نوسازی ناوگان هوایی کشور و منافع ملی

 روزنامه ایران در یادداشتی به قلم مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی نوشت:

نوسازی ناوگان هوایی کشور به‌طور دقیق در راستای منافع ملی تعریف می‌شود. اگر می‌خواهیم که منافع ملی کشور را تأمین کنیم نیاز به‌توسعه و نوسازی ناوگان هوایی مسافری داریم. از سوی دیگر برقراری عدالت ایجاب می‌کند تا با توسعه حمل و نقل هوایی زمینه بهره‌مندی کل جامعه را از این روش حمل و نقلی ایمن فراهم کنیم. هم‌اکنون و با توجه به متغیرهای گوناگون، ایران به 550 فروند هواپیمای مسافری بخصوص هواپیماهای کوچک و متوسط زیر 100 مسافر نیازدارد تا با استفاده از آنها تمام فرودگاه‌های کشور به هم وصل شود. این درحالی است که هم‌اکنون 90 درصد پروازها در کل کشور توسط 10 فرودگاه انجام می‌شود و مابقی فرودگاه‌ها که هزینه زیادی برای احداث آنها شده است نقش بسیارناچیزی دراین بخش دارند.

طبق تازه‌ترین برآوردهای صورت گرفته و با وجود تعدادی هواپیمای نو که دردوران پسابرجام وارد ناوگان کشور شد، میانگین عمرهواپیماهای فعال در ایران 24 سال است. این درحالی است که این میانگین برای ناوگان همسایه ایران یعنی امارات شش سال و برای ناوگان ترکیه 10 سال است.

اما متأسفانه پس از محدودیت‌های بین‌المللی که در دهه‌های گذشته مانع نوسازی و به‌روزرسانی ناوگان کشورمان شده است، اخیراً برخی از موضع‌گیری‌ها برابر خرید هواپیماهای نو مانع تازه‌ای برای این مهم ایجاد کرده است. بنابراین باید از درگیری‌های جناحی و سیاسی دست برداریم و از فرصت ایجاد شده برای نوسازی ناوگان استفاده کنیم. درصورتی که ناوگان حمل و نقل هوایی ایران توسعه یافته و به‌روز شود، برای تمام جناح‌ها مفید است و هر جناحی که اداره قوه مجریه را در دست داشته باشد از مزایای آن بهره‌مند می‌شود. کارشناسان بین‌المللی حمل و نقل هوایی را ایمن‌ترین در میان شقوق چهارگانه حمل و نقل می‌دانند. هم‌اکنون بیش از 50 درصد از گردشگری جهانی توسط حمل و نقل هوایی پشتیبانی می‌شود. این درشرایطی است که سهم حمل و نقل هوایی از حمل و نقل عمومی ایران در حدود 14 درصد برآورد شده است که با توجه به مزیت‌های فراوان این روش ضرورت توسعه آن به روشنی مشاهده می‌شود.

متأسفانه درگذشته حمل و نقل هوایی را در زمره یک صنعت لوکس قلمداد می‌کردند که تنها اقشار مرفه و خاص جامعه از آن استفاده می‌کنند و به همین دلیل این صنعت نسبت به توسعه سایر زیرساخت‌های حمل و نقل کشور مهجور و مغفول مانده است. اما واقعیت این است که درکنار جابه‌جایی مسافر که یکی از وظایف حمل و نقل هوایی تلقی می‌شود، این بخش تأثیر زیادی در توسعه جامع و عادلانه کشور دارد. با بهره‌گیری از این روش با سرعت و سهولت بیشتری می‌توان خدمات مورد نیاز را به تمام شهرها و شهرستان‌های کشور رساند. تا اوایل دهه 70 شمسی صنعت حمل و نقل هوایی به‌طور عمده دولتی بود و ایرلاین‌هایی مانند هما و آسمان بیشترین سهم را درآن داشتند، اما پس از دهه 70 با تفسیری که شورای نگهبان از قانون ارائه داد، بسترهای ورود و حضور بخش خصوصی دراین صنعت فراهم شد به‌طوری که هم‌اکنون بخش خصوصی سهم غالب را دراین صنعت به دست گرفته است و در شرایطی که دولت با محدودیت‌های مالی فراوانی مواجه است، براحتی می‌توان با تکیه بر توانمندی‌های بخش خصوصی زمینه توسعه صنعت حمل و نقل هوایی را فراهم کرد.