مصرف قرص «دگزامتازون» چه عوارضی دارد؟

  آیا تا به حال زیاد از قرص دگزامتازون استفاده کرده اید؟ آیا با عوارض این قرص آشنایی دارید؟ آیا می دانید که این دارو باعث می شود که پوکی استخوان بیشتری بگیرید. چون این قرص، دارای مقدار زیادی کورتون است که باعث ایجاد مشکلات گوارشی در شما می شود.

حتما برای شما هم این وضعیت پیش آمده است که بر اثر دندان درد یا مشکلات جسمی دیگر دچار درد شدید شوید و پزشک به شما مصرف قرص دگزامتازون را پیشنهاد دهد. از آن جایی که مصرف هر نوع داروی شیمیایی عوارض و مشکلات احتمالی خود را برای فرد خواهد داشت این دارو هم از این قاعده مستثنی نمی‌باشد. دگزامتازون جزو داروهای پرعوارض محسوب شده و تا جایی که امکان دارد نباید آن را مصرف نمود.

دگزامتازون چطور به یک داروی محبوب تبدیل شد؟
در سال‌های اخیر مصرف دگزامتازون به طور بی‌رویه در ایران افزایش داشته است. براساس آمارهای ارائه شده در سال گذشته دگزامتازون درصدر داروهـــای تجــــویز شده در کشور قرار داشته است. شاید دلیل پرطرفدار بودن این دارو این باشد که در سال‌های گذشته، دگزامتازون به یکی از انواع داروهای دوپینگ رایج در باشگاه‌های بدنسازی تبدیل شده است و باعث افزایش وزن کاذب می‌شود، هر چند این افزایش وزن ایجاد شده حاصل از تجمع آب و مایعات در بدن است و هیچ تاثیری در افزایش حجم عضلات و توان ورزشکار ندارد و حتی مصرف منظم آن به کاهش توده عضلانی شخص منجر می‌شود.

عوارض مصرف قرص دگزامتازون
متاسفانه پزشکان و بیماران علاقه‌ خاصی به این دارو دارند، چون به سرعت التهاب، تب و عوارض کوفتگی عضلانی را از بین می‌برد، داروی بتامتازون، دگزامتازون، تریامسینولون، داروهای تزریقی کورتون‌دار است، این دارو مانند شمشیر دو لبه عمل کرده و عوارض خطرناکی برای سیستم ایمنی بدن دارد. در ارتباط با عوارض این دارو را می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

پوکی استخوان
باید دگزامتازون را قاتل استخوان‌ها دانست، چراکه بزرگ‌ترین عارضه آن پیشگیری از رسوب کلسیم در استخوان و ایجاد پوکی استخوان است.

مشکلات گوارشی
دگزامتازون روی سیستم گوارشی تاثیر می‌گذارد و باعث بروز مشکلاتی از قبیل نفخ، زخم‌های مری و معده می‌شود.

چاقی و اختلالات هورمونی
توجه داشته باشید که این دارو و هم‌خانواده‌های آن باعث چاقی، اختلالات قاعدگی و پرمویی در خانم‌ها هم می‌شود. بهتر است در صورت مشاهده مشکلاتی مثل تورم در صورت و قوزک پا و همچنین مدفوع سیاه، قیری رنگ و عفونی که بیش از چند روز طول می‌کشد، پزشکتان را در جریان قرار دهید.

چاقی کاذب
افرادی که به دنبال روش‌های سریع برای چاق‌شدن می‌گردند حتما اسم این دارو هم به گوششان خورده است. دگزامتازون اشتها را زیاد می‌کند. علاوه بر آن از طریق ایجاد تورم در بدن شما را چاق می‌کند. در حقیقت یکی از عوارض استفاده زیاد از کورتون ها ایجاد تورم تدریجی در بدن و افزایش میزان چربی است که باعث پف‌کردن فرد می‌شود. در نتیجه بیمار احساس می‌کند که چاق و قوی بنیه شده است. اما حقیقت این است که تمام کورتون‌ها در استفاده مکرر باعث تحلیل رفتن عضلات و پوکی استخوان می‌شوند. در حقیقت این دارو بدن شما را رسما به یک پفک تبدیل می‌کند.

تضعیف سیستم ایمنی
در سرماخوردگی‌ها با وجود امکان رفع سریع ظاهر علائم، کورتیکو استروئیدها می‌توانند با تضعیف سیستم ایمنی بدن زمینه را برای تشدید حالات عفونی فراهم کرده و طول مدت بیماری را افزایش دهند. درواقع مصرف این دارو با دوز بالا، موجب تضعیف شدید سیستم ایمنی شده که خود می‌تواند زمینه ساز ابتلا به عفونت‌های شدید شود که بسیار خطرناک بوده و می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد. توصیه می‌شود در صورت مصرف این دارو با خوردن مواد غذایی که در لینک زیر ذکر شده است به تقویت کردن سیستم ایمنی بدن خود بپردازید.

سیستم ایمنی بدن را با مصرف این خوراکی‌ها تقویت کنید
افزایش قند خون
مصرف قرص دگزامتازون به دلیل افزایش حجم مایع در گردش خون باعث افزایش فشار خون و افزایش فشار روی قلب شده و در نهایت موجب افزایش قند خون در افراد می‌شود. بنابراین مصرف این دارو برای افراد با بیماری دیابت به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

توجه: اگر پزشک برایتان دگزامتازون تجویز کرده است باید تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کنید. همزمان با مصرف داروی دگزامتازون لازم است مصرف نمک را کم کنید. در عین حال توصیه می‌شود مصرف شیر و مواد غذایی حاوی پروتئین را افزایش دهید. از آنجا که این دارو باعث بروز ناراحتی‌های معده می‌شود، بهتر است بعد از غذا یا همراه با شیر مصرف شود.

توجه: در دوران بارداری و شیردهی با توجه به عبور این دارو از جفت و ترشح آن در شیر، مصرف دگزامتازون باید با نظر پزشک باشد.

علاوه بر عوارضی که در ارتباط با مصرف قرص دگزامتازون ذکر شد افسردگی، توهم، اختلالات ذهنی و تضعیف سیستم ایمنی و کاهش سد دفاعی بدن در مقابل انواع عفونت‌ها از عوارض نامطلوب ناشی از مصرف نابجا و بی‌رویه آمپول دگزامتازون است.

در آخر باید بگوییم که افراد تحت هیچ شرایطی حتی مصرف کوتاه مدت، به صورت خودسرانه از داروهای کورتون‌دار همچون قرص دگزامتازون استفاه نکنند چراکه مصرف خودسرانه این گونه داروها عوارض کشنده‌ای برای بیمار خواهد داشت.