سقوط هواپیما و دلواپسی‌ها/ استفاده از فرصت برجام

 روزگذشته شاهد سقوط هواپیمای مسافربری دیگری در ایران بودم. هواپیمای مسافربری آسمان که در جا به جایی مسافران از تهران به یاسوج بود، سقوط کرد و چندین تن از هموطنان مان در این حادثه فوت کردند.

فریدون مجلسی-کارشناس روابط بین‌الملل در جهان اقتصاد نوشت: این اولین حادثه هوایی در ایران نیست و آخرین حادثه هوایی نیز نخواهد بود. عمر این هواپیما حدود ۲۰ سال است.

البته این میزان سن قابل توجهی برای یک هواپیما نیست زیرا غالبا قطعات هواپیما‌ها پس از هر پروازی چک و هر چند وقت یک بار نوسازی می‌شود. اما واقعیت را باید پذیرفت و آن اینکه عمر ناوگان حمل و نقل عمومی در ایران به خصوص عمر سیستم جابجایی مسافران هوایی بسیار بیشتر از متوسط عمر سایر کشورهای جهان است.

علت بالای رفتن متوسط سن هواپیماهای مسافربری ایران، یک دلیل دارد و آن تحریم‌های آمریکا علیه صنایع هواپیمایی ایران است. به طوری که در این سالها و بعد از قطع روابط ایران و آمریکا کشورمان نتوانسته‌ هواپیمای نو از  بوئینگ تهیه کنند.

امروز بخش مهمی از صنایع هواپیماسازی ساخت آمریکا است حتی هواپیماهای اروپایی نیز که امروز در مقابل بوئینگ حرفی برای زدن دارند در برخی قطعات وابسته به هواپیما‌سازی آمریکا بوده و بسیاری از هواپیما‌های اتحادیه اروپا اکنون آمریکایی است.

هفته پیش یک هواپیمای روسی نزدیک به فرودگاه مسکو سقوط کرد که در مجموع می توان هواپیمای بوئینگ را در مقایسه با  سایر هواپیما‌ها در جهان کم‌حادثه‌تر دانست.

از سوی دیگر تعمیر هواپیما‌ها نیز نیازمند به تامین قطعات از شرکت‌های سازنده دارد و به علت تحریم‌های کلی فروش هواپیما به ایران ، عملا تعمیر هواپیما جز در برخی موارد چندان در کشورمان امکان پذیر نیست.

دلواپسان باید از حادثه اخیر درس عبرت بگیرند و به این فهم برسند که با رفتارهای دیپلماتیک‌تر در عرصه بین المللی به نوعی ایران می‌تواند از خرید و فروش‌های با کیفیت در بازار بین‌المللی مانندکشورهای دیگر استفاده کند و نیاز خود را بر طرف نماید. مشکل در اینجا این است که برخی بر ادبیات دلواپسانه تاکید دارند.

علت سقوط این هواپیما تا این لحظه مشخص نیست اما مساله اساسی این است که ما باید بتوانیم از فرصت برجام استفاده کرده و ناوگان حمل و نقل خودمان را نوسازی کنیم. اگر از این فرصت که به واسطه برجام و گفت‌وگو‌های بین المللی ایجاد شده استفاده نکنیم شاید در آینده نزدیک مجددا شاهد حوادث این‌چنینی باشیم  باید با ادبیاتی متفاوت با جهان سخن گفت تا از آثار حضور در عرصه بین‌المللی نیز بهره‌مند شد.