«کامیون»؛ فیلمی که جاده‌ای نیست

 ایده فیلم سینمایی «کامیون»‌ به کارگردانی کامبوزیا پرتوی آن‌طور که خودش می‌گوید سه دهه قبل شکل گرفته و در سال 2000 به بار نشسته است.

فیلمنامه کامیون سال 2001 در دو جشنواره شرکت می‌کند و از جشنواره بوسان 10 هزار دلار و از دیگری که در فرانسه برگزار شده، 50 هزار فرانک جایزه گرفته است. اما باید دید آن فیلمنامه چه داشته که اینچنین موفق بوده است؟ چون فیلمنامه‌ای که اکنون به فیلم «کامیون» تبدیل شده است، نه پیچیده است، نه پیام خاصی دارد و نه از پایان‌بندی مناسبی بهره می‌برد.

پرتوی در «کامیون» داستان یک زن ایزدی را روایت می‌کند که با کودک و برادرشوهر نوجوان خود از دست داعشی‌ها در عراق فرار می‌کند و به کمک راننده کُردزبان کامیون، خود را به تهران می‌رساند تا شوهرش را پیدا کند. اما شوهر غیبش زده و از او تنها یک ساک باقی مانده که اطلاعات زیادی به مخاطب نمی‌دهد، جز اینکه او احتمالا سارق ضبط خودرو بوده و به همین دلیل چند صباحی را هم در زندان گذرانده است. مواقع دیگر هم احتمالا به عنوان سیاهی‌لشکر در لوکیشن فیلم‌ها حضور داشته است.

زن ایزدی اندکی فارسی می‌داند ـ چون در کودکی مدتی را ایران بوده است ـ برادرشوهر نوجوان او به شدت غیرتی است و گمان می‌کند راننده کامیون ـ با بازی سعید آقاخانی که قبلاً همسرش را از دست داده ـ به زن‌برادرش نظر سوء دارد. این در حالی است که راننده کامیون «داش مشتی»وار برای دفاع از خانواده ایزدی با دیگران درگیر و حتی زخمی می‌شود.  دست آخر هم خانه‌ای در حومه تهران برای این خانواده جور می‌کند و خودش می‌زند به دل جاده.

جالب اینکه کامیون گرچه گوشه‌ای از جنایات داعش را تصویر می‌کند، اما گاه در نمایش برخی ایرانی‌ها هم چنان دچار افراط می‌شود که گویا آن‌ها هم دست کمی از داعشی‌ها ندارند!

شاید تصنعی‌ترین دیالوگ فیلم درباره داعش، دیالوگ نیکی کریمی ـ در نقش خودش ـ باشد که پس از تصادف کامیون با خودروی او و اطلاع از اینکه مسافران کامیون ایزدی هستند، رو به زن ایزدی (با بازی تروسکا جولا) می‌گوید: «شما ایزدی هستید؟ داعش با شما چه کار کرده؟»

«کامیون»‌ ضعف‌های بسیاری دارد. حتی زیرنویس فیلم هم از اغلاط املایی در امان نمانده است. این فیلم به رغم حضور در لوکیشن‌های متعدد و جاده‌های مختلف، فیلمی جاده‌ای محسوب نمی‌شود. نکته‌ای که کامبوزیا پرتوی خودش هم بر آن واقف است. در کنار فیلمبرداری نسبتاً خوب فیلم، شاید تنها نکته مثبت آن را بتوان بازی قوی و طبیعی «سعید آقاخانی» دانست که می‌تواند او را کاندیدای سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد کند.