شبکه خبری یورونیوز به دنبال کشته شدن علی عبدالله صالح رئیس جمهوری پیشین یمن، کارنامه 33 سال ریاست جمهوری وی را در این کشور حوزه شبه جزیره عربی ارائه کرد.
شبکه خبری یورونیوز به دنبال کشته شدن علی عبدالله صالح رئیس جمهوری پیشین یمن، کارنامه 33 سال ریاست جمهوری وی را در این کشور حوزه شبه جزیره عربی ارائه کرد.در این گزارش آمده است: علی عبدالله صالح در 21 مارس 1942 در روستایی واقع در شرق صنعا (پایتخت کنونی یمن) در قبیله ای خشن متولد شد. پدرش کشاورز بود و خود او نیز بدون هیچگونه تحصیلاتی پا به عرصه سیاست گذاشت و به همین علت بود که مخالفانش همواره وی را به 'بی کفایتی' متهم می کردند.
هیچکس تصور نمی کرد عبدالله صالح جوان بعد از مدتی حضور در کشورداری، بتواند یکی از بادوام ترین سران کشورهای عربی باشد.
وی در سن 16 سالگی به طور داوطلبانه به خدمت ارتش یمن در آمد، بعد از چند سال حضور در ارتش یمن، رفته رفته وارد احزاب سیاسی شد و در جریان انقلاب یمن، جانب جمهوریخواهان را گرفت و پس از هشت سال جنگ داخلی، در سال 1947 در کودتا علیه رحمان العریانی رییس جمهوری وقت شرکت کرد. بعد از سقوط العریانی، دو رئیس جمهوری بعدی یمن هدف سوء قصد قرار گرفتند.
شورای مردمی یمن در هفدهم ژوییه 1978 مقام ریاست جمهوری را به علی عبدالله صالح اعطا کرد. در آن زمان آینده سیاسی صالح بسیار متزلزل بود و کسی آینده روشنی برای وی متصور نبود.
رییس جمهوری جدید یمن از ابتدای کارش، دست خود را به خون مخالفانش آلوده کرد و در همان ماه های آغازین دوره ریاست جمهوری اش، 30 نظامی را که قصد داشتند با کودتا، وی را به زیر بکشند، شناسایی و بلافاصله اعدام کرد. صالح همچنین برای تثبیت موقعیت خود، نزدیکان و اقوام مطمئن خود را در مقام های اصلی اداره کشور به کار گرفت.
با شروع فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اتحاد یمن شمالی با جنوبی درسال 1990 ممکن گردید. یمن جنوبی با نظام جمهوری سوسیالیستی از سال 1968 و همزمان با خروج انگلیسی ها، مورد حمایت شوروی بود. چهار سال پس از آن، جنگ بین شمال و جنوب درگرفت که با هفت تا هشت هزار کشته، در نهایت یمن شمالی بر یمن جنوبی مسلط شد.
نخستین جنگ خلیج فارس در سال 1991 روی داد. گرچه صالح اشغال کویت توسط صدام حسین دیکتاتور عراق را محکوم کرد، اما در برابر آمریکا از بغداد حمایت کرد. این اقدام وی، خشم امیرنشین‌های خلیج فارس را برانگیخت و کشورهای عربی در واکنش به موضع وی، هزاران کارگر یمنی را اخراج کردند.
قدرت و توان نظامی صالح در این کشور قبیله‌ای موجب شد تا در جریان انتخابات سال 1999 با اخذ 96 درصد آراء در مقام ریاست جمهوری یمن باقی بماند. صالح بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری سال 2006، پیروز شد.
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی راز طول عمر سیاسی وی را ترکیبی از خشونت و مهارت سیاسی وی می دانند. صالح با توزیع مقام‌ها و مسئولیت‌ها، ارتباط خود را با عناصر و تعلقات قبیله‌ای و همینطور با افراط گرایی حفظ و از آنها بهره فروان برد.
یورونیوز در ادامه این گزارش مدعی شد که صالح در طول سه دهه حکومت بر یمن، با مصلحت گرایی و توسل به مهارت های خاص خود در اداره کشور، توانسته بود اتحادش را به طور همزمان با عربستان، ایران و آمریکا حفظ کند.
واشنگتن در سال 2010 مبلغ 50 میلیارد دلار کمک مالی به یمن اعطا کرد که 35 میلیارد دلار آن در قالب کمک به توسعه و پیشرفت این کشور بود، اما مخالفان وی معتقد بودند که در عمل توزیع این کمک‌ها در داخل کشور به نفع متحدان رییس جمهوری تمام شده است.
یورونیوز افزود: از نظر اقتصادی باید گفت که صالح در سه دهه گذشته، کارنامه خوبی از خود به جای نگذاشته است. یمن در سال 2011 با 23 میلیون نفرجمعیت هنوز فقیرترین کشور دنیای عرب به شمار می‌رفت و 35 درصد جمعیت فعال یمن یا به عبارتی 50 درصد جوانان آن بیکار هستند. صنعت نفت و کشاورزی این کشور نیز بسیار فرسوده شده است.
نسیم آنچه در سال 2011 به «بهار عربی» در تونس و مصر مشهود شد، آتش اعتراضات مخالفان او را شعله ور ساخت و قدرت مرکزی در برابر مبارزان شمال، جدایی طلبان جنوب و قدرت گرفتن افراطیون در اطراف صنعا قرار گرفت. واکنش صالح در برابر خواسته معترضان مبنی بر کناره گیری از قدرت، سرکوب و وعده تغییرات بود.
صالح در جریان انفجار بمبی در سوم ژوئن سال 2011 در کاخ ریاست جمهوری زخمی و بلافاصله برای درمان روانه عربستان سعودی شد و یک ماه بعد، در یک فیلم ویدئویی ضبط شده در عربستان از هشت عمل جراحی روی بدن خود سخن گفت. چهره او در این ویدئو چندان قابل شناسایی نبود، به طوری که برخی کارشناس درباره صحت این تصاویر منتشر شده، به خود شک و تردید راه دادند.
سرانجام علی عبدالله صالح در نوامبر سال 2011 با انتقال قدرت، مشروط به برخورداری از مصونیت حقوقی به خاطر سرکوب مرگبار مخالفانش موافقت کرد. این توافق از سوی شورای همکاری خلیج فارس و سازمان ملل متحد پیشنهاد شده بود. وی در ماه دسامبر سال 2012 برای درمان از ایالات متحده آمریکا درخواست روادید ورود کرد.
در حالی که «بهار عربی» شماری از جمهوری‌ها و پادشاهی‌های عرب را در خاورمیانه و شمال آفریقا ملتهب کرده بود، وضع یمن از دیگر کشورها آشفته‌تر بود؛ انتقال قدرت از صالح به معاونش عبدربه منصور هادی، هیچگاه نتوانست تنش‌ها و تضادهای جامعه قبایلی یمن را حل کند.
وی سرانجام روز دوشنبه چهارم دسامبر 2017 (سیزدهم آذر ماه) در حالی که قصد داشت صنعا را ترک کند، کشته شد.
ارسال نظر
