وزرای خارجه هلند و اسپانیا در حالی به تهران سفر کرده‌اند که به‌نظر می‌رسد کشورهای تأثیرگذار اروپایی بیش از گذشته به اهمیت توسعه مناسبات با جمهوری اسلامی پی برده و این آمد و رفت‌ها قطعاً در شرایط حاضر از دید تحلیلگران بین‌المللی بااهمیت تلقی می‌شود.
روزنامه ایران در یادداشتی به قلم علی اکبر فرازی/ سفیر پیشین ایران در رومانی و مجارستان نوشت:وزرای خارجه هلند و اسپانیا در حالی به تهران سفر کرده‌اند که به‌نظر می‌رسد کشورهای تأثیرگذار اروپایی بیش از گذشته به اهمیت توسعه مناسبات با جمهوری اسلامی پی برده و این آمد و رفت‌ها قطعاً در شرایط حاضر از دید تحلیلگران بین‌المللی بااهمیت تلقی می‌شود.
اهمیت این دیدارها در مرحله نخست از منظر توافق هسته‌ای مورد توجه قرار می‌گیرد. در حالی که دولت ترامپ برای به شکست کشاندن برجام تلاش می‌کند، اروپایی‌ها نشان دادند که از رویکرد امریکا حمایت نمی‌کنند زیرا منافع دوطرفه ایران و اتحادیه اروپا در ادامه روند برجام به اندازه‌ای برای کشورهای اروپایی حائز اهمیت است که در توسعه و بهبود رابطه متقابل در همه زمینه‌ها تأثیر بسزایی گذاشته است. اما نکته مهم آن است که کشورهای اروپایی باید به‌طور جدی وارد مذاکره شده و یک راهکار عملی برای توسعه مناسبات پیدا کنند. روابط ایران با کشورهای اروپایی همیشه روابط معقولی بوده است اما برخی اوقات تأثیرات کشورهای فراآتلانتیکی بر کشورهای اروپایی تأثیراتی داشته که به سود آنها نبوده است. بنابراین اروپایی‌ها باید یک بار برای همیشه به این جمع‌بندی برسند که در شرایط حاضرمنافع آنها ایجاب می‌کند با جمهوری اسلامی رابطه معقول و محکمی داشته باشند چنانکه این رابطه تحت تأثیردیگران کند نشود. چرا که به همان میزان سودی که از کند شدن رابطه به امریکایی‌ها می‌رسد، زیانش به اروپایی‌ها می‌رسد. حال آنکه دو موضوع امنیت و همچنین امنیت انرژی در روند مناسبات ایران و اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است.
اروپایی‌ها در زمینه امنیت
باید بدانند که همکاری با ایران می‌تواند در دراز مدت به سودشان باشد.
اگر اقدامات جمهوری اسلامی در سوریه و عراق نبود الان خطرات ناشی از تروریسم خیلی بیش از گذشته اروپایی‌ها را تهدید می‌کرد اما جمهوری اسلامی توانست سد محکمی برای جلوگیری از توسعه تروریسم در منطقه و سرایت آن به اروپا در منطقه باشد گرچه معتقدیم هنوز تروریسم به طور کامل نابود نشده اما قطعاً جمهوری اسلامی امکانات و توان آن را دارد که در همکاری
با اروپایی‌ها امنیت پایدار منطقه را ایجاد کند.
در کنار آن و درهمان راستا بحث امنیت انرژی برای اروپا مطرح است. نیاز اروپا به انرژی بتدریج افزایش پیدا کرده است و از آن طرف راه‌های وصل به انرژی برای اروپایی‌ها دستخوش تحول می‌شود که آینده خوبی برای آن قابل تصور نیست. از یک طرف وابستگی اروپایی‌ها به انرژی از طرف روسیه باعث شده روسیه با کارت انرژی در مقابل اروپایی‌ها بازی کند و از طرف دیگر بحث کریدور اقتصادی چین به منطقه، آسیای میانه و پاکستان و افغانستان نشان می‌دهد چینی‌ها بنا به خبری که اخیراً یکی از روزنامه‌های انگلیسی مطرح کرد ترجیح می‌دهند کریدور اقتصادی خود را حتی به قیمت کنار آمدن با گروه‌های تروریستی راه بیندازند و این یعنی زیرپا گذاشتن ارزش‌هایی که اروپا به آن معتقد است.
از طرف دیگر چین به گرفتن بخشی از بازار در اروپا قانع نیست. روال و روند حرکت چینی‌ها به‌سمت و سوی همه بازارهای اروپا و بازارهای منبعث از اروپا جریان دارد، لذا این نشان می‌دهد چین نیز در جهت منافع خودش سعی می‌کند منافع اتحادیه اروپا را تحت تأثیر قرار دهد. اینجاست که باز هم بحث امنیت انرژی و ارتباط ایران هم به نفع اروپایی‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد زیرا ایران هیچ وقت از ابزار انرژی در ارتباط با اروپا به‌عنوان یک ابزار گروگانگیری علیه کشورهای اروپایی استفاده نکرده اما کشورهای دیگر این کار را کرده و می‌کنند.
بنابراین به‌نظر می‌رسد این بار اروپایی‌ها متقاعد شده باشند که بهتر است با استحکام بیشتری طرف امریکایی را به پایبندی به تعهدات خود در برجام متقاعد کنند و خودشان هم در عین حال که راه‌های جدیدی برای توسعه مناسبات با ایران ارائه می‌دهند، موانع بانکی و بیمه‌ای را به نحو مقتضی از سر راه بردارند چرا که فشار داخلی بر دولت جمهوری اسلامی ایران و بر شخص روحانی و وزارت خارجه خیلی زیاد است.
گروه‌های مختلفی در داخل ایران معتقدند وقتی امریکایی‌ها به برجام پایبند نیستند چرا ایران باید همچنان تعهداتش را در چارچوب برجام اجرا کند. این در حالی است که مقام‌های ایران با وجود همه این فشارها بارها اعلام کردند تا انتها به برجام پایبندند و اینجاست که اروپایی‌ها باید این موقعیت خطیر را درک کنند و موانع توسعه مناسبات را بردارند. اقدامی که باعث می‌شود جمهوری اسلامی و اروپا از مراودات معمول دوجانبه وارد برنامه‌های همکاری‌های استراتژیک در زمینه امنیت منطقه‌ای و امنیت خطوط انرژی شوند. بنابراین حضور مقام‌های اروپایی در چنین شرایطی می‌تواند سرفصل خوبی برای پرداختن به این موضوعات باشد البته موضوعات مورد اختلاف هم براحتی قابل مذاکره است کما اینکه ایران و اروپا سابقه ای طولانی از مذاکرات دوجانبه بر سر موضوعات مورد بحث داشته‌اند و همیشه در چارچوب احترام متقابل این موضوعات را پیش برده‌اند. معتقدم به شرط اینکه اروپایی‌ها جدی وارد کار شوند، چشم‌انداز روشنی برای توسعه مراودات، یافتن راهکارهای اجرایی برای تأمین امنیت انرژی و همچنین تداوم سازنده مذاکرات دوجانبه در زمینه‌های مورد بحث با حفظ منافع دو طرف دیده می‌شود.
ارسال نظر
