چه میزان نور خورشید برای سلامتی لازم است؟

 محققان اسپانیایی میزان قرارگیری در معرض نور خورشید، برای دریافت ِ مناسب ویتامین D را تخمین زده‌اند. در فصول بهار و تابستان ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرارگرفتن در معرض نور خورشید کافی است، در حالی که میزان مورد نیاز در ماه های زمستان دو ساعت است. بنابراین دریافت میزان مورد نیاز برای بسیاری از مردم ممکن نیست.

هر ساله مطالعات زیادی در تاکید بر قرار گرفتن در معرض نور خورشید به میزان متوسط و ریسک‌های قرارگرفتن زیاد در معرض نور خورشید منتشر می‌شوند. گرچه اشعه‌ی ماورای بنفش سبب بروز التهاب خورشیدی، سرطان و پیر شدن پوست می‌شود، اما در کاهش فشار خون، جذب ویتامین دی و بهبود بسیاری از بیماری‌ها نیز موثر است.

حال گروه تحقیقاتی تابش خورشیدی در دانشگاه پلی تکنیک والنسیا (UPV) زمان لازم قرارگیری در معرض نور خورشید برای دریافت میزان لازم ویتامین دی بدون آسیب رساندن به سلامتی را بررسی کردند. ماریا آنتونیو سرانو، دانشمند دانشگاه UPV و نویسنده‌ی اصلی این مقاله گفت: « در کشور اسپانیا با وجود ساعات زیاد آفتابی در طول سال، مقالات متعددی از کمبود ویتامین دی، میان اقشار مختلف مردم اسپانیا گزارش می‌کنند.»

کمبود ویتامین دی در بزرگسالان با خطر بالای ابتلا به بیماری های مختلفی در ارتباط است. از آنجایی که غذاهای کمی حاوی این ویتامین می‌باشند، تشکیل آن در نتیجه‌ی قرارگیری در معرض آفتاب، منبع طبیعی دریافت این ویتامین است. سرانو و همکاران او زمان لازم برای تولید ویتامین دی مورد نیاز بدن – معادل با روزانه IU ۱۰۰۰ (واحد بین‌المللی) – را در محیط‌هایی همچون شهر والنسیا که میزان زیادی اشعه‌ی فرابنفش را در طول سال دریافت می‌کند، تخمین زده اند.

این تحقیق میزان تابش اشعه‌ی فرابنفش در حدود ظهر را برای چهار ماه در سال (یک ماه در هر فصل) از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ بررسی کرده است. با استفاده از این آمار و ارقام، زمان لازم برای بروز التهاب (قرمزشدگی پوست سوخته شده توسط آفتاب) محاسبه شد. بر اساس نتایج این بررسی‌ها فردی با نوع پوست سه (رایج‌ترین نوع پوست در اسپانیا) در ماه جولای (تیر) نباید بیش از ۲۹ دقیقه در زیر نور خورشید باشد تا از بروز التهاب جلوگیری شود. در ماه ژانویه (دی) همان فرد می‌تواند برای ۱۵۰ دقیقه زیر نور خورشید بماند.

حداقل زمان لازم برای تشکیل ویتامین دی مورد نیاز بدن به همین طریق محاسبه شد. متخصصان اضافه کردند: « مشخص کردن مقدار مورد نیاز در زمستان به دلیل سطح پایین تابش اشعه‌ی فرابنفش و پوشیده‌تر لباس پوشیدن، به سادگی قابل محاسبه نبود.» در اواسط روز در ماه ژانویه (دی) که حدود ۱۰ درصد از بدن نمایان است روزانه ۱۳۰ دقیقه برای جذب ویتامین دی مورد نیاز بدن لازم است. این زمان از زمان لازم برای بروز التهاب کمتر است و در نتیجه باعث بروز آفتاب سوختگی نمی‌شود. در طرف مقابل در ماه‌های آوریل و جولای(فروردین و تیر) که ۲۵ درصد بدن نمایان است حدود ده دقیقه و در اکتبر(مهر) ۳۰ دقیقه برای جذب ویتامین لازم، کافی است.
سرانو می‌گوید: «این محاسبات برای پوست نوع سه است اما اعداد و ارقام برای آنهایی که رنگ پوستشان روشن تر یا تیره‌تر است متفاوت خواهد بود. لازم است به خاطر داشت که ما درصد طبیعی نمایان بودن بدن در هر فصل را در نظر گرفته‌ایم. اگر این میزان بیشتر از درصد طبیعی باشد زمان کمتر خواهد بود.» علاوه بر آن زمان بروز التهاب برای روزهای متوسط محاسبه شده است. سرانو تاکید می‌کند:« در مورد این‌ زمان ها باید احتیاط لازم را داشت. در روزهای گرمتر از متوسط زمان باید کمتر در نظر گرفته شود.»

این نتایج نشان ‌می‌دهد که با وجود اینکه در کشورهایی همچون اسپانیا تابش نور خورشید به اندازه است، اما تعیین میزان مناسب ویتامین دی در عرض‌های جغرافیایی شمالی در زمستان (از نوامبر تا فوریه) -آبان تا بهمن- به دلیل کم بودن زمان تابش خورشید (۱۳۰ دقیقه ) دشوار است. در این ماه ها که ده درصد از بدن نمایان است در ظهر دو ساعت قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای تامین ویتامین در مورد نیاز کافی است اما در ۱۰:۰۰ حدود ۹٫۷ ساعت و در ۱۶:۰۰ حدود ۵٫۷ ساعت مورد نیاز است.

از طرف دیگر در ساعات میانی روز در تابستان و زمستان که ۲۵ درصد بدن نمایان است حدود ۱۰ دقیقه از نور خورشید در ساعت ۱۳:۰۰ و ۲۰ دقیقه از ۱۵:۰۰ تا ۱۷:۰۰ کافی است. سرانو می‌گوید:« تابش دریافت شده به فاکتورهایی چون مزاج، شکل بدن و لباس نیز بستگی دارد. باید به خاطر داشته باشید که تمام قسمت‌های بدن به یک میزان ویتامین دی جذب نمی‌کنند.»

سن فرد نیز نقشی مهم در جذب ویتامین دی از تابش فرابنفش دارد. با افزایش سن توانایی بدن در جذب ویتامین دی کاهش می‌یابد. افراد میانسال ۶۶ درصد توانایی کودکان را در جذب ویتامین دی دارند. محققان اسپانیایی نتیجه می‌گیرند:« این نتایج می‌تواند به انتخاب میزان مناسب برای جبران هر نوع کمبود کمک کند. به طور مثال متخصصان سلامت به شیوه‌ای بهتر می‌توانند در مورد مطلوبیت دریافت ویتامین دی از طریق رژیم غذایی یا از طریق مکمل تصمیم بگیرند.»