اگر پزشکی قانونی نبود کارمان لنگ می‌شد

دادستان کل کشور با اشاره به اینکه گاهی در امرپزشکی و سازمان نظام پزشکی پرونده‌هایی از پزشکان وجود دارد که خارج از خیرخواهی پزشک به بیمار است، تأکید کرد: پزشکان از منظر خیرخواهی به بیمار نگاه کنند.

به نقل از دادستانی کل کشور، حجت الاسلام محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور در اختتامیه نشست رؤسای پزشکی قانونی کشور‌های منطقه با اشاره به جایگاه پزشکی قانون در ایران از منظر حقوقی گفت: بند اول ماده یک قانون سازمان پزشکی قانونی وظایف و تکالیفی برای این سازمان تعریف شده و بر اساس آن اظهارنظر در امور پزشکی و کارشناسی آن، کالبد شکافی، انجام امور آزمایشگاهی و پاراکلینیکی به دستور مراجع ذیصلاح قضایی به عهده این سازمان است و در اصل ۵۶ قانون اساسی که ناظر به تکالیف قوه قضاییه در نظام جمهوری اسلامی ایران است آمده که یکی از وظایف قوه قضاییه پشتیبانی از حقوق فردی و اجتماعی و تحقق بخشیدن به عدالت است.

منتظری با بیان اینکه جایگاه پزشکی قانونی در حوزه حقوق قابل توجه و بسیار مهم است، گفت: ما می‌دانیم بخشی از حقوق فردی و اجتماعی در هر کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر تحقق آن توسط دستگاه قضایی است؛ چراکه در هر کشوری قوه قضاییه مسئول احقاق حقوق مردم چه حقوق فردی و چه حقوق اجتماعی است.

دادستان کل کشور اظهار کرد: در نظام جمهوری اسلامی ایران این مسئولیت بر عهده قوه قضاییه است و شاید برای شما این نکته قابل توجه باشد که ما در مطالعات سطح بین الملل بدیلی را برای قوه قضاییه در جمهوری اسلامی ایران پیدا نکردیم و قوه مجریه هیچ گونه نقش و دخالتی در دستگاه قضایی نداشته باشد.

وی بیان کرد: بر اساس مطالعات سطوح بین الملل مسئولان قوه قضاییه، رئیس دیوان عدالت، دادگستری و... هر کدام بنا بر ساختار خود به نحوی به قوه مجریه مرتبط هستند که در نظام جمهوری اسلامی ایران هم در قانون و هم در ساختار تشکیلاتی استقلال صددرصد کامل برای قوه قضاییه دیده شده است.

منتظری افزود: برای تحقق عدالت و حقوق فردی و اجتماعی مردم که در راستای قانون و متناسب با شئونات مردم انجام شود یک ابزار و نیازمندی‌هایی دارد که بخشی از آن می‌تواند متوجه سازمانی باشد تحت عنوان سازمان پزشکی قانونی تا به وظایف و تکالیف تعیین شده عمل کند.

دادستان کل کشور بیان کرد: ما شاهد هستیم تحقق عدالت که در فرآیند رسیدگی در دستگاه قضایی مورد انتظار است بخشی از آن و در مواردی به ورود پزشکی قانونی برای تعیین و تبیین و اعلام به مراجع قضایی برای صدور احکام بستگی دارد و این یک امر کاملا تخصصی و در حوزه سازمان پزشکی قانونی تعریف است.

وی ادامه داد: ما در نظام حقوقی برای اینکه حقوق اشخاص کاملا رعایت شود و در حوادثی که رخ می‌دهد و در دعاوی به وجود آمده و جرایم و جنایات و بسیاری از موارد برای تعیین و تبیین حدود آن حقوق، قاضی حتما باید به کارشناس مراجعه کند.

منتظری تاکید کرد: همچنین در بحث دیات و میزان جرایم نیز این موضوع وجود دارد و نظر پزشکی قانونی می‌تواند ملاک باشد و بسیاری از پرونده‌های مشابه در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران بدون اخذ نظر سازمان پزشکی قانونی امکان ندارد.

دادستان کل کشور در ادامه بیان کرد: علاوه بر این ما در حوادث بسیار مهم نقش سازمان پزشکی قانونی را نقش بی بدیل و سرنوشت ساز می‌دانیم. حوادثی که در کشورمان شاهد هستیم مثل آتش سوزی، زلزله و اتفاقات طبیعی و جریان اخیری که متأسفانه منجر به کشته شدن 66 نفر در سانحه هوایی شده بود نقش سازمان پزشکی قانونی را بیشتر نشان می‌دهد.

وی اظهار کرد: نقش پزشکی قانونی در تعیین تشخیص هویت آنان و میزان جرایم و جنایاتی که در این حوادث به وقوع می پیوندد و موارد دیگر نشان می‌دهد افراد ذی حق چگونه به حق خود برسند که با نظر پزشکی قانونی رسیدن به آن امکان دارد.

منتظری گفت: ما برای سازمان پزشکی قانونی که مجموعه تخصصی است و زیر مجموعه دستگاه قضایی است اهمیت فوق العاده قائل هستیم و اعتقاد داریم که باید از نظر کیفی ارتقاء یابد و بخشی از این به ارتباطات بین المللی، مراکز علمی – پزشکی و سازمان‌های پزشکی قانونی بستگی دارد؛ چراکه تعامل می‌تواند موجب غنا و ارتقا سطح علمی و تخصصی آنها شود.

دادستان کل کشور با تأکید بر اینکه ما برای اینگونه مجالس و همایش‌ها اهمیت زیادی قائل هستیم، ادامه داد: اینگونه گردهمایی‌ها می‌تواند به صورت تعامل و همکاری دو طرف انجام شود و خروجی آن برای همه شما و سازمان پزشکی قانونی مفید و مؤثر باشد.

وی بیان کرد: در تحقق عدالت و رسیدن قاضی به واقعیت‌ها سازمان پزشکی قانونی از نظر حقوقی نقش اثر گذاری دارد و قطعا اگر ما سازمان پزشکی قانونی را نداشتیم در رسیدن به یک تحقق عدالت اجتماعی کارمان لنگ می‌شد و می‌توانم این ادعا را به صراحت اعلام کنم که بخش قابل توجهی از کار قضایی در دستگاه قضایی مبتنی بر نظر سازمان پزشکی قانونی است.

منتظری در ادامه سخنرانی خود در نشست رؤسای پزشکی قانونی کشورهای منطقه به سختی کار در سازمان پزشکی قانونی اشاره کرد و گفت: ما می‌دانیم که همکارانمان در این سازمان در شرایط سختی کار می‌کنند و تخصص پزشکی قانونی در تشریح جسد کار سختی است اما خروجی آن در دستاورد‌ها برای احقاق حقوق مردم بسیار می‌تواند موثر و مفید باشد.

دادستان کل کشور در بخش دیگری از سخنان خود به جایگاه پزشک و پزشکی قانونی از منظر دین اشاره و بیان کرد: ما در روایاتی که از پیشوایان دینی خود داریم اشاره به طبیب و پزشک و رسالت خطیری که بر عهده پزشکان قرار دارد، شده است که تحقق اهداف آن در لسان و روایات ما قابل توجه است.

وی افزود: براساس روایات اهل سنت و شیعه دانش به دو قسم است اول دانشی که به معنویات انسان بر می‌‎گردد که همان علم ادیان و الهی است و دوم علمی که به بدن انسان بر می‌گردد؛ چراکه انسان موجودی ناشناخته است که با همه پیشرفت علم و دانش در حوزه فیزیک بخش‌های بسیاری از ساختار وجوه انسان هنوز ناشناخته مانده است و وجود انسان در بسیاری از مواقع هنوز مجهول است.

منتظری با بیان اینکه بخشی از راه رسیدن به این انسان پیچیده به پزشکی مرتبط است، گفت: شما پزشکان می‌توانید بیمار و مراجعه کنندگان را درمان و سلامت آنها را تامین کنید که وظایف و نکاتی را پزشک باید در شغل خود رعایت کند، همانگونه که در همه حوزه‌ها افراد متخصص باید یکسری اصول را رعایت کنند.

دادستان کل کشور تاکید کرد: در علوم پزشکی و درمان بیماران زمانی که یک فرد به عنوان هم نوع به شما مراجعه می‌کند باید او را درمان کنید که در ارتباط بین پزشک و بیمار سه اصل باید مدنظر قرار بگیرد.

وی با اشاره به فرمایش مولای متقیان امام علی (ع) که می‌تواند در عرصه پزشکی بسیار موثر باشد، گفت: کسی که امر پزشکی را بر عهده دارد باید به چند چیز پایبند باشد اولاً داشتن تقوی است و تقوی در امر پزشکی متناسب با جایگاه رفیع و مهم پزشک و به معنای آن است که وقتی بیمار مراجعه می‌کند و همه هستی و وجود خود را در اختیار پزشک قرار می‌دهد شخص پزشک با تمام رعایت اخلاق، امانتداری و رموز بین بیمار و پزشک باید از آن صیانت کند.

دادستان کل کشور در ادامه تشریح فرمایش امام علی (ع) مبنی بر وظایف پزشک گفت: دومین مورد این است که پزشک باید خیرخواه بیمار باشد به عنوان مثال اگر یکی از عزیزان و نزدیکان پزشکی به او مراجعه کند وی تمام علم و تجربه و تلاش خود را به کار می‌گیرد و خیرخواهی می‌کند پس هر پزشکی باید به همه بیماران از این منظر نگاه کند و خیرخواه بیمار باشد.

وی با اشاره به اینکه گاهی در امر پزشکی و سازمان نظام پزشکی پرونده‌هایی از پزشکان وجود دارد که خارج از خیرخواهی پزشک به بیمار است، تأکید کرد: این مهم است که پزشکان از منظر خیرخواهی به بیمار نگاه کنند نه اینکه به عنوان محلی برای درآمد روی آن حساب کنند.

منتظری به بخش سوم فرمایش امام علی (ع) در توضیح وظایف پزشک اشاره و تاکید کرد: پزشک باید در مسیر درمان بیمار تمام تلاش خود را به کار گیرد و آنچه در وسع او هست برای درمان یک بیمار به کار گیرد.

دادستان کل کشور گفت: تقوی در پزشکی، خیرخواهی برای بیمار و به کارگیری تمام توان، موارد مهمی هستند که اگر خود را به این صفات منتسب کنید و به ارمغان ببرید بسیار ارزشمند است از جمله اینکه این کلام امام علی (ع) را در اتاق خود به صورت تابلو درآورید و یا در ذهن خود داشته باشید.