ترور علی عبدالله صالح و تحولات اخیر یمن

روزنامه آرمان دریادداشتی به قلم جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل آفریقا وخاورمیانه نوشت:

در بین فرضیاتی که درباره ترور علی عبدا... صالح مطرح شده، فرضیه نقش‌آفرینی عربستان در این واقعه و سپس بهره‌برداری‌های سیاسی و نظامی از آن، بسیارمحتمل‌تر و پررنگ‌تر است، زیرا شش سال پیش (خردادماه 1390) نیز مقامات ریاض درصدد برآمدند تا با انفجار در مسجدی که علی عبدا... صالح در آن حضور داشت، چنین سناریو توطئه‌آمیزی را به اجرا درآورند و با به‌قتل‌رساندن او، زمینه حذف جنبش انصارا... را از صحنه‌های سیاسی و نظامی یمن فراهم نمایند. در واقع با آشکارشدن نقش عربستان در آن واقعه بود که روابط علی عبدا... صالح با عربستان بهم خورد و او شرکت در ائتلاف با جنبش انصار‌ا... را بر دیگر گزینه‌ها ترجیح داد. البته چنین چرخشی از سوی عبدا... صالح موجب نشد تا دیدگاه عموم مردم یمن نسبت به او تغییر یابد، چراکه صالح بازهم نزد اغلب مردم به‌عنوان دیکتاتوری در ردیف حسنی مبارک، بن‌علی و قذافی شناخته می‌شد؛ دیکتاتوری که مردم یمن همزمان با جریان بیداری در شمال آفریقا علیه او نیز قیام کردند، ولکن بنا به علل مختلف به سرنگونی سریع رئیس‌جمهور پیشین خود موفق نشدند.

 به هرترتیب عبدا... صالح با وجود سرکردگی حزب کنگره مردمی یمن، مهره مهم و تاثیرگذاری در روند تحولات کنونی این کشور محسوب نمی‌شد، چنان‌که برخی از رسانه‌ها از او به‌عنوان مهره سوخته‌ای که عربستان مجددا در صدد احیا و بهره‌برداری از ‌اوست، یاد می‌کردند. آنچه در پایتخت و برخی از شهرهای دیگر یمن به‌صورت سلسله اغتشاشاتی از روز جمعه آغاز شد، نتیجه کوشش‌های پیدا و پنهانی بود که رژیم عربستان از طریق عناصر نفوذی خود برای ازمیان‌بردن اتحاد و انسجام موجود در یمن به‌کار برد. آن‌گونه که گفته می‌شود، عربستان با وعده به قدرت رساندن علی عبدا... صالح و پسرش، از آن‌ها خواست تا در صحنه ظاهری و سخنرانی تلویزیونی از ضرورت سازش با عربستان سخن بگویند و همزمان خواستار برچیده‌شدن تحریم‌های یمن شوند. در واقع پس از سخنان عبدا... صالح مبنی بر پذیرش سازش با عربستان و طرح درخواست برای برچیده‌شدن تحریم‌ها بود که نیروهای تحت فرمان او در برخی از مناطق یمن شروع به تیراندازی به سوی مواضع جنبش انصار‌ا... کردند تا رادیو تلویزیون صنعا را در اختیار خود بگیرند. این اقدام در رسانه‌های منطقه تحت عنوان کودتا نام گرفت؛ اقدام نسنجیده و محاسبه‌نشده‌ای که در واقع برای حذف انصارا... از صحنه سیاسی یمن بود. گرچه علی عبدا... صالح به امید حمایت عربستان دست به چنین اقدامی زد، اما به‌رغم اینکه ده‌ها تن از اعضای انصارا... هدف گلوله حامیان عبد‌ا... صالح و حزب کنگره مردمی (الموتمر) قرار گرفته و کشته و زخمی شدند، لکن نیروهای انصارا... با به‌کارگیری تدابیر مناسب، به‌سرعت بر اوضاع تسلط یافتند. درخصوص وقوع این اغتشاشات، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که کوشش عربستان برای ایجاد اختلاف و دودستگی در یمن و سپس اقدام آن‌ها برای کودتا علیه انصارا...، به موضوع توانمندی موشکی آن‌ها بازمی‌‌گردد، چون انصارا... با قابلیت‌های موشکی خود ماشین جنگی عربستان را متوقف کرده و معادلات سیاسی و نظامی را به زیان عربستان و امارات به‌کلی تغییر داد.

اکنون با کشته شدن علی عبدا... صالح، سناریو سعودی‌ها در حال تکرار است و مخالفان انصارا... با کشتن عبدا... صالح درصددند، کشته ‌شدن او را به گردن انصارا... بیندازند. جریان‌های دیگری نیز درصددند تا از کشته شدن او سوءاستفاده کرده و فتنه‌هایی را سامان دهند. به هر ترتیب برخلاف تصور مقامات ریاض کشته شدن عبدا... صالح، احساسات زیادی برنینگیخت، زیرا او پیمان خود با انصارا... را نقض کرده و از سوی دیگر به سوی عربستان متمایل شده بود و این به‌معنای نادیده‌گرفتن خواسته‌های مردمی است که دوستی با متجاوزان سعودی را به‌منزله خیانت به یمن می‌دانند. گفته می‌شود برخی خبرهای ضد و نقیض حاکی ازحمله برخی از طرفداران عبدا... صالح به سفارت ایران بود که بنا به‌گفته مقامات وزارت امور خارجه، حمله‌ای صورت نگرفت، بلکه در تیراندازی‌های صنعا و بمباران‌های این شهر چند ترکش به سفارت ایران برخورد کرده است. بنا به‌گفته‌ این مقامات سفارت ایران در صنعا مدت‌هاست تعطیل است و به‌این علت در موقع اصابت ترکش به دیوار سفارت هیچ‌کس در آن حضور نداشته است.