سه رویکرد بازار نفت در قبال تحولات عربستان

 شنبه گذشته نیروهای امنیتی به دستور ولیعهد عربستان بسیاری از شاهزادگان و مقامات اسبق این کشور را دستگیر کردند. در پی وقوع این حادثه قیمت نفت به بالاترین میزان از تابستان سال ۲۰۱۵ تاکنون رسید.

به نقل از راشاتودی، در آخرین مبادلات بازار جهانی انرژی قیمت نفت از مرز 64 دلار عبور کرد که یکی از اصلی‌ترین دلایل آن دستگیری بسیاری از مقامات بلندپایه سعودی در عربستان است.

اواخر هفته گذشته ملک سلمان پادشاه عربستان، محمد بن سلمان پسر و ولیعهد خود را را رئیس کمیته مبارزه با فساد این کشور کرد.

هنوز حکم بن‌سلمان خشک نشده بود که وی دستور بازداشت 11 شاهزاده، 30 مقام بلندپایه سابق، 4 وزیر و تعدادی از بازرگانان این کشور را صادر کرد.

البته به نظر می رسد کار محمد بن سلمان به دستگیری مقامات سعودی ختم نشده و بنا به گزارش روزنامه اسرائیلی "یدیعوت آحارونوت"، بالگردی که طی روزهای اخیر در نزدیکی مرز عربستان سقوط کرد و تعدادی از مقامات بلند پایه محلی در عربستان از جمله یک شاهزاده و معاون پلیس منطقه عسیر در اثر این حادثه جان خود را از دست دادند نیز یک سانحه هوایی ساده نبوده و این بالگرد به دستور خاندان سلطنتی توسط یک جنگنده ساقط شده است.

در پی این اتفاق قیمت نفت برنت دریای شمال و قیمت نفت وست تگزاس اینتر مدییت آمریکا افزایش قابل توجهی را تجربه کرد که این صعود قیمتی از سه جهت قابل بحث است.

نخست آنکه محمد بن‌سلمان بزرگ‌ترین حامی تمدید توافق کاهش عرضه نفت به بازار جهان که در اواخر سال 2016 امضا شد، است.

اقدامات امنیتی اخیر در عربستان به محکم شدن پایه‌های قدرت وی منجر شده و در نهایت هر گونه صداهای مخالف با تمدید این توافق تا پایان سال 2018 در عربستان را از بین خواهد برد.

این مسئله چشم‌انداز کاهش مازاد عرضه نفت موجود به بازار جهانی را روشن‌تر کرده و عملاً بازار نفت را به سوی تعادل و افزایش قیمت پیش خواهد برد.

منظر دوم آنکه بخشی از افزایش قیمت نفت به دلیل تشدید بی‌ثباتی در ساختار سیاسی عربستان است.

عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت عضو اوپک و مؤثرترین بازیگر بازار نفت در جهان محسوب می‌شود و هرگونه بی‌ثباتی در این کشور می‌تواند آینده عرضه نفت به بازار جهانی از سوی سعودی‌ها را به مخاطره انداخته و عملاً بازار را در نگرانی فرو خواهد برد.

تشدید نگرانی‌ها در بازار باعث شکل‌گیری حالت بحران در بازار نفت شده و قیمت را افزایشی خواهد کرد.

منظر سومی که باید در افزایش اخیر قیمت نفت مدنظر قرار گیرد این است که عربستان قصد دارد تا اواخر سال 2018 بخشی از سهام شرکت نفت دولتی آرامکوی خود را در بورس‌های بین‌المللی عرضه کند.

باید توجه داشت که عربستان قصد دارد از محل فروش 5 درصد سهام آرامکو 100 میلیارد دلار سرمایه جذب کرده و منابع درآمدی این کشور را تنوع بخشد.

این طرح که باز هم از سوی ولیعهد این کشور کلید خورده است، با هدف مقاوم ساختن اقتصاد عربستان در برابر سقوط نفت در بازار جهانی و همچنین تأمین بخشی از کسری بودجه این کشور انجام می‌شود.

عربستان برای تحقق این برنامه خود و رسیدن به فروش 100 میلیارد دلاری از محل فروش 5 درصد سهام آرامکو به قیمت بالای نفت نیاز دارد.

از سوی دیگر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نیز از مقامات سعودی خواسته تا سهام آرامکو، بزرگ‌ترین عرضه اولیه بورس جهان را در بورس نیویورک انجام دهند که همین امر احتمال همکاری آمریکا با عربستان در بالا بردن قیمت نفت در بازار جهانی و در نتیجه تحقق برنامه سعودی‌ها در رسیدن به 100 میلیارد دلار را بیشتر می‌کند.