواند برجام را نسبت به گذشته محدودتر کرده و براساس این محدودیت‌ها همراهی  کشورهای دیگر از جمله همراهان خود در اتحادیه اروپا و رقبایش در 1 + 5 را به منظور فشار بیش‌تر بر ایران جلب کند.

مطهرنیا تاکید کرد: در این شرایط اعلام مواضع جمهوری اسلامی ایران باید بسیار مدبرانه و در سمت و سوی تقویت برجام و تفسیر بین المللی از برجام نه تفسیر آمریکایی از برجام مبتنی شود تا افکار عمومی جهان ایران را مسئول خروج از برجام نشناسند.

این استاد دانشگاه درباره مطرح شدن مباحثی مبنی بر خروج ایران از ان پی تی در صورت خروج آمریکا از برجام هم اظهار کرد: می‌توان در سیاست اعلام کرد که ایران از سازمان ملل، ان پی تی و یا بسیاری از معاهدات بین المللی خروج خود را اعلام کند اما باید مد نظر داشت چه پیامدهایی متوجه ایران می‌شود. در واقع تحمل ضربه‌های انتقام طرف مقابل ناشی از این خروج و هم ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین المللی  اندازه گیری و مورد توجه قرار گیرد.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در پایان تاکید کرد: بله ایران می‌تواند از ان پی تی خارج شود، اما آیا در این که ایران بتواند ضربات ناشی از خروج از ان پی تی و پیامدهای ناشی از اجماع مجدد بین المللی بر ضد ایران  را به گونه‌ای مدیریت کند که در ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی موجب ضربه زدن به منافع ملی ایران نشود تا حدودی با شک و تردید رو به رو است. نه این که شدنی نباشد اما آنچه مسجل است، این که خروج ایران از ان پی تی می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد یک اجماع مجدد بین‌المللی از طریق جنگ رسانه‌ای و روانی  علیه جمهوری اسلامی ایران شود.