انتقادات برجامی ایران از انگلیس

دو سال بعد از بازگشایی مجدد سفارت انگلیس در تهران، همانطور که پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه کشورمان اعلام کرده بود در روزهای ابتدایی ماه پایانی سال میلادی 2017، بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس برای سفری دو روزه به تهران آمد.

 بوریس جانسون که در دولت ترزا می جانشین «فیلیپ هاموند» شد، صبح روز شنبه بعد از اینکه توقفی کوتاه در عمان داشت و با پادشاه این کشور رایزنی و گفت‌وگو کرد از این کشور کوچک اما مهم  عربی راهی تهران شد تا مذاکرات فشرده و مهم خود را با مقامات ایرانی در ارتباط با مسائل دوجانبه، منطقه‌ای، بین‌المللی و کنسولی آغاز کند.

او در ابتدا به ساختمان وزارت خارجه در سی تیر رفت و با همتای ایرانی خود ، به صورت صریح گفت‌وگو و رایزنی کرد.

بر اساس آن چه که وزارت خارجه ایران اعلام کرده است: در این دیدار دو طرف در خصوص موضوعات مختلف روابط دو جانبه، از جمله روابط اقتصادی، بانکی و تجاری و اهمیت گسترش آن، مسائل منطقه‌ای، موضوعات بین‌المللی به ویژه تعهدات همه طرف‌های برجام به اجرای آن رایزنی و تبادل نظر کردند.

وزیر امور خارجه انگلستان  نیز در این دیدار با اشاره به این‌که برجام از اهمیت و ارزش بالایی برای انگلستان برخوردار است، بر تعهد کشور متبوعش بر اجرای کامل آن تاکید کرد.

وی هم‌چنین خواهان گسترش همکاری‌ها و روابط و نیز تداوم رایزنی‌ها با جمهوری اسلامی ایران شد.

 در حالی که در خبر وزارت امور  خارجه ایران به صورت صریح به گفت وگو های این دو دیپلمات عالی رتبه ایرانی و انگلیسی در مورد مسائل کنسولی اشاره نشده است ، شب گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس با انتشار بیانیه‌ای مذاکرات جانسون با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران درباره موارد کنسولی را شفاف و صریح دانست.

وی در بخشی از بیانیه خود آورده است: دو طرف در این دیدار به صراحت درباره موانع موجود در روابط دو کشور از جمله نگرانی‌های وزیر امور خارجه درباره موارد کنسولی مربوط به شهروندان دو تابعیتی گفت‌وگو کردند.

بنابر گزارش رویترز، سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس در این بیانیه اشاره مستقیمی به پرونده  نازنین زاغری راتکلیف که 19 ماه است به دلیل اتهامات امنیتی در ایران در حبس به سر می‌برد، و همچنین  کمال فروغی نکرده است.

بوریس جانسون چندی پیش در یک جلسه در کمیته روابط خارجی پارلمان انگلیس گفته بود  که نازنین زاغری، شهروند ایرانی ـ انگلیس در زمان سفرش به تهران به جوانان آموزش خبرنگاری داده است. این در حالی است که خانواده زاغری و مقامات لندن پیش‌تر مدعی بودند وی تنها برای دیدار با اعضای خانواده‌اش به ایران سفر کرده بود.

این اظهارات وزیر امور خارجه انگلیس درباره‌ واقعیت و انگیزه‌های سفر نازنین زاغری به ایران با واکنش‌های تند رسانه‌های انگلیسی و خانواده این شهروند دو تابعیتی مواجه شد. آنها تاکید داشتند که صحبت‌های جانسون وضعیت محکومیت زاغری را با مشکل مواجه خواهد کرد  و در همین چارچوب به نظر می رسد که جانسون  تلاش می کند در جریان سفر به تهران خطایی که در مورد این پرونده از نگاه انگلیسی ها  انجام داده است را جبران کند .

 جانسون که از سال 2003 تاکنون، سومین وزیر خارجه انگلیس است که به ایران سفر کرده بعد از اتمام  دیدار با ظریف و شرکت در ضیافت ناهار همتای ایرانی خود ، همراه با پوشه  قرمز همراه خود به دیدار علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی رفت و در آن دیدار نیز مذاکراتی بین این دو مقام ایرانی و انگلیسی انجام شد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در بخشی از سخنان خود در این ملاقات گفت: در حال حاضر و در شرایط پسابرجام مبادلات و همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور رضایت بخش نیست و تسهیل روابط بانکی در این زمینه می‌تواند مقدمه‌ای برای گسترش همکاری‌ها در دیگر بخش‌ها باشد.

علی شمخانی با انتقاد از کشورهای اروپایی و آمریکا به دلیل عدم اجرای تعهدات خود نسبت به برجام تاکید کرد: رفتار آمریکا در قبال برجام فاجعه‌ای تمام‌ عیار بوده و ادامه این رویکرد ضمن بی‌اعتباری سیاسی این کشور، موجب زیر سوال رفتن توافقات بین‌المللی می‌شود.

وی با اشاره به تصمیم ترامپ در به رسمیت شناختن قدس شریف به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، این اقدام را خدمت ناخواسته به جهان اسلام دانست و گفت: فلسطین کشوری یک‌پارچه با پایتخت واحدی بوده و تصمیم جدید آمریکا به طور قطع موجب بازگشتن موضوع فلسطین به عنوان مساله اصلی جهان اسلام و انسجام بیش‌تر مسلمانان برای مقابله با رژیم کودک‌کش صهیونیستی و احقاق حقوق مردم مظلوم فلسطین خواهد شد.


 همچنین بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس نیز در این دیدار با اشاره به ضرورت تلاش بیشتر برای حل و رفع مشکلات و موانعی که در مسیر اجرای کامل تعهدات برجام به ویژه در بخش مبادلات مالی و روابط بانکی وجود دارد ، اظهار کرد: برجام توافق‌نامه‌ای چند جانبه و بین‌المللی است که اجرای کامل آن به نفع صلح و ثبات جهانی است.

وزیر امور خارجه انگلیس با تاکید بر مخالفت لندن با تصمیم ایالات متحده آمریکا در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسراییل و انتقال سفارت خود به این شهر افزود: انگلیس تصمیمی برای انتقال سفارت خود به قدس نداشته و ما سفارت خود را در تل‌آویو نگه می‌داریم.

جانسون بعد ازاتمام دیدار با شمخانی راهی بهارستان شد تا با علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی رایزنی و گفت‌وگو کند.

در این دیدار که تیم سیاسی و اقتصادی همراه جانسون نیز حضور داشتند ، علی لاریجانی نسبت به دیگران مسئولان ایرانی با صراحت بیشتری با وزیر خارجه انگلیس صحبت کرد  و از عدم همکاری اقتصادی انگلیس با ایران پس از برجام  انتقاده کرده است.

لاریجانی در این دیدار گفت: پس از تصویب برجام اقدام جدی برای همکاری اقتصادی انجام نداد؛ در حالی که برخی از کشورهای اروپایی تلاش بسیار بیشتری کردند. حتی مشکل بانکی سفارت ایران در لندن را نیز حل نکرده‌اید.

وی در بخشی دیگر از سخنان خود افزود: ما در مبارزه با تروریسم جدی هستیم. در عراق و سوریه به دعوت رسمی دولت‌های آن کشورها وارد مبارزه با تروریسم شدیم. ما راه حل مشکلات منطقه را سیاسی و از طریق گفت‌وگو و مذاکره می‌دانیم. برجام که از نظر شما یک اقدام درست و موفق بود؛ چه کشورهایی در منطقه با آن مخالفت می‌کنند و حداکثر تلاش خود را به کار بردند که به نتیجه نرسد؟

لاریجانی گفت: تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا برای انتقال سفارت آن کشور به بیت المقدس یکی دیگر از اشتباهات بسیار بزرگ دولت آمریکا است که میزان اشتباه بودن آن در آینده مشخص می‌شود.

بوریس جانسون نیز در این ملاقات اظهار کرد : ما از برجام به عنوان یک توافق نامه بین المللی حمایت می کنیم زیرا این یک توافقنامه خیلی مهم است و ما علاقه‌مندیم نه تنها در بخش هسته ای، بلکه در بخش اقتصادی نیز مردم ایران از آن بهره ببرند.

وزیر خارجه انگلیس ادامه داد : در حال حاضر توافق میان ایران و انگلیس در حد کافی نیست و ما در مقایسه با آلمان و فرانسه مبادلات تجاری کمتری داریم.

وی تصریح کرد: ماموریت من در این سفر، افزایش سطح همکاری‌ها در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و پارلمانی و برداشتن موانع موجود میان گسترش این روابط است و خواستار آن هستیم که هیات‌های بیشتری میان دو کشور در تبادل باشد و توریست‌های بیشتری از ایران به انگلیس بیایند.

وزیر خارجه انگلیس با اشاره به روابط کنونی میان ایران و عربستان تصریح کرد: تنش میان ایران و عربستان به نفع هیچ کشوری نیست و فقط باعث ایجاد جو ناپایداری می شود و باید مسائل میان دو کشور حل شود و ما قصد داریم تا تلاش ایران در جهت استقرار ثبات را به گوش سایر کشورها برسانیم.

وزیر خارجه انگلیس در دومین روز سفر خود به تهران در ابتدا به ساختمان سازمان انرژی اتمی رفت و با علی‌اکبر صالحی دیدار و رایزنی کرد و بعد از آن راهی پاستور شد که با حسن روحانی بالاترین مقام اجرایی ایران دیدار کند.

روزنامه گاردین  روز جمعه  به نقل از ریچارد راتکلیف، همسر نازنین زاغری که پیش از این از جانسون خواسته بود تا وی را به تهران ببرد تا بتواند با همسرش دیدار کنند اما این اتفاق محقق نشد، نوشت :بوریس جانسون در تهران تلاش خواهد کرد با همسرش در زندان دیدار کند و ملاقاتی با رئیس قوه قضاییه ایران داشته باشد که مستقل از دولت ایران عمل می‌کند و مسئول رسیدگی به پرونده زاغری است، داشته باشد البته تاکنون خبری در زمینه انجام یا عدم انجام این دو دیدار در رسانه های دو کشور منتشر نشده است  از دیگر سو با توجه به رایزنی کوتاه وزیر خارجه انگلیس با پادشاه عمان  در روز گذشته برخی از کارشناسان معتقد هستند که انگلیسی ها در کنار رایزنی های مستقیم خود با ایران  در مورد مسائل کنسولی مطرح بین دو کشور ، از ظرفیت کشور عمان با توجه به نوع روابطی که با ایران دارد برای میانجی گری در این زمینه استفاده کنند .