آنتن تلویزیون به برخی موسسه
های خاص فروخته می شود و این موسسه ها مفهوم مورد پسند خود را در
پربازدیدترین ساعت پخش با پرداخت بهایی اندک به مخاطب منتقل می کنند.
چند وقتی است که عنوان تبلیغات در سریال های تلویزیونی را «مشارکت در ساخت»گذاشته اند که در واقع آنتن فروشی است ونمونه آن را تنها می توان در صدا و سیما یافت.
در رسانه های خارجی پیش از قطع برنامه اصلی و سپردن آنتن به اسپانسر؛ مدیریت شبکه اعلام می کند که نظر مجریان وگویندگان این برنامه الزاما به معنی رای و نظر مدیران این شبکه نیست و به این ترتیب هویت شبکه خود را حفظ می کند اما در ایران به بدترین شکل آنتن رسانه ملی به اسپانسرها فروخته می شود و به هیچ عنوان هم اعلام نمی شود که فلان موسسه در حال استفاده تبلیغاتی از آنتن رسانه ملی و حتی کوبیدن رقیب اقتصادیش است.
مسیر آنتن خریدن در صدا وسیما
راه یافتن اسپانسرهای خصوصی و دولتی به رسانه ملی امر تازه ای نیست و تاریخچه ای کهن دارد اما از اواسط سال ۹۲ افزایش این اسپانسرها به ویژه در برنامه های کودک موجب انتقادات بسیاری شد. در قبال این انتقادات نه تنها حضور اسپانسرها کمرنگ نشد بلکه بخشی از سریال های پر مخاطب هم توسط این اسپانسرها اشغال شد.
موسسه مالی و اعتباری عسکریه یکی از موسسه هایی است که با پرداخت یک میلیارد تومان برای تولید سریال «مدینه» که ماه رمضان از شبکه یک سیما پخش می شود؛ بدون پرداخت هزینه های گزاف آگهی های بازرگانی دقایقی از آنتن صدا و سیما را به خود اختصاص داده است.
سید امین جوادی؛ مدیر عامل این موسسه در مصاحبه ای گفته بود: «هزینه تبلیغات در صدا و سیما بسیار زیاد است و موسسه اعتباری عسکریه به صورت مشارکتی در ساخت این سریال فعالیت کرده و از این بابت هزینه معقولی را پرداخت کرده است.»
به قول آقای مدیر با پرداخت هزینه ای «معقول» در ساخت سریالی مشارکت کرده اند و بدون پیروی از قوانین ناظر بر آگهی های بازرگانی مقابل دوربین سیروس مقدم قد کشیده اند.
این نخستین بار نیست که به بهانه مشارکت در ساخت صدا و سیما به موسسه ای اجازه تبلیغات درون سریالی را می دهد. سریال «پایتخت ۳» یکی از معروفترین و جنجال برانگیزترین نمونه های آنتن فروشی رسانه ملی است. آن گونه که فیلمنامه نویس بخش هایی از سریال را برای اسپانسر آن یعنی اطلس مال نوشته بود و در یکی از قسمت ها با ورود نقی به شرکت اطلس مال آنتن شبکه تریبون این شرکت شد. آقای کارشناس اطلس مال درباره تمامی فعالیت های شرکتشان توضیح داد. توضیحاتی که حوصله مخاطبان و هیاهوی منتقدان را به همراه داشت.
تهیه کننده مشترک
نقطه مشترک میان «پایتخت» و «مدینه» تهیه کننده این سریال ها است. دختری جوان و کم سن و سال به نام زینب تقوایی که سابقه چندانی در عرصه تهیه ندارد و هر بار اعلام می کند که در سریالش تبلیغ گل درشتی وجود نخواهند داشت اما باز هم تبلیغات مخاطبان را آزار می دهند. گویا این خانم جوان ارتباطات خوبی با اسپانسرهای ویژه دارد و با استفاده از همین ارتباطات تهیه کنندگی سریال های پر مخاطب سیروس مقدم را دو باری از آن خود کرده است.
زینب تقوایی در مصاحبه ای گفته بود: «برای تامین بخشی از هزینه‌های سریال ناگزیر به همکاری با یک اسپانسر بودیم. با این‌همه سعی کردیم این حامی مالی را به‌صورت گل‌درشت نشان ندهیم. اینکه یک موسسه مالی اعتباری آمده و پشت یک مجموعه تلویزیونی قرار گرفته و یک برنامه فرهنگی را حمایت می‌کند اتفاق مهمی است و باید تشویق کنیم بیشتر شود.»
از میانه سال ۹۲ که صدا و سیما با کسری بودجه مواجه شد بیشتر شاهد حضور برنامه های سفارشی و مشارکت موسسه ها و شرکت ها در تولید برنامه ها بوده ایم به نوعی که بخشی از مفاهیم ارائه شده از رسانه ملی را به خود اختصاص داده اند. افرادی که ارتباطاتی با شرکت های خاص دارند به دلیل همین ارتباطات به صدا و سیما راه می یابند و افراد باسابقه این عرصه را از گردونه رقابت حذف می شوند. بی توجه به این که این رسانه متعلق به تمامی مردم ایران است و همه باید از برنامه های آن بهره ببرند.
هرچند سید رمضان شجاعی کیاسری؛ نایب رییس شورای نظارت بر صدا و سیما ابتدای امسال تذکر داده بود که «صدا و سیما یک مرکز تجاری نیست و نمی‌شود آنتن صدا و سیما را به هر کلمه و هر تبلیغی که شامل درصد کمی از مردم شود، فروخت، بلکه رسانه ملی باید به دنبال مخاطبان انبوه خود باشد.» اما صدا و سیما همچنان به روند تولید سریال های مشارکتی و آنتن فروشی ادامه می دهد و خبری از تذکر مراجع ذی صلاح نیست.
به هرحال گویا این نوع آنتن فروشی در رسانه ملی در حال تبدیل شدن به یک رویه اس تو رویه ای که جیب برخی دلال ها را پر می کند و برخی موسسه ها را هم از پرداخت هزینه های گراف معاف می کند و به آنها نوعی تخفیف می دهد اما فایده آن برای مخاطب ایرانی مشخص نیست و از همه مهمتر معلوم نیست صدا وسیما با کدام مجور و طبق کدام قانون آنتن رسانه ملی را می فرشد.
منبع:پیام نو
