هنوز گمانهزنیها در این زمینه ادامه دارد. از سهمیهبندی گرفته تا ثبات قیمت برای سال آتی. در عین حال روز گذشته اعضای کمیسیون تلفیق با افزایش قیمت حاملهای انرژی و از جمله بنزین مخالفت کردند. با این حال هیچ کدام از گزینههای مختلف و از جمله عدم افزایش قیمت بنزین تا زمانی که قانون بودجه سال ۱۳۹۷ تصویب نشود، نهایی نخواهد بود اما به نظر میرسد که یک گزینه راهبردی در بررسیهای مجلس و دولت نادیده گرفته شده که علی شمس اردکانی کارشناس ارشد حوزه انرژی آن را توزیع عادلانه ثروت میداند.
«نه» مجلس به بنزین ۱۵۰۰ تومانی
دولت در تبصره ۱۸ لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ به افزایش قیمت حاملهای انرژی از جمله بنزین اشاره کرده. از جزئیات این تبصره اینطور برمی آمد که دولت به دنبال رساندن قیمت بنزین به لیتری ۱۵۰۰ تومان طی یک سال است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نخستین گام بررسی، یعنی در کمیسیون انرژی با این تبصره مخالفت کردند و رأی منفی به آن دادند. همچنین کمیسیون تلفیق با افزایش قیمت حاملهای انرژی و از جمله بنزین مخالفت کرد. با این حال این کمیسیون در وهله اول رسیدن قیمت بنزین به ۱۵۰۰ تومان برای تمام اقشار جامعه را رد کرد. چراکه نمایندگان مردم عقیده دارند که اکثر مصرفکنندگان توان مالی کافی و قدرت خرید بنزین ۱۵۰۰ تومانی را ندارند.
در این باره احمد صفری یکی از اعضای کمیسیون تلفیق بودجه گفت: نمیشود که همزمان یارانه مردم را قطع کنیم و قیمت حاملهای انرژی را نیز بالا ببریم. به نوعی که قیمت بنزین به ۱۵۰۰ تومان برای هر لیتر برسد. مردم تحمل این فشارهای اقتصادی را ندارند.
یکی دیگر از سناریوهای مطرح شده در این زمینه رسیدن قیمت بنزین به رقمی
تا ۱۲۰۰ تومان برای هر لیتر است. در این باره عزتالله یوسفیان ملا عضو
کمیسیون تلفیق بودجه ۹۷ به «ایران» گفت: قطعاً کمیسیون تلفیق با افزایش ۵۰
درصدی قیمت بنزین موافقت نخواهد کرد، چراکه نرخ تورم با این میزان افزایش
همخوانی ندارد و قیمت بنزین بهعنوان یک کالای استراتژیک بر قیمت تمام
کالاهای دیگر و در نهایت بر معیشت مردم اثر خواهد گذاشت.
دو نرخی شدن بنزین و سوختگیری با کارت شخصی
زیبا اسماعیلی، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی چندی پیش
اعلام کرد که مالکان خودروهایی که به هر دلیل فاقد کارت سوخت هستند در
اسرع وقت کارت سوخت خود را احیا کنند. چراکه براساس قانون مصوب مجلس شورای
اسلامی تحویل سوخت به خودروها فقط با ارائه کارت سوخت انجام میشود و
استفاده از کارت سوخت جایگاهداران منوط به موارد استثناست. از این خبر و
همینطور اظهارنظرهای نمایندگان مجلس برآمد که احتمال دونرخی شدن بنزین
وجود دارد. با این حال وزارت نفت عقیده دارد که نمایندگان مجلس نباید رأی
به دونرخی شدن بنزین بدهند چراکه بنزین دونرخی فسادآور است و رانت ایجاد
میکند.
دو نرخ هم کم است
علی شمس اردکانی کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به اینکه در جوامع متمدن و امروزی دو نرخ هم برای تعیین قیمت بنزین کم است، گفت: گران کردن عمومی بنزین اشتباهی بزرگ است اما ثابت نگه داشتن قیمت آن برای سال آینده اشتباه بزرگتری است. به نظر میرسد که در خصوص قیمت بنزین باید تجدید نظر شود.
اما به این ترتیب که قیمت بنزین برای اقشار کمدرآمد و پردرآمد جامعه یکسان نباشد. برای مثال کسی که خودروی وارداتی سوار میشود نباید همان هزینهای را برای بنزین بدهد که دارندگان پراید پرداخت میکنند. او ادامه داد: وقتی یک خودروی گران قیمت وارداتی مانند پورشه در هر کیلومتر ۳ برابر یک خودروی داخلی بنزین مصرف میکند یعنی ۳ برابر خودروی ارزان قیمت داخلی از یارانه برخوردار میشود. در حالی که ما سیستم هوشمند سوخت داریم و میتوانیم با استفاده از این سیستم چند رده قیمتی برای خودروهای متفاوت و شهرها و مناطق متفاوت تعریف کنیم. چرا خودروی ۲۵۰۰ سی سی وارداتی که در تجریش سوختگیری میکند، نباید قیمت تمام شده بنزین را پرداخت کند و همان یارانهای را از دولت بگیرد که یک فرد کم درآمد دریافت میکند؟
شمس اردکانی با تأکید بر اینکه دولت باید قیمتها را با کمک مجلس منطقی کند گفت: اما در کنار این موضوع باید نظارت را نیز دقیقتر کند تا به افراد ناتوان و کم توان جامعه فشار اقتصادی وارد نشود. الان زمان تصمیمگیری مجلس است و من فکر میکنم با استفاده از سیستم هوشمند سوخت و کارتهای موجود میتوان طرحی را پیاده و اجرا کرد که به توزیع عدالت کمک کند.