روند جذب فارغ‌التحصیلان علوم قضایی در قوه قضاییه

رییس دانشگاه علوم قضایی ضمن اشاره به تفاوت‌هایی که بین دانشگاه علوم قضایی و دیگر دانشکده‌های حقوق وجود دارد، گفت: دانشگاه علوم قضایی تنها دانشگاه جامع حقوق است.

محمدجواد شریعت باقری رئیس دانشگاه علوم قضایی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تاریخچه تاسیس دانشگاه علوم قضایی، اظهار کرد: امروز موضوع منابع انسانی در دنیا بسیار دارای اهمیت است؛ چرا که سازمان‌ها را همین نیروهای انسانی می سازند.

وی ادامه داد: قوه‌ قضائیه 35 سال است که ابتدا یک دانشکده و بعدا دانشگاهی را با عنوان دانشگاه علوم قضایی تاسیس کرده است. سالیانه افرادی وارد این دانشگاه و عده‌ای خارج می شوند. در این دانشگاه افراد پس از اتمام دوره تحصیلی در مناصب قضایی پایین قرار می گیرند و به تدریج ارتقاء پیدا می کنند.

وی با بیان اینکه دانشگاه علوم قضایی نقش مهمی ایفا کرده است؛ چرا که جمع کثیری از قضات قوه‌ قضائیه از این دانشگاه فارغ التحصیل شده‌اند، خاطرنشان کرد: رسیدگی صحیح و به‌هنگام پرونده ها نیازمند وجود یک نظام تربیتی صحیح برای دانشجویان  است تا بتوانیم شاهد یک سرانجام خوب باشیم، البته قوه‌ قضائیه طی سی و چند سال گذشته از غیر از این دانشگاه از دانشگاه‌های دیگر نیز قاضی پذیرفته و باز هم می پذیرد. تفاوت این است که ورودی‌ها در این جا جذب قوه‌ قضائیه می شوند و فارغ التحصیلان دانشگاه‌های دیگر ممکن است یا جذب قوه‌ قضائیه شوند یا مشغول وکالت، مشاوره حقوقی یا سردفتری شوند.

شریعت باقری با اشاره به تاریخچه تاسیس این دانشگاه بیان کرد: اولین قانونی که موجب تاسیس دانشکده علوم قضایی شد قانون اصلاح پاره‌ای از قوانین دادگستری مصوب خرداد ماه 1356 بود. در آن قانون مقرر شد دانشکده‌ای به عنوان دانشکده علوم قضایی تاسیس شود تا دستگاه قضایی قضات را از این دانشکده و دانشکده‌های دیگر جذب کند، البته سال 1356 این اتفاق نیفتاد تا سال 1361 که دانشکده علوم قضایی تاسیس می‌شود.

وی با بیان اینکه قانون سال 1356 از نمونه‌های خارجی مبنی بر قوانینی که بر ایجاد مرکزی برای تربیت قضات وجود دارد الهام گرفته شده است، بیان کرد: البته اینکه مرکزی برای این امر وجود داشته باشد خیلی از کشورها آن مرکز را دارند ولی لزوما همه آنها مدرک تحصیلی دانشگاهی ارائه نمی دهند، بلکه گواهی‌ می دهند و بعد از آموزش یکی دو ساله وارد خدمت قضایی می‌شوند، ولی در کشور ما قرار می شود افراد از آغاز کار، مدرک دانشگاهی اخذ کنند مثلا لیسانس حقوق دریافت کنند، قرار شده افراد از سنین پایین وارد دانشگاه علوم قضایی شوند و از نظر روحی و شخصیتی شکل بگیرند.

شریعت باقری با بیان اینکه دروس ارائه شده در دانشکده علوم قضایی بیش از دروس ارائه شده در دیگر دانشکده‌های حقوق است، تاکید کرد: در این دانشگاه تمام دروس رشته حقوق ارائه می شود، علاوه بر آن دروس مهم‌تر در ساعات بیشتری ارائه می شوند. در کنار این موارد دروس اختیاری و برنامه‌های جانبی در راستای تقویت بنیه علمی یا قضایی به دانشجویان ارائه می شود؛ در واقع دانشجویی که 4 سال در این دانشکده تحصیل می‌کند بیش از دانشکده‌های حقوق مطالبی را می آموزند. در این دانشگاه همچنین دروس فقهی و مبانی اسلامی بیش از دانشگاه های دیگر تدریس می‌شود.

وی ادامه داد: با توجه به فلسفه دانشگاه علوم قضایی، در طول 4 سال گذشته اصلاحات مهمی در بخش‌های گوناگون در دانشگاه انجام داده‌ایم تا ویژگی دانشگاه محسوس شود و به گونه‌ای باشد که خروجی این دانشگاه از خروجی دانشگاه های دیگر چشمگیرتر باشد. اگر در دانشگاه های دیگر 140 واحد به دانشجو تدریس شود ما در این جا به دانشجوها نزدیک به 200 واحد تدریس می کنیم. همچنین در کنار اینها برنامه‌های فرهنگی و اخلاقی و تربیتی وجود دارد که اینها در دانشگاه‌های دیگر وجود ندارد.

رییس دانشگاه علوم قضایی درباره روند ورود دانشجویان به این دانشگاه چنین توضیح داد: جذب ما صرفا از طریق کنکور سراسری است. غیر از کنکور سراسری که سازمان سنجش برگزار می کند ما جذب دیگری نداریم. افراد اگر در کنکور دانشگاه علوم قضایی را انتخاب کنند، مراجعه می کنند و پس از آن از متقاضیان خواسته می شود که 10 سال یا 2 برابر مدت تحصیل خود برای قوه‌ قضائیه خدمت کنند، این افراد اگر این تعهد را بدهند مقدمات استخدام آنها فراهم می شود و برای استخدام  گزینش می شوند، گزینش هم مربوط به مسائل روانشناسی، شخصیتی و خانوادگی است. اگر تایید شوند در حالی دانشجو می شوند که به قوه‌ قضاییه هم تعهد دارند. ما هم یک کمک هزینه تحصیلی برای آن ها در نظر می ‌گیریم و در آخر پس از فارغ التحصیلی جذب قوه‌ قضاییه می شوند.

وی با بیان اینکه ما در سال‌های اخیر موفق شدیم بهترین‌های کنکور را جذب کنیم، ادامه داد: امسال بالای 52 نفر از دو رقمی های کشور و 7 نفر از تک رقمی‌ها جذب دانشگاه علوم قضایی شدند. تلاش دانشگاه بر این است که از میان بهترین‌ها افرادی را انتخاب کنند که در آینده به عنوان قضات تحویل جامعه داده شوند تا بتوانند خدمتگزار باشند. دیگر دانشجویان پذیرفته شده نیز رتبه زیر 500 داشتند.

شریعت‌باقری در خصوص رشته‌هایی که در این دانشگاه ارائه می‌شوند، اظهار کرد: مقطع اصلی ما کارشناسی است، اما در مقطع کارشناسی ارشد هم 16 رشته داریم. عمده اینها از جمله رشته هایی هستند که نیازهای سازمان های تابعه قوه‌ قضائیه را مرتفع می کنند. ما از سال 94 افرادی را برای دوره‌های کارشناسی به منظور تعهد به قوه‌ قضائیه جذب کردیم، همچنین افرادی به صورت آزاد جذب می شدند و به صورت آزاد هم فارغ التحصیل می شوند.

رئیس دانشگاه علوم قضایی یادآور شد: به دلیل اینکه این رشته‌ها را برای بخش‌های مختلف قوه‌ قضائیه در نظر گرفتیم از همه مسئولان قوه‌قضائیه خواهش کردیم که تسهیلات لازم را فراهم کنند تا افرادی را که در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری جذب می کنیم ولی تعهد خدمت ندارند، در بخش های قوه‌ قضائیه جذب شوند. مقدمات انجام شده و در حال پیگیری این موضوع هستیم.

شریعت‌باقری در پایان تاکید کرد: دانشگاه‌های صنعتی مانند دانشگاه امیرکبیر، اصفهان و شریف داریم، همچنین دانشگاه اختصاصی علوم انسانی مانند علامه طباطبایی وجود دارد، اما تنها دانشگاه جامع حقوقی دانشگاه علوم قضایی است. مانند دانشگاه‌ ما در ترکیه و کشورهای دیگر هم وجود دارد اما آن دانشگاه‌ها گواهی می دهند نه مدرک دانشگاهی.