بورس رکورد 50 ساله را شکست

کارشناسان، تثبیت نرخ سود سپرده‌های بانکی، رشد قیمت جهانی کالاهای اساسی و ساماندهی بازار اوراق بدهی را از دلایل رشد تاریخی بورس ارزیابی کردند

»طبق آمار رسمی، ارزش کل معاملات در بورس کالای ایران نیز از ابتدای امسال تا سوم آذر ماه جاری به بیش از 595 هزار و 200 میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل 28 درصد رشد نشان می‌دهد

شاخص بورس رکورد تاریخ 50 ساله فعالیت خود را شکست. دیروز شاخص کل بورس با جهش هزار و 130 واحدی 1.27 درصد رشد کرد و به 90 هزار و 469 واحد رسید. پیش از این بالاترین رکورد تاریخی شاخص بورس 89 هزار و 500 واحد بود که در 15 دی ماه سال 1392 در نخستین ماه‌های آغاز به کار دولت یازدهم به ثبت رسیده بود. بدین ترتیب از بهمن سال 1346 که بورس اوراق بهادار تهران کار خود را آغاز کرده است دیروزبالاترین شاخص را تجربه کرد.

حال درچهارم آذر ماه و در نخستین روز هفته پس از چهار سال شاخص بورس با عبور 969 واحدی از رکورد قبلی خود، رکورد تازه‌ای به ثبت رساند؛ رکوردی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه تا پایان سال‌جاری و با تداوم شرایط فعلی امکان جابه جا شدن دوباره را دارد.

دراین روز شاخص کل هموزن با افزایش 92 واحدی به 17 هزار و 655 واحد رسید.شاخص سهام آزاد شناور نیز با افزایش 1305 واحدی به رقم 97 هزار و 695 واحد دست یافت. همچنین شاخص بازار اول با افزایش 1037 واحدی به رقم 64 هزار و 98 واحد و شاخص بازار دوم با افزایش 1165 واحدی رقم 193 هزار و 525 واحدی را تجربه کرد. روزگذشته همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با افزایش 14 واحدی روی رقم یک هزار و 31 واحد ایستاد.

ارزش کل معاملات دیروز بورس تهران به بیش از 295 میلیارد تومان رسید که ناشی از جا به جا شدن بیش از یک میلیارد و 334 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 73 هزار و 654 نوبت داد و ستد بود. در بازار نقدی بورس نیز ارزش معاملات از286 میلیارد تومان اندکی فراتر رفت.

درحالی شاخص کل بورس به رکورد تاریخی خود در طول پنج دهه فعالیت دست یافت که ردپای ورود سرمایه‌گذاران و سرمایه‌های جدید به این بازار دیده می‌شود. درطول ماه‌های گذشته عمده سهامداران بورس بخصوص شرکت‌های تولیدکننده و صادرکننده کالاهای اساسی (کامودیتی‌ها) بازدهی مناسبی از سهام خود کسب کردند. براساس گزارش‌های رسمی درهفت ماهه اخیر بواسطه افزایش سودآوری، صنایع و شرکت‌های بورسی از بازارهای رقیب سبقت گرفت و حتی با بازارپول (سپرده‌های بانکی) که همواره درصدر سودآوری بازارها بود با بازدهی 11.6 درصدی برابر شد. اکنون بسیاری از فعالان بازارسرمایه چشم‌انتظار رشد بیشترشاخص‌های بورس تا پایان سال‌جاری هستند. درمجموع به اعتقاد کارشناسان درکنار تمام عوامل موجود رکوردشکنی شاخص بورس سه دلیل عمده داشته است که شامل کاهش نرخ‌های بهره بانکی، رشد جهانی قیمت کالاهای اساسی و افزایش قیمت دلار در داخل و خارج می‌شود.

2 دلیل عمده رکوردشکنی بورس

محمد جمالی کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با «ایران» درباره دلایل به پرواز درآمدن شاخص کل بورس به دو دلیل عمده اشاره کرد.

به گفته وی، ساماندهی بازار اوراق بدهی و تثبیت نرخ سود سپرده‌های بانکی روی عدد 15 درصد یکی از مهم‌ترین دلایلی است که بسترهای رشد بورس را فراهم کرده است. وی ادامه داد: همچنین رشد قیمت جهانی کالاهای اساسی (کامودیتی ها) مانند نفت، مواد معدنی، فلزات اساسی و... علت دیگری است که به رشد تاریخی بورس منجر شده است.

براساس توضیحات این‌ کارشناس بورس، دلیل نخست یعنی کاهش نرخ‌های سود اوراق بدهی و سپرده‌های بانکی نقش پررنگ تری در رکوردشکنی بورس داشته است. پس از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و استقرار وزیران، اجماع مناسبی میان قوای سه گانه و همچنین درون بدنه دولت برای منطقی کردن نرخ‌های بهره شکل گرفت.

به گفته جمالی این درحالی است که در سال‌های قبل همواره تفاوت فاحشی میان نرخ تورم و نرخ سود بانکی وجود داشت که جذابیت بازارسرمایه را برای سرمایه‌گذاران کاهش می‌داد. از سوی دیگر اوراق بدهی مانند سخاب یا طرح‌های انتفاعی که از سوی دولت منتشر می‌شد با نرخ‌های سود بسیار بالا که حتی تا 30 درصد می‌رسید عرضه می‌شد و برهمین اساس عمده سرمایه‌گذاران به سمت این بخش هدایت می‌شدند.

وی اضافه کرد: اما از شهریور ماه امسال دولت به ترتیب اوراق بدهی خود را در بورس پذیرش کرد و هم‌اکنون نرخ سود این اوراق که پیش از این به 30 درصد می‌رسید به 15 درصد کاهش یافت. درکنار آن نرخ‌های سود سپرده بانکی نیز تثبیت شد.

این کارشناس بازارسرمایه با اشاره به اینکه کاهش نرخ بهره باعث رشد سودآوری سهم می‌شود، گفت: فعالان بازارسرمایه پس از اینکه از عزم دولت برای تثبیت نرخ بهره مطمئن شدند رغبت بیشتری برای ورود یا ماندگاری در بورس پیداکردند.

وی همچنین درتوضیح علت دوم رشد بورس افزود: درماه‌های اخیر شاهد رشد قابل توجه کالاهای اساسی هستیم به‌طوری که نفت با رسیدن به نرخ 64 دلار، رکورد سه ساله خود را شکست. همچنین سایر کالاها مانند پتروشیمی، فولاد، مس، آلومینیوم، سرب، متانول و... با رشد قیمتی بالایی همراه شدند و درنتیجه سودآوری شرکت‌های بورسی افزایش یافت. وی ادامه داد: این درحالی است که بازارسرمایه ایران به برخی از تهدیدها و فرصت‌های سیاسی مانند تهدیدات رئیس جمهوری امریکا یا مناسبات با کشورهای عربی منطقه برخورد منطقی نشان می‌دهد و وزن زیادی به آنها نمی‌دهد. برهمین اساس بازارسرمایه ایران ظرفیت‌های رشد بیشتری را درحدود 10 درصد دیگر تا پایان سال دارد.

رشد 30 درصدی برخی از صنایع بورسی

حمید میرمعینی کارشناس دیگر بازارسرمایه نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» به دلایل دیگری که منجر به رشد شاخص بورس شده است، اشاره می‌کند. به گفته وی این رشد به صورت عمده ناشی از اقبال فعالان بازار به سهم‌های بنیادین است و به همین دلیل این جهش دارای حباب نیست و واقعی است.

وی توضیح داد: در ماه‌های اخیر قیمت سهام گروه شرکت‌های نفتی، معدنی، فلزی و پتروشیمی رشد داشت که بخشی از آن به علت رشد قیمت‌های جهانی و بخش دیگر به‌دلیل رشد قیمت دلارهم در بازار جهانی و هم در داخل ایران بوده است.

میرمعینی اضافه کرد: البته در رشد بورس طی ماه‌های اخیر تمام صنایع بورسی شاهد رشد این گونه نبودند و بیشتر چند صنعت دراین بخش طلایه‌دار بودند به‌طوری که این صنایع در این ماه‌های اخیر با رشد 30 درصدی قیمت سهام خود مواجه شدند و کل بازار نیز با رشد 10 درصدی قیمت‌ها همراه شده است. وی با اشاره به اینکه بورس پس از حدود سه سال با رشد سودآوری شرکت‌ها مواجه شده است، گفت: درصورت بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی و سایر بخش‌ها می‌توان امیدوار بود که این رشد تداوم یابد. البته با توجه به اینکه شاخص دراین ماه‌ها به صورت عمده رشد داشته است باید منتظر اصلاح قیمت‌ها باشیم.

از ابتدای امسال تا سوم آذر ثبت شد

رشد 28 درصدی ارزش معاملات بورس کالا

معاملات در بورس کالای ایران به‌عنوان یکی از بورس‌های چهارگانه کشور با رشد قابل توجهی همراه است به طوری که در اغلب بخش‌ها ارزش معاملات با افزایش روبه‌رو بوده است. طبق آمار رسمی ارائه شده ارزش کل معاملات در بورس کالای ایران از ابتدای امسال تا سوم آذر ماه جاری به بیش از 595 هزار و 200 میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل 28 درصد رشد نشان می‌دهد. همچنین در بازار فیزیکی بورس کالا نیز رشد 28 درصدی معاملات ثبت شده است. از ابتدای امسال تا سوم آذر ماه جاری بیش از 301 هزار و 541 میلیارد ریال دراین بازار معامله شده است. قراردادهای مشتقه بورس کالا نیز با افزایش 55 درصدی ارزش معاملات به رقم بیش از 288 هزار و 217 میلیارد ریال رسیده است. همچنین جمع ارزش معاملات مالی در بورس کالا دراین دوره زمانی به 5 هزار و 442 میلیارد ریال رسیده که نسبت به دوره مشابه قبل 87 درصد کاهش داشته است.