تغییر موضع عربستان در قبال قیمت نفت

 عربستان سعودی به مدت چند دهه خواهان میانه روی در داخل اوپک بود و در مقابل اعضای دیگری که به دنبال قیمت بالاتر نفت بودند، می‌ایستاد اما به نظر می رسد اکنون موضع این صادرکننده بزرگ تغییر کرده است.

به گزارش ایسنا، به لطف اجرای توافق کاهش تولید اوپک، قیمت نفت نسبت به سطح دو سال پیش، دو برابر شده و ذخایر بالای نفت تقریبا به سطح عادی بازگشته اند. با اینهمه خالد الفاح، وزیر انرژی عربستان همچنان خواهان ادامه این روند است.

فالح هفته پیش در ریاض به خبرنگاران گفت: تولیدکنندگان باید برای کل سال به کاهش تولید ادامه دهند حتی اگر موجب کمبود اندک عرضه شود. اگر بازار اندکی بیش از حد متعادل شود، مهم نیست.
موضع تغییریافته عربستان منعکس کننده فشارهایی است که این کشور با آن مواجه است. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان یک برنامه اصلاحات اقتصادی را به اجرا گذاشته که شامل عرضه اولیه عمومی شرکت نفت دولتی آرامکو است.

به گفته هلیما کرافت، مدیر استراتژی کالا در شرکت "آر بی سی کپیتال مارکتس"، محمد سلمان با برنامه‌هایی که برای مدرنسازی کشورش دارد، به قیمت نفت خاصی برای موفقیت طرحش نیاز دارد.

یک منبع آگاه به رویترز گفت: فالح پیش از این از قیمت ۶۰ دلار هر بشکه نفت خوشنود بود اما اکنون ۷۰ دلار را قیمتی می‌داند که نفت باید در آن معامله شود.

اوپک و روسیه که زمانی رقیبان سرسخت یکدیگر در بازار نفت بودند، سال گذشته یک ائتلاف متشکل از ۲۴ تولیدکننده را برای کاهش تولید و حذف مازاد عرضه آغاز کردند. هدف این توافق، بازگرداندن سطح ذخایر به متوسط پنج ساله بوده است اما این دو غول انرژی همچنان که تولیدکنندگان را به ادامه محدودیت عرضه تشویق می‌کنند، اکنون اعلام کرده‌اند در هدفشان تغییراتی می‌دهند.

اهداف تغییریافته

به گفته هری چلینگویریان، مدیر استراتژی کالا در بانک "بی ان پی پاریبا"، انگیزه تغییر هدف ممکن است تاییدی بر محدود شدن عرضه پس از سال‌ها مازاد عرضه در بازار باشد. با اینهمه ادامه محدودیت عرضه با وجود دستیابی به هدف اولیه و حمایت از قیمت‌ها، شماری از اهداف داخلی را برای عربستان تامین می‌کند.

قیمت بالاتر نفت کمک می‌کند ارزش دو تریلیون دلاری آرامکو که شاهزاده محمد بن سلمان در نظر گرفته است، محقق شود در حالیکه برخی از تحلیلگران این رقم را غیرواقعی می‌دانند.

درآمد اضافی نیز امکان می‌دهد کاهش یارانه‌های سخاوتمندانه و مشاغل بخش دولتی که پشتیبان اقتصاد عربستان بوده، به شکل بسیار تدریجی‌تری صورت بگیرد.

به گفته کرافت، سعودی‌ها به دنبال قیمتی هستند که روند اصلاحات اساسی را تسهیل کنند.

دنده معکوس عربستان در حمایت از قیمت بالای نفت

تمایل عربستان برای قیمت بالاتر در تضاد شدید با عملکرد این کشور در سال‌های پیش است.

شیخ احمد زکی یمانی، وزیر نفت وقت عربستان در دهه ۱۹۷۰ به اعضای اوپک هشدار داده بود که موج افزایش قیمت آنها، نتیجه منفی خواهد داد. وی حق داشت زیرا کشورهای مصرف کننده در نقاطی مانند آلاسکا و دریای شمالی ذخایر انرژی را توسعه دادند و در نتیجه، سهم بازار اوپک سال‌ها راکد ماند.

زمانی که قیمت نفت در سال ۲۰۰۸ به حدود ۱۵۰ دلار صعود کرد، علی النعیمی، وزیر نفت وقت عربستان تلاش کرد روند صعودی را مهار کند اما با مخالفت کشورهای عضو اوپک مواجه شد که مشتاق بودند به درآمد بالاتری دست پیدا کنند. قیمت‌ها سال بعد در زمان رکود بزرگ دچار افت شد.

اما اکنون این روند معکوس شده است. پس از اینکه نفت برنت اواخر ژانویه به بالای ۷۰ دلار در هر بشکه صعود کرد، بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران که سابق بر این از قیمت‌های بالاتر حمایت می‌کرد، گفت: قیمت ۶۰ دلار کافی است.

به گفته اوژن واینبرگ، مدیر تحقیقات بازار کالا در کومرس بانک، سعودی‌ها که از موفقیت استراتژی‌شان، دلگرم شده اند، اکنون قیمتی را دنبال می‌کنند که به شکست منجر می‌شود.

بر اساس گزارش بلومبرگ، بهبود قیمت نفت، تولیدکنندگان شیل آمریکا را به افزایش تولید تشویق کرده و آنها را در مسیر سبقت از عربستان و روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت در سال جاری قرار داده است. موج جدید عرضه ممکن است به راحتی قیمت نفت را دوباره پایین ببرد.