دختران مجرد می توانند در میانسالی باردار شوند

دختران امروز کمتر امکان پیدا می‌کنند در سنین زیر ۲۵ سال ازدواج کنند و رفته‌رفته جمعیت دخترانی که حتی در چهارمین دهه از زندگی خود شانس ازدواج نداشته‌اند زیادتر می‌شود.

 این دختران گاه خود مسبب از دست دادن شانس های به موقع برای ازدواج هستند و گاه واقعا مورد مناسبی برای ازدواج به سراغشان نمی آید اما مشکل هرچه باشد، با گذر از ۳۰ سالگی رفته رفته خطر بارداری های توام با مشکلات در آنها بالا می رود و با رسیدن به دهه چهارم زندگی تخمک هایی که تولید می کنند ممکن است دستخوش تغییرات ژنتیکی شده باشد.

احتمال باروری در این سن نیز گاه تا یک دهم کاهش می یابد اما امروز علم پزشکی امکاناتی را برای کسانی که دیر ازدواج کرده اند یا کسانی که نمی توانند به زودی بچه دار شوند فراهم کرده است و آن نگهداری از تخمک در سنینی است که بدن بهترین شرایط را برای باروری دارد.
برای آگاهی بیشتر از چگونگی امکان باروری دختران مجرد به سراغ «منصوره موحدین»،استاد دانشگاه تربیت مدرس و معاون پژوهشی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس رفتیم.

قبلا در گفتگویی از امکان حفظ قدرت باروری برای سال هایی که ریسک این کار بالا می رود صحبت کرده بودید. آیا برای دخترانی که امکان ازدواج ندارند یا زیاد امیدوار نیستند که به زودی ازدواج کنند هم این امکان وجود دارد؟

شاید هنوز زود باشد که بگوییم این می تواند یک اقدام فراگیر و پیشگیرانه برای دختران باشد زیرا جامعه ما ملاحظات فرهنگی خاص خود را دارد در حالی که این تنها یک امکان علمی است و باید به تمام ابعاد آن توجه کرد؛ اما باید بگویم به لحاظ علمی برای دختران این امکان وجود دارد. دختران نیز می توانند بافت تخمدان یا تخمک خود را فریز کنند و چند سال بعد از آن استفاده کنند.

استفاده از این تخمک ها و بافت ذخیره شده شرط خاصی هم دارد؟

بله چون در جامعه اسلامی ایران هدف ترویج خانواده و ترغیب به فرزند آوری در کانون کامل خانواده شامل پدر، مادر و فرزند است، ما نمی خواهیم پدیده مادران مجرد را که در غرب رواج یافته است در ایران به نوعی دیگر داشته باشیم و به همین دلیل راه استفاده مجدد دختر از بافت تخمدان یا تخمک نگهداری شده اش، ازدواج است و تنها به شرط ازدواج می توانند از این بافت استفاده کنند و در این زمینه از آنان تعهد کتبی می گیریم.

چه سنی بهترین سن برداشت تخمک است و چقدر می توان آن را نگه داشت؟

زمان در این زمینه مقوله مهمی است. شاید بتوانیم سال ها بافت را نگه داریم اما قرار نیست که یک نفر در ۶۰ سالگی بیاید و تخمک زمان ۳۰ سالگی خود را بگیرد و باردار شود.

ثابت شده هر مداخله علمی که از هنجارهای طبیعی خارج شود در نهایت به ضرر انسان و طبیعت تمام می شود. بنابراین می گویم بهترین زمان برداشت و ذخیره سازی تخمک سن زیر ۳۵ سال است و توصیه می کنیم زمانی از آن استفاده کنند که از نظر اخلاقی و تربیتی حقوق طفل زیر پا گذاشته نشود و دو نسل از مادرش فاصله نگرفته باشد. به طور مثال طی یک فرصت ۵ تا ۱۰ ساله باید تلاش کنید که موقعیت لازم برای استفاده از این بافت را به دست آورید.

از حقوق کودک گفتید در این زمینه بیشتر توضیح دهید.

ما در مداخلات باروری پیوسته سعی می کنیم حقوق کودکان به دنیا نیامده را رعایت کنیم. کودک حق دارد با والدینش ارتباط برقرار کند ولی وقتی یک شکاف نسلی به فاصله ۴۰- ۵۰ سال میان کودک و والدین باشد، او آنها را در سن پدربزرگ و مادربزرگ خود می بیند و در سنینی که کودک نوجوان یا جوان می شود و به حمایت آنها نیاز دارد، والدین در سنی هستند که خود خواهان دستگیری هستند و این فاصله زیاد سنی به رشد تربیتی کودک لطمه می زند و نمی توانیم چنین چیزی را بپذیریم.

امکان باروری را چگونه برای دختران جوان حفظ می کنید؟

این کار از دو روش امکان پذیر است که هردو روش تخمک برداری و برداشت بافت تخمدان روش های تهاجمی هستند. یکی به روش واژینال و دیگری به روش لاپروسکوپی.
در روش لاپروسکوپی که هزینه بالایی دارد و جراحی سنگین صورت می گیرد بی هوشی عمیق تری روی بیمار صورت می گیرد و بخشی از تخمدان فعال شخص برداشته و برای زمان مورد نیاز فریز می شود.

روش برداشت تخمک نیز به صورت واژینال صورت می گیرد که این هم بی هوشی عمومی دارد اما سبک تر است پوست شکافته نمی شود و خطرش نیز کمتر است.

این دو روش چقدر هزینه دارد و به چه کسانی توصیه می شود؟

روش برداشت بافت تخمدان به شیوه لاپراسکوپی به کسانی که دچار سرطان هستند توصیه می شود زیرا درمان های این بیماری به قدرت باروری آنها می تواند صدمه بزند اما بعد از بهبود با بالغ سازی در محیط کشت آزمایشگاهی تخمک های موجود در تخمدان فریز شده می توانیم شانس بارداری را به او بازگردانیم.

شیوه پیوند تخمدان نیز در دنیا امکان پذیر است و روشی جدید به حساب می آید. این روش معمولا ۶ تا ۸ میلیون تومان هزینه دارد و هزینه شارژ سالانه برای نگهداری آن نیز ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است.

اما در روش دوم یعنی برداشت تخمک از شیوه واژینال از طریق داروهای تحریک کننده تخمک که تحت پوشش بیمه نیز نیست، بسته به پاسخ تخمدان، ۱ و نیم تا ۲ میلیون تومان برای داروها هزینه می شود و ۲ میلیون تومان هم برداشت تخمک هزینه دارد یک میلیون برای ذخیره سازی سال اول و بعد هر سال همان ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان هزینه نگهداری پرداخت می شود.

در جامعه ما حفظ بکارت برای خانم ها اهمیت خاصی دارد. این روش ها آیا به این موضوع لطمه می زند یا خیر؟

در روش واژینال پرده بکارت سوراخ می شود که قابل ترمیم است و البته برای شخص گواهی پزشکی صادر می شود که به خاطر این نوع عمل دچار مشکل شده است.

برای دخترانی که می خواهند به این روش باروری خود را حفظ کنند چه توصیه ای دارید؟

تاریخ علم نشان می دهد وقتی ما سعی می کنیم همه روال طبیعی را تحت کنترل در آوریم شیوه اشتباهی را در پیش گرفته ایم و برایمان عواقبی دارد.

پیشنهاد می کنم دختر خانم ها به جای اینکه خود را درگیر این فکر کنند که چطور باروری خود را برای سال های سال حفظ کنند به این فکر کنند که طبق یک روال طبیعی و از شیوه های طبیعی باردار شوند زیرا این روش ها شما را ناچار می کند از مداخلات بعدی پزشکی برای بارداری استفاده کنید در حالی که بارداری طبیعی در وقت طبیعی بسیار بهتر و مناسب تر است. توصیه ما این است که در وقت مناسب ازدواج کنید و دنبال مداخلات در خلقت نباشید.
منبع:دخت ایران