علل گرایش دانش‌آموزان به مواد مخدر

 رییس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران گفت: افرادی که نتوانسته‌اند به درستی هیجانات خود را در دوران نوجوانی تخلیه کنند، خیلی زود دچار افسردگی و اختلالات روانشناختی همچون ترس، اضطراب می‌شوند، از نگاه این افراد مصرف مواد مخدر موجب تسکین و کنترل اختلالات رفتاری‌اش می‌شود.

کوروش محمدی گفت: در ارتباط با گرایش نوجوانان به مواد مخدر باید مجموعه عوامل را بررسی کنیم و نمی‌توانیم تنها یک عامل یا یک بعد را برای این آسیب در نظر بگیریم.

وی افزود: در علل گرایش نوجوانان در مقطع دانش‌آموزی چند نکته مهم دخیل است: اول اینکه نوجوانان در سنین الگوپذیری هستند و به راحتی از اطرافیانشان الگو دریافت می‌کنند اما الگوهایی که در جامعه برای نوجوانان جذاب هستند الگوهای سالمی نیستند و متاسفانه بسیاری از الگوهای ناسالم و عبور از هنجارها و خط قرمزها برای نوجوان پررنگ‌تر است به عنوان مثال با یک دروغ ساده از مرز اخلاقی عبور می‌کنند و به مرور دروغ گفتن برایشان هنجار می‌شود.

رییس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران ادامه داد: این رفتار نوجوانان ریشه در اصول تربیتی خانواده دارد، الگوهای ناسالم برای نوجوان قطعا از خانواده شروع می‌شود حالا ممکن است برخی از خانواده‌ها بگویند ما معتاد نیستیم چرا فرزندمان چنین شد ما در جواب می‌گوییم قرار نیست همه معتاد باشند کافی است خانواده از یک مرز اخلاقی عبور کند و این نشان می‌دهد که خانواده با عبور از مرزهای هنجار موافق است و برای نوجوان این ذهنیت القا می‌شود که عبور از هنجار مشروعیت دارد پس به سوی ناهنجاری سوق داده می‌شود.

محمدی عنوان کرد: نکته دوم، ویژگی‌های روانشناختی نوجوانان است، برای نوجوانی سن هیجانات و معادل سن طوفانی و سن هیجانی مطرح می‌شود و اگر هیجانات نوجوان به درستی در فضای تعاملی و اجتماعی پیرامونش پاسخ‌های خود را دریافت نکند این به تلنباری از هیجانات که پاسخ مناسبی دریافت نکرده‌اند، تبدیل می‌شود و نوجوان به سیر منفی و قهقرایی سوق داده می‌شود.

وی افزود: خشونت، پرخاشگری در نوجوان شکل می‌گیرد و در نهایت به مصرف مواد مخدر به عنوان مکملی برای این خیزش و یا تسکین دهنده‌ای برای کسب آرامش خود روی‌ می‌آورد، معمولا افرادی که نتوانسته‌اند به درستی هیجانات خود را در دوران نوجوانی تخلیه کنند و کودکی خوب و سالمی را پشت سر نگذاشته‌اند، خیلی زود دچار افسردگی و اختلالات روانشناختی همچون ترس، اضطراب و... می‌شوند، از نگاه این افراد مصرف مواد مخدر موجب تسکین و کنترل اختلالات رفتاری‌اش می‌شود.

رییس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران بیان کرد: نکته سوم اینکه اگر نتوانیم سقف خانواده را به عنوان سقف ایمن برای کودک و نوجوانمان تعریف کنیم این نوجوان به زودی به دنبال سقف مطمئنی خواهد گشت، نگاه خانواده‌ها به مسئله و چالش‌ها نگاهی هیجان‌مدار و عاری از دیدگاه‌های مسئله‌مدار است اینجاست که بچه‌ها با همون نگاه هیجان مدار رشد می‌کنند و نگاه هیجان‌مدار یعنی اینکه حل مسائل و بحران‌ها با کوتاهترین و در دسترس‌ترین روش ممکن که متاسفانه مواد مخدر یکی از همین راه‌ها است به سرعت سبب تسکین موقت فرد می‌شود.

وی افزود: نباید از تبعیض‌هایی که در خانواده بین فرزندان و اعضای خانواده‌ها وجود دارد غافل شویم، همچنین توزیع نامناسب، نامتعادل و نامتوازن امکانات و فرصت‌ها و اینکه نگاه‌ها از بالا به پایین به نوجوان است از جمله علل گرایش نوجوان به سوی اعتیاد است.

محمدی در پایان گفت: نوجوان یک استقلال شخصیتی و فکری دارد اما متاسفانه نگاه اکثر افراد در جامعه نسبت به او دیکتاتورمآبانه و از بالاست و می‌خواهند خودشان برای نوجوان مسیر و جایگاه تعیین کنند و به جای او تصمیم بگیرند، این نگاه از بالا به پایین ، نوجوان را درصدد برمی‌آورد تا فرصتی پیدا کند که استقلال خود را ثابت کند، در نهایت یکی از راه‌هایی که نوجوان درگیر آن می‌شود حرکت در مسیر ناهنجاری ها و در مسیر خلاف جهت خانواده و جامعه است.