جنگ پسته‌ای ایران و آمریکا

نزاع‌های بین المللی تلفات متعددی دارد، یکی از قربانیان تنش بین ایران و آمریکا، پسته است.

 فرارو به نقل از بی بی سی نوشت: تجارت بین المللی پسته به دلیل تنش بین ایران و آمریکا، با سختی‌های غیرمنتطره‌ای مواجه شده است.

تجارت پسته سالیانه میلیون‌ها دلار سود دارد. آمریکا و ایران بر تجارت جهانی پسته تسلط دارند. در دهه اخیر، این دو کشور جمعا ۷۰ تا ۸۰ درصد خروجی سالیانه پسته را در دست داشته‌اند.

تولیدکنندگان ایرانی پسته در ۴۰ سال اخیر به دلیل تحریم‌ها، تعرفه‌ها و محدودیت‌ها برای دسترسی به ابزارهای مالی بین المللی با فشارهایی مواجه شدند.

اگر چه خود پسته در لیست محصولات تحریم شده نبود، اما محدودیت‌های اعمال شده بر سیستم بانکی جهانی، تجارت را برای کشاورزان ایرانی سخت کرده است. همه این مسائل در سال ۲۰۱۶ تغییر کرد. این تنها نفت ایران نبود که به بازار بین المللی بازگشت، بلکه صادرات پسته نیز به بازارهای خارجی گسترش یافت.

با این حال، این پیشرفت ممکن است با چالش‌هایی مواجه شود. مدتی پیش ترامپ، از صدور تاییدیه برجام خودداری کرد. برای صنعت پسته ایران، تهدید از دست دادن برجام و بازگشت تحریم‌ها، به قول حجت حسن سعدی، معاون رئیس انجمن پسته ایران، به معنای بازگشت "رقابت نابرابر و غیرمنصفانه" خواهد بود.

صنعت پسته در ایران هزاران سال سابقه دارد. در مقابل، کاشت پسته در آمریکا در دهه ۱۹۳۰ با بذر ایرانی شروع شد. شکوفایی کشت تجاری پسته در آمریکا پس از قطع روابط بین ایران و این کشور بعد از بحران گروگانگیری سفارت اتفاق افتاد. پس از این بحران آمریکا و متحدانش تحریم‌هایی علیه ایران وضع کردند.

در دهه‌های بعد، حتی در کشورهایی که پسته ایرانی مورد استقبال قرار گرفته بود، محدودیت‌ها بر قابلیت شرکت‌های آن برای دسترسی به منابع مالی بین المللی، شکوفایی این صنعت را سخت کرد.

در دوران تحریم‌ها، بازار پسته آمریکا توسعه یافت و کشاورزان عمدتا کالیفرنیایی پسته کاشتند.

اما در سال ۲۰۱۴ شرایط جوی گرم و خشک در غرب آمریکا باعث از بین رفتن تقریبا نصف محصولات پسته شد و سود سال ۲۰۱۵ را تقلیل کرد. در این سال به میزان یک میلیارد یورو پسته فروخته شد. در سطح جهانی قیمت پسته بالا رفت. این برای تولیدکنندگان ایران یک فرصت بود.

قیمت پسته از سال ۲۰۰۲ رو به افزایش گذاشت. تقاضای روزافزون در چین عامل اساسی این رشد بود. ایران در تجارت جهانی یک مزیت دارد و آن موقعیت جغرافیایی است. ریچارد ماتوئیان، مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان پسته آمریکایی گفته "ایران یک مزیت حمل و نقل دارد. آنان (ایرانیان) مشخصا می‌توانند بازار‌ها را تصرف کنند. چین نمونه‌ای از این است."

اگر چه ایران و آمریکا یک نوع پسته را کشت می‌کنند، ایران ادعا می‌کند که پسته‌های او مزه بهتری دارد. آمریکا تعرفه ۲۴۱ درصدی بر پسته‌های ایران وضع می‌کند. این بدین معناست که حتی بدون تحریم هم بازار آمریکا برای پسته ایران مسدود است.