فریاد تهران

محمد نوری-تهران دیروز در تابستان داغ ماه رمضان، جلوه های زیبا از یکرنگی و اتحاد حول آرمان فلسطین را به نمایش گذاشت. در صف بلند راهپیمایی، اصلاح طلبان به همان اندازه گسترده حضور یافتند که اصولگرایان. روز قدس امسال در ایران و منطقه به معنای واقعی بازتابی از نگرانی عمیق نسبت به حق حیات انسان های مظلوم بود.

صحنه هایی که دیروز در خیابان های تهران به نمایش درآمد، روز قدس امسال را به روزی متفاوت در تقویم 35 ساله جمهوری اسلامی تبدیل کرد. در ایامی که دولت های عربی راه انفعال را پیش گرفته اند، تهران تنها تریبون برای انعکاس صدای فلسطینیان شده است.

ایران، امروز موقعیتی حساس تر از همه دوره های تاریخ در قبال وضعیت فلسطین پیدا کرده است. همه پشتوانه های منطقه ای فلسطین فرو ریخته است و ساکنان فلسطین اشغالی چنین سطحی از تنهایی و غربت را حس نکرده بودند. بزرگ ترین متحد انقلابیون غزه (اخوان المسلمین) در مصر به اسارت کشیده شده است. سوریه خط مقدم دفاع از مقاومت در جنگی برای صیانت خویش گرفتار است و در این سوی منطقه حامیان مالی فلسطین در کشورهای شیخ نشین، راه خود را از حماس جدا کرده اند.

در تهران اما هیچ کس سکوت و مماشات دولت های عربی و جامعه بین المللی را بر نمی تابد. از این رو حسن روحانی و محمدجواد ظریف با همان شدت لحن، سازمان ملل و دولت های منطقه را تقبیح می کنند که علی لاریجانی در مجلس.

اگر شهروندان ایرانی سال های گذشته در چنین روزی با انگیزه زنده نگه داشتن خواست ملت فلسطین می آمدند، اکنون امیدوارند به یمن موقعیت تازه دیپلماسی دولت اعتدال، بتوانند صدای مردم مظلوم را در کریدورهای بین المللی انعکاس دهند. در نگاه دولتمردان ایران، عواقب این سکوت و تسامح جهانی در قبال غزه، بسی خطرناک تر از نقشه های ماجراجویانه تل آویو است، چنان که رئیس دیپلماسی ایران گفته است مشی کنونی شورای امنیت با هیچ منطقی توجیه پذیر نیست مشی که در آن این شورا برای حادثه سقوط هواپیمای مالزی جلسه ای فوری تشکیل می دهد، ظرف چند ساعت پرونده جنایت جنگی برای آن می سازد و سپس تیمی نیز مأمور پیگرد و مجازات عاملان جنایت می کند، اما در این میان دبیر کل سازمان ملل راهی منطقه خاورمیانه می شود و در اوج کشتار کودکان و زنان غزه هیچ دستورکاری برای تحریم یا مجازات اسرائیل ارائه نمی شود.

از این رو صداها و سخن هایی که این روزها از تهران در ارتباط با فاجعه غزه شنیده می شود، از جنس دیگری است. حتی عملگراترین افراد که تا پیش از این به کارایی مذاکره و دیپلماسی خوشبین بودند، اکنون خواهان استفاده از اهرم تحریم و فشار بر جبهه اسرائیلی هستند.

حوادث غزه مهر تأیید بر نظریه کسانی است که معتقد بودند حکومت ماجراجوی تل آویو فقط با اهرم اجبار و فشار و تحریم، مهارپذیر است. واقعه غزه حلقه تکمیلی از زنجیره نقض سیستماتیک حقوق بین الملل توسط نسل جدید حاکمان تل آویو است که مراحل قبلی آن را در پروژه ماجراجویانه شهرک سازی، مخالفت با عضویت فلسطین در سازمان ملل و نیز هدف قراردادن کاروان های امداد و صلح جهانی دیدیم.

این گفته دیگر یک شعار نیست که غزه به آزمونی بزرگ برای اراده جامعه بین المللی در عرصه صلح و امنیت تبدیل شده تبدیل گشته است. سیاستگذاران امریکا که چندی بود حلقه های مفقوده صلح را در افغانستان و عراق می جستند اکنون ناگزیرند باردیگر بر سرزمین های اشغالی تمرکز کنند و توصیه آن گروه از اندیشمندان را مرور کنند که همه جنبش های ضد غربی و ضد امریکایی بزرگ و کوچک در خاورمیانه و شمال آفریقا از فلسطین الهام می گیرند، گویی مقدر این بود که جنگ ویرانگر صهیونیست ها در این باریکه کوچک درمی گرفت تا ناظران جهانی دریابند که همچنان فلسطین محور و مدار معادلات صلح و حقوق بشر است و قبل از هر طرح و تدبیری برای صلح در سوریه، عراق یا افغانستان باید برای مهار ماشین خشونت تل آویو چاره جست.