کنایه بلومبرگ به ولیعهد سعودی

 پایگاه تحلیلی-خبری «بلومبرگ» در گزارشی نوشت که هفته گذشته، کلیپ ویدئویی‌ای از «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در شبکه‌های اجتماعی عربستان فراگیر شد که نشان می‌دهد او وعده داده به تهاجم علیه بزرگترین رقیب این کشور ادامه دهد و نبرد را «به داخل ایران» بکشاند.

بلومبرگ با بیان اینکه این مصاحبه تلویزیونی که برای هشت ماه پیش است، اکنون اهمیت جدیدی پیدا کرده، نوشته است: «اعتراضات خشونت‌باری در ایران گسترش یافت و مشخص نیست که آیا عربستان به تحریک این اعتراضات کمک کرده است یا خیر، اما مسئله‌ای که روشن است این است که حاکم فعلی عربستان چندین اقدام منطقه‌ای علیه ایران انجام داده و هنوز نتوانسته موفق شود.»

طبق این گزارش، تلاش‌های محمد بن سلمان در یمن، قطر و لبنان، کشورهای منطقه‌ای که عربستان به دنبال حاکمیت در این مناطق است، با مشکل مواجه شده است.

بلومبرگ نوشت، خطر جنگ یمن به شهرهای عربستان نیز کشیده شده و انصارالله، از ماه نوامبر، دو موشک به ریاض پرتاب کرده، که گرچه خسارات اندکی به بار آوردند اما یادآور این مطلب بود که علیرغم سه سال بمباران یمن توسط عربستان، دشمن ریاض مغلوب نشده است.

طبق این گزارش، عربستان نتوانست همپیمانان خود را وارد این نبرد کند. به عنوان مثال، مصر که شدیداً به پول عربستان وابسته است، اشتیاق اندکی برای اعزام نظامیان خود به یمن و طرح گسترده‌تر محمد بن سلمان برای مقابله با ایران نشان داد.

در لبنان نیز، مداخله ولیعهد عربستان، سیاسی و نه نظامی بود. استعفای غیرقابل انتظار «سعد الحریری» نخست‌وزیر لبنان در حین دیدار ماه نوامبر وی به ریاض، در واقع به عنوان تلاش عربستان برای تضعیف حزب‌الله که همپیمان ایران است، دیده شد.

بلومبرگ با اشاره به این تلاش محمد بن سلمان نوشت، این بازی قدرت نتیجه عکس داد و الحریری در نهایت به کار خود بازگشت و حتی سنی‌های لبنان نیز از تاکتیک‌های سعودی انتقاد کردند.

این گزارش ادامه داد، حتی همپیمانان عربستان در اروپا و آمریکا نیز خشنود نبودند به طوریکه «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه مستقیماً از جانب الحریری مداخله کرد.

«رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرده عربستان سعودی «می‌بایست درباره پیامدهای اقداماتش تفکر کند».

تیلرسون، از یمن، لبنان و قطر به عنوان اهداف تحریم‌های اقتصادی عربستان از ماه ژوئن تاکنون یاد کرد. هدف این اقدامات، تنبیه قطر برای اقداماتی از جمله برقراری رابطه با ایران بود.

بلومبرگ نوشت، این روابط دوستانه تحت تحریم‌های عربستان حتی عمیق‌تر شد. قطر تهدید کرده است که اقدامات قانونی برای دریافت خسارت از عربستان سعودی، در پیش خواهد گرفت. حتی، کویت و عمان که از اعضای باشگاه کشورهای عضو خلیج‌فارس محسوب می‌شوند، از شیوه جدید قاطعانه حاکمیت عربستان ابراز نارضایتی کرده‌اند.

این گزارش ادامه داد، ترکیه نیز که یک کشور قدرتمند سنی است و زمانی به عربستان نزدیک بود، از قطر جانبداری کرد و از این نزاع به عنوان فرصتی برای برقراری روابط نظامی و تجاری نزدیک‌تر به قطر استفاده کرد.

«جیمز دورسی» کارشناس خاورمیانه در دانشگاه فنی «نانیانگ» سنگاپور تصریح کرد که اگر عربستان سعودی تلاش کند از ناآرامی‌های ایران بعنوان فرصتی برای تضعیف نظام ایران بهره بگیرد، بیش از حد خود را درگیر خواهد کرد.

دورسی اینگونه گفت: «ایران بدون شک به دنبال خودداری از تقابل مستقیم است» اما توانایی انتقام‌گیری از طریق نائبان خود در لبنان و عراق و همچنین تحریک ناآرامی در میان شیعیان بحرین و خود عربستان سعودی را دارد.

وی ادامه داد که عقب‌نشینی عربستان نیز به تلاش‌های آمریکا برای مهار ایران بستگی دارد که با توجه به حمایت اندک جامعه بین‌الملل از ترامپ، این یک «راهبرد بسیار خطرناک» است.

به نوشته بلومبرگ بعد از اعلام رسمی ترامپ در به رسمیت شناختن قدس بعنوان پایتخت اسرائیل و با نزدیک شدن چند ضرب‌الاجل‌ معافیت تحریمی  که احتمالاً ممکن است واشنگتن را بیش از پیش از توافق جهانی در خصوص برجام دور کند، آمریکا در حال انزوای بیشتر است.

«هانی صبرا» بنیانگذار موسسه «Alef Advisory» می‌گوید: «محمد بن سلمان یا دقیقاً از جزئیات اوضاع داخلی دیگر کشورهای منطقه خبر ندارد یا اهمیتی به این قضیه نمی‌دهد و این اغلب ریشه مشکلات است».

طبق این گزارش، مردان قدرتمند عرب در گذشته با پرداختن بهایی سنگین به این مسئله پی بردند که موفقیت‌های داخلی، انسجام قدرت و ثروت و به حاشیه راندن دشمنان، به آنها اجازه نمی‌دهد آنطور که امیدوارند، خاورمیانه را تغییر شکل دهند.

بلومبرگ نوشت، «جمال عبدالناصر» دومین رئیس‌جمهور مصر موفق به پیروزی در جنگ یمن نشد و در سال ۱۹۶۷ هم از اسرائیل شکست خورد. صدام حسین چندین دهه بر عراق حکمرانی داشت و ماجراجویی وی در خارج از کشورش که شامل حمله 1980 به ایران و حمله 1990 به کویت بود، با شکست خونینی به پایان رسید.

«پل پیلار» افسر سابق سیا که هم‌اکنون استاد دانشگاه جرج تاون است، با بیان اینکه محمد بن سلمان تلاش می‌کند تا خود را از رهبران گذشته سعودی و پدر 81 ساله‌اش متمایز کند، توضیح داد:‌ «احتمالاً محمد بن سلمان ضرورت زیادی برای این امر احساس می‌کند که نشان دهد وظیفه‌شناس است و به سادگی تسلیم نمی‌شود و لازمه این امر این است که در مقایسه با رهبران گذشته، بیشتر ریسک کند و ریسک‌های بزرگتر به مفهوم فرصت‌های بیشتر برای شکست است».