مصیبت نفت 100 دلاری برای تولیدکنندگان

 شایع شده که عربستان سعودی می‌خواهد قیمت نفت به ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد اما اگر قیمت‌ها تا این سطح صعود کنند، ممکن است بذر رکود بعدی بازار کاشته شود.

 مقامات سعودی درآمدهای بیشتری را برای بودجه خود و قیمت نفت بالاتر را برای تقویت ارزش عرضه عمومی اولیه سهام آرامکو می‌خواهند. اما تفکرات کوتاه مدت ممکن است نه برای آنها، بلکه برای قیمت‌های نفت و در نتیجه دوام تقاضا برای نفت، دردسرساز شود.

به گفته لیام  دنینگ از بلومبرگ گادفلای، در دهه گذشته در حالی که قیمت نفت مواقعی از ۱۰۰ دلار در هر بشکه عبور می‌کرد به مدت خیلی طولانی در بالای این سطح نمی‌ماند. در سال ۲۰۰۸ زمانی که قیمت نفت به ۱۵۰ دلار در هر بشکه صعود کرد، بدنبال آن بحران مالی و رکود شدید آمریکا اتفاق افتاد. سپس در فاصله سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ که قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه بود، شیل آمریکا بازار را با موج عرضه جدید به زانو درآورد.

اگر عربستان سعودی دوباره قیمت‌های نفت را سه رقمی کند و مطمئنا این مسئله در مقطع کنونی تنها یک شایعه است – راه‌های زیادی وجود دارد که شرایط را برای یک ریزش قیمت دیگر مهیا می‌کند.

نخست اینکه قیمت نفت به دلیل قوی بودن تقاضا افزایش پیدا می‌کند و تنها محدودیت عرضه اوپک دخیل نیست. نفت ۱۰۰ دلاری سریعا به نرخ رشد بالای تقاضا پایان می‌دهد.

متعاقبا، نفت ۱۰۰ دلاری احتمالا بر رشد اقتصادی تاثیر منفی خواهد گذاشت. احیای اقتصادی از بحران مالی سال ۲۰۰۸ تقریبا به یک دهه رسیده است که بسیار طولانیتر از میانگین مدت بهبود است. تاریخ نشان می‌دهد که در آینده نه چندان دوری با یک رکود دیگر مواجه خواهیم شد.

دانیل لاکال، اقتصاددان ارشد در شرکت "ترسیس جستیون" در گفت و گو با شبکه "سی ان بی سی" گفت: قیمت‌های نفت بسیار بالاست زیرا دلار ضعیف است. محدود کردن عرضه قابل توجه به مدت طولانی در بازار ممکن است باعث شود قیمت‌ها افزایش غیرواقعی پیدا کنند. این مسئله نگرانی بزرگی است زیرا قیمت‌های نفت بحران‌زا نیستند بلکه رشد غیرمنتظره و ناگهانی قیمت‌های نفت بحران ایجاد میکند.

دوم اینکه نفت ۱۰۰ دلاری یک موج دیگر حفاری را به راه می‌اندازد که احتمالا به موج قوی‌تر عرضه جدید شیل منجر می‌شود. قیمت‌های سه رقمی به دو برابر شدن تولید نفت شیل در آمریکا منجر شد و این حجم عرضه به فروپاشی بازار در سال ۲۰۱۴ کمک کرد. افزایش قیمت‌های نفت ممکن است به تکرار دوباره تاریخ منجر شود.

این مسئله نگران کننده است زیرا شیل آمریکا در حال حاضر در مقایسه با دوره ای که به رکود سال ۲۰۱۴ منتهی شد، به سرعت رو به رشد است.

کارستن فریتتچ، تحلیلگر کومرس بانک در این باره به مارکت واچ گفت: اگر عربستان سعودی با ادامه محدودیت عرضه بتواند نفت را به ۱۰۰ دلار برساند، با ریسک فراهم کردن زمینه فروپاشی بازار نفت مواجه می‌شود که به ضرر منافع این کشور خواهد بود.

آنچه که در بلندمدت بیش از عرضه جدید تهدیدکننده به شمار می‌رود، چشم انداز رسیدن تقاضا به اوج خود است. پیش‌بینی‌های زیادی درباره زمانی که تقاضا ممکن است به اوج خود برسد وجود دارد اما همه با این موضوع موافق هستند که بالاخره چنین اتفاقی خواهد افتاد. خودروهای برقی هنوز بخش کوچکی از بازار خودرو را تشکیل می‌دهد اما در مارس بهترین رکورد ماهانه را در آمریکا داشتند. اگر روند کاهش قیمت باطری ادامه پیدا کند، خودروهای برقی می‌توانند تا سال ۲۰۲۴ از نظر هزینه با خودروهای بنزینی برابری کنند.

با این‌همه اگر قیمت‌های نفت افزایش پیدا کند، روی آوردن مصرف کنندگان به خودروهای برقی با روند سریعتری پیش خواهد رفت.

به عبارت دیگر با دنبال کردن درآمدهای بالاتر در سال جاری و آینده، عربستان سعودی نه تنها یک رکود دیگر را ایجاد می‌کند بلکه به تقاضا برای نفت به شدت لطمه می‌زند.