حاشیه‌ نشینان سند می‌گیرند؟

 به دنبال توجه دولت و مجلس به وضعیت ۱۱ میلیون حاشیه‌نشین، اخیرا رییس مجلس اعلام کرده طبق قانون برنامه ششم به حاشیه‌نشینان مهلت سه ساله داده می‌شود تا نسبت به آب، برق، گاز و تلفن اقدام کنند و ظرف این مدت به موضوع مالکیت آنها رسیدگی می‌شود.

موضوع رسیدگی به وضعیت ۱۱ میلیون حاشیه‌نشین در ایران مدتی است که مورد توجه دولت و مجلس قرار گرفته است. از ابتدای دولت یازدهم بحث بازآفرینی شهری با تشکیل ستاد ملی بازآفرینی مورد توجه قرار گرفت که یکی از اهداف آن سر و سامان دادن به وضعیت حاشیه‌نشینان عنوان شد؛ چرا که جمعیت حاشیه نشین از ۴.۵ میلیون نفر در دولت اصلاحات به ۱۰ تا ۱۱ میلیون نفر در پایان دولتهای نهم و دهم رسید.

در حال حاضر برآورد می شود که حدود ۱۹ میلیون بدمسکن در بافتهای ناکارآمد میانی، فرسوده، تاریخی و حاشیه شهرها زندگی می کنند که از این تعداد جمعیت حاشیه نشین ۱۱ میلیون نفر است و وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم می گوید مسکن مهر نه تنها نتوانست به معضل حاشیه نشینی پایان دهد بلکه این راهکار هیچ جذابیتی برای حاشیه نشینان نداشت و انتقال قابل توجه و قابل ذکری از حاشیه به مسکن مهر صورت نگرفت.

به همین دلیل، دولت چاره را در آن دید که به بحث نوسازی و بهسازی حاشیه‌ها جدی‌تر ورود کند. دی ماه سال ۱۳۹۴ طبق تفاهم‌نامه‌ای که به امضای مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن و مدیر عامل شرکت عمران و بهسازی شهری رسید، قرار بر این شد تا ارتقاء کیفیت زندگی، ایمنی، ارائه‌ی تسهیلات و سنددار کردن واحدهای مسکونی واقع در بافت‌های ناکارآمد محقق شود.

روز سه‌شنبه هفته جاری نیز رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه حل مشکل مسکن و اشتغال حاشیه‌نشینان از اولویت‌های قانون برنامه ششم است اظهار کرد: متوجه شدیم بسیاری از حاشیه نشینان املاکی دارند که مالکیت آنها در هاله ای از ابهام است برای همین آب، برق، گاز و تلفن نیز ندارند لذا این قانون گذاشته شد که ۳ سال به آنها این امکانات داده شود و آنها نیز ظرف این مدت به موضوع مالکیت رسیدگی کنند چرا که تهیه غیرقانونی این اقلام نیز باعث مخاطراتی برای آنها شده بود.

لاریجانی افزود: مسأله مسکن و اشتغال حاشیه نشیان از مهم ترین معضلات است که باید برطرف شود اما انجام راهکارها نیز اندکی کند است که باید تسریع شود.

پیش از این نیز محمدسعید ایزدی مدیرعامل سابق عمران و بهسازی شهری با بیان این‌که بالغ بر ۲۰ میلیون نفر در بافت‌های ناکارآمد زندگی می‌کنند، اظهار کرد: ۱۷ درصد ساکنان مناطق بافت‌های فرسوده به شکل رسمی سکونت دارند، ۳۸ درصد قول‌نامه‌ای و بنچاقی، ۳۰ درصد در اراضی دولتی ساکن هستند و ۱۵ درصد آنها وضعیت نامعلومی دارند. ۲۰ میلیون نفر از هموطنان ما در ۵۳ هزار از اراضی شهری با پایین‌ترین کیفیت زندگی می‌کنند که در این تفاهم‌نامه بنا داریم با ارائه‌ی مشوق‌ها و تسهیلاتی شرایط ارتقاء کیفیت زندگی آنها را فراهم کنیم.

وزارت راه و شهرسازی طی چهار سال گذشته برای ساماندهی وضعیت حاشیه‌نشینان و بافت‌های ناکارآمد، ‌ ماموریت‌هایی را به شرکت عمران و بهسازی شهری محول کرد که شناسایی ۱۴۱ هزار هکتار مساحت بافت‌های ناکارآمد، تهیه طرح‌های بازآفرینی بافت‌های تاریخی و فرسوده در ۲۱۶ شهر و ارایه برنامه توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی برای ۱۱۰ شهر از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت بوده است.