تخلفات هر دو شهردار‌ قبلي را افشا مي‌كنيم

دکتر زهرا صدراعظم نوری اولین شهردار زن در جمهوری اسلامی ایران است. ایشان در سال ۱۳۷۵ با حکم غلامحسین کرباسچی شهردار وقت تهران به‌عنوان شهردار منطقه۷ تهران منصوب شد. نوری که دکترای مدیریت محیط زیست دارد، در زمان مدیریت معصومه ابتکار در سازمان محیط زیست مشاور ایشان بود و در شرایط کنونی رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران است. به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های شورای شهر پنجم تهران با ایشان گفت‌وگو کردیم. اولین شهردار زن در جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با «آرمان» عنوان می‌کند: «رسانه ملی در پوشش اخبار شورای پنجم با جهتگیری و پیش زمینه فکری رفتار می‌کند. با گزینش اخبار مرتبط با شورای شهر بخش‌هایی از اخبار شورا را پوشش می‌دهد که با رویکرد کلی شورا، اعتدال و حرکت در مسیر عقلانیت، متفاوت است. بیننده و شنونده برنامه‌های صداوسیما نیز با مشاهده بخش‌های گزینش شده احساس می‌کند که رویکرد کلی شورای شهر به همین صورت است و در نتیجه نسبت به عملکرد شورای شهر دلسرد و ناامید می‌شود. به همین دلیل رسانه ملی باید بدون جهتگیری سیاسی اخبار مربوط به شورای شهر را منعکس کند. رسانه ملی متعلق به همه مردم و جریان‌های سیاسی است و همه مردم و جریان‌های سیاسی باید به صورت یکسان و برابر از رسانه ملی استفاده کنند». در ادامه متن گفت‌وگوی دکتر زهرا صدراعظم نوری با «آرمان» را از نظر می‌گذرانید.

از زمانی که شورای شهر پنجم شکل گرفته، مهم‌ترین دغدغه اعضای شورا چه بوده است؟ در طول این دو ماه چه تغییرات مهمی نسبت به شورای قبلی صورت گرفته است؟

در طول دو ماهی که از مدت شکل‌گیری شورای شهر پنجم می‌گذرد مهم‌ترین دغدغه اعضای شورای شهر شناخت چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی شهر تهران، شهرداری و شورای شهر بوده است. به همین دلیل در دو ماه گذشته اعضای شورا تلاش کرده‌اند با مطالعه مشکلات موجود تهران و موانع موجود زمینه حل این مشکلات را فراهم کنند. اعضای شورای شهر پنجم در گام اول کمیسیون‌های شورا را تشکیل دادند تا از طریق کمیسیون‌های تخصصی بتوانند به صورت تخصصی و عمیق مشکلات را شناسایی و در جهت مرتفع کردن آنها تلاش کنند. از سوی دیگر براساس تصمیم کمیسیون‌های شورای شهر کمیته‌های تخصصی نیز در زمینه برخی مسائل تخصصی تشکیل شده که ‌این کمیته‌ها به صورت موردی به چالش‌های موجود شهر تهران می‌پردازند. نکته دیگر اینکه ساختارهای شورای شهر دارای مشکلات و نابسامانی‌هایی بود که شورای جدید این ساختارها را ترمیم و تلاش کرده ساختارهایی نوین و متناسب با زندگی شهری تشکیل بدهد تا به صورت علمی و منطقی به دنبال بهبود زندگی مردم باشد. با این وجود در همین مدت کوتاه، شورای شهر پنجم به برخی مشکلات باقیمانده از مدیریت قبلی شهر تهران نیز پرداخته و موفق شده برخی از مطالبات مردم را تا حدودی پاسخ بدهد.

در تشکیل ساختارهای شورا و تغییر رویکرد مدیریت شورا نسبت به شورای قبل با چه موانعی مواجه بودید؟

در بررسی‌هایی که ما انجام دادیم، متوجه شدیم که ساختارهای شورای قبلی حالت سازمان یافته نبوده و بیشتر تصمیمات به صورت فردی گرفته می‌شده است. حتی در بررسی‌های ما مشخص شده که تصمیمات شورای شهر چهارم با محوریت هیأت رئیسه صورت نمی‌گرفته و بیشتر به صورت سلیقه‌ای بوده است. به همین دلیل اعضای شورای شهر پنجم تهران در مرحله اول تلاش کردند هیأت رئیسه شکل بگیرد و تصمیمات به صورت جمعی و دموکراتیک و با محوریت هیأت رئیسه گرفته شود. بدون شک یکی از مهم‌ترین چالش‌های شورای چهارم شهر تهران نداشتن روحیه جمع‌گرایی و فقدان خرد جمعی بوده است. به همین دلیل یکی از اهداف مهم شورای جدید شهر تهران تغییر رویکرد تصمیم‌گیری فردی به تصمیم‌گیری جمعی بوده است. نکته دیگر اینکه در شرایط کنونی470نیرو در شورای شهر مشغول به کار هستند که بسیاری از این افراد از تخصص و تجربه کافی برای حضور در شورای شهر برخوردار نیستند و به همین دلیل احتمال تجدید نظر شورای شهر درباره نیروهای ناکارآمد وجود دارد. حضور این نیروها در شورای شهر علاوه براینکه هزینه شورا را بالا می‌برد به همان اندازه نیز کارایی شورای شهر را کاهش می‌دهد. وظیفه اصلی شورا سیاستگذاری و نظارت بر حسن اجرای سیاستگذاری‌ها در حوزه مدیریت شهری است. در نتیجه شورای شهر نقش راهبردی در زمینه سیاستگذاری و حل مشکلات شهر تهران دارد و به همین دلیل نیروهایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند باید از تخصص و تعهد لازم برخوردار باشند. سیاست شورای شهر پنجم این است که در زمینه مسائل شهری از نیروهای متخصص و باتجربه استفاده کند تا بتواند نگاه غیر تخصصی را به یک نگاه تخصصی و عمیق تبدیل کند. به همین دلیل در شرایط کنونی وجود نیروهای غیر‌متخصص یکی از چالش‌های پیش روی شورای شهر پنجم است.

در بررسی‌هایی که نسبت به دوران مدیریت قبلی شهرداری تهران و شورای شهر چهارم انجام داده‌اید با چه تخلفاتی مواجه بوده‌اید و اعضای شورا نسبت به افشا و پیگیری این تخلفات به چه میزان جدی هستند؟

بدون شک در زمینه افشای تخلفات در دوران شهرداری گذشته و همچنین شورای شهر قبلی بسیار جدی هستیم و این مسأله یکی از دغدغه‌های مهم شورای شهر پنجم است و همه اعضای شورا روی این موضوع اجماع نظر دارند. در نتیجه هیچ کوتاهی در این زمینه صورت نخواهد گرفت. در شرایط کنونی به صورت موردی مسائل مختلف شهرداری تهران را بررسی می‌کنیم و نسبت به هر تخلف، پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم. با این وجود دسترسی به اطلاعات مرتبط با تخلفات تا حدودی برای ما زمانبر و دشوار است و به همین دلیل باید مدت بیشتری از عمر شورای شهر جدید بگذرد تا بتوان به صورت دقیق‌تر درباره تخلفات صورت گرفته در دوران مدیریت قبلی اظهار نظر کرد. البته در شرایط کنونی با مانع جدی برای دسترسی به اطلاعات مواجه نیستیم. مدیریت شهری تهران اعم از شهرداری و شورای شهر دارای سیستم گسترده‌ای است که بررسی این سیستم گسترده به زمان و تأمل بیشتری نیاز دارد. در حوزه مدیریت شهری تهران به همان اندازه که جنبه‌های سخت افزاری مانند ساخت وسازها دارای اهمیت است جنبه‌های نرم افزاری و مسائل اجتماعی و فرهنگی و حتی موضوعات مربوط به محیط زیست نیز دارای اهمیت است. به همین دلیل نیز کمیسیون‌های تخصصی شورای شهر تلاش می‌کنند با نگاهی دقیق و عمیق عملکرد مدیریت گذشته شهرداری و شورای شهر را بررسی کرده و نتایج را بدون هیچ گونه ملاحظه‌ای در اختیار افکار عمومی قرار بدهند تا مردم از مهم‌ترین جزئیات رخ داده در مدیریت گذشته شهر تهران اطلاع پیدا کنند. براساس گزارش‌هایی که بازرسی کل کشور در اختیار شورای شهر قرار داده تخلفات گسترده‌ای در دوران مدیریت قبلی شهرداری تهران رخ داده است که نیاز به بررسی و پیگیری اعضای جدید شورای شهر تهران دارد. به هر حال در سال‌های اخیر شهرداری تهران و شورای شهر یکی از کانون‌های مورد توجه رسانه‌های گروهی بوده که همواره با حاشیه‌های زیادی همراه بوده است. با این وجود شورای شهر پنجم تهران تلاش کرده با در پیش گرفتن یک رویکرد اعتدالی و همراه با عقلانیت حاشیه را از مدیریت شهری تهران دور کند و به جای آن با نگاه تخصصی و متعهدانه تخلفات صورت گرفته را به اطلاع مردم برساند و در جهت برطرف کردن این تخلفات اقدام کند. خوشبختانه شهردار جدید تهران آقای محمدعلی نجفی دارای سابقه ممتازی در مدیریت کشور هستند و با تدبیر و دوراندیشی که در پیش گرفته‌اند می‌توان نوید روزهای بهتری را به مردم شهر تهران داد. نکته دیگر اینکه نباید انتظار داشت که اعضای شورای شهر جدید در طول دو ماهی که در شورا حضور پیدا کرده‌اند بتوانند اقدامات مهمی انجام بدهند که شاید به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. در نتیجه باید از اقدامات شتابزده وبدون برنامه خودداری شود تا بتوان چشم‌انداز آینده شهر تهران را به روشنی تصویر کرد.

آیا دکتر نجفی ممنوع‌التصویر هستند؟

این مسأله هنوز برای اعضای شورای شهر مشخص و قطعی نیست که آیا صدا و سیما تصویر شهردار تهران را به صورت تعمدی پخش نمی‌کند و یا اینکه گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در این زمینه وجود داشته است. با این وجود آقای هاشمی رئیس شورای شهر عنوان کرده‌اند که ‌این مسأله را تا زمان مشخص شدن کامل در دستور کار هیأت رئیسه شورای شهر قرار خواهند داد و نتیجه را به مردم اعلام خواهند کرد. بدون شک شورای شهر این مسأله را پیگیری خواهد کرد و اجازه نخواهد داد آقای نجفی به عنوان یکی از مدیران برجسته کشور در چنین شرایطی قرار داشته باشد. شهردار تهران دارای جایگاه بسیار مهمی در کشور است و به همین دلیل اخبار مربوط به‌ ایشان باید به صورت گسترده انعکاس داده شود و به همین دلیل رسانه ملی نیز باید در تصمیم خود درباره ‌ایشان تجدید نظر کند. شهروندان تهران و حتی شهروندان سراسر کشور باید در جریان امور مدیریت شهر تهران به دلیل اهمیت زیادی که دارد قرار بگیرند. بنده امیدوارم ممنوع التصویری آقای نجفی بیشتر رنگ وبوی شایعه داشته باشد و رسانه ملی نیز باید هر چه سریع‌تر نسبت به برطرف کردن این شایعه‌ها و شائبه‌ها اقدام کند. بدون شک ممنوع التصویر کردن آقای نجفی به وحدت جامعه آسیب خواهد زد.

آیا اعضای شورای شهر پنجم تهران نسبت به انعکاس اخبار شورای شهر در رسانه ملی رضایت دارند؟ آیا صداو سیما به همان اندازه که اخبار شورای قبلی که عمدتا از اصولگرایان تشکیل شده بود را پوشش می‌داد در پوشش اخبار شورای پنجم نیز اهتمام جدی دارد؟

به نظر می‌رسد رسانه ملی در پوشش اخبار شورای پنجم با جهتگیری و پیش زمینه فکری رفتار می‌کند، به شکلی که با گزینش اخبار مرتبط با شورای شهر بخش‌هایی از اخبار شورا را پوشش می‌دهد که با رویکرد کلی شورا که همان اعتدال و حرکت در مسیر عقلانیت است، متفاوت است. اگر چنین باشد، بیننده و شنوده برنامه‌های صداوسیما نیز با مشاهده بخش‌های گزینش شده احساس می‌کند که رویکرد کلی شورای شهر به همین صورت است و در نتیجه نسبت به عملکرد شورای شهر دلسرد و ناامید می‌شود. به همین دلیل رسانه ملی باید بدون جهتگیری سیاسی اخبار مربوط به شورای شهر را منعکس کند. رسانه ملی متعلق به همه مردم و جریان‌های سیاسی است و همه مردم و جریان‌های سیاسی باید به صورت یکسان و برابر از رسانه ملی استفاده کنند. بنده بارها از تلویزیون مشاهده کرده‌ام که برخی از بخش‌های خبری اخباری از شورای شهر تهران را نشان می‌دهد که تأثیر منفی بر مخاطب می‌گذارد. این وضعیت به خصوص درباره اخبار ساعت بیست و سی وجود دارد. بنده امیدوارم صداوسیما در رویکردی که نسبت به شورای شهر پنجم در پیش گرفته تجدید نظر کند.

شما در گذشته شهردار یکی از مناطق تهران بوده‌اید و به خوبی با دغدغه‌های زنان در حوزه مدیریت شهری آشنا هستید. شورای شهر پنجم چه برنامه‌ای برای تحقق مطالبات زنان در شهر تهران دارد؟

در مرحله اول جریان اصلاحات و لیست امید تلاش کرد از زنان بیشتری در حوزه مدیریت شهری استفاده کند که ‌این مسأله در توجه به دغدغه‌های زنان جامعه تأثیر مثبتی خواهد گذاشت. از سوی دیگر شهرداری تهران تعداد شهرداران زن خود را افزایش داده و برخی از زنان در مناطق مختلف تهران به عنوان شهردار انجام وظیفه می‌کنند. به‌علاوه تعداد زنان در ستادهای مرکزی مدیریت شهری نیز افزایش پیدا کرده که نشان دهنده رویکرد جدیدی در زمینه توجه به دغدغه‌های زنان در مدیریت شهری است. در شرایط کنونی مهم‌ترین دغدغه‌های زنان در حوزه مدیریت شهری داشتن فرصت‌های برابر برای بروز استعدادها و توانایی‌های آنان است که در زمینه‌های مختلف خود را نشان می‌دهد. شورای شهر پنجم به دنبال این است که رویکرد توسعه محور نسبت به شهر تهران در پیش بگیرد و از این طریق بتواند زندگی مردم تهران را بهبود ببخشد. در نتیجه یکی از دغدغه‌های اصلی شورای شهر ارتقای جایگاه زنان در مدیریت شهری و همچنین زمینه‌سازی برای توسعه امور زنان و برطرف کردن مشکلات آنهاست.

به نظر شما مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی شورای شهر پنجم چیست؟

شورای شهر پنجم یک شورای یکدست است و به همین دلیل همدلی و همراهی بین اعضای شورای شهر وجود دارد. با این وجود عزم شورای شهر برای حل مشکلات مردم تهران و همچنین برطرف کردن مشکلات گذشته در حوزه مدیریت شهری جزم است و اعضای شورا برای تغییر رویکرد مدیریت شهر تهران بسیار جدی هستند. از سوی دیگر این عزم با حضور آقای نجفی در شهرداری تهران در شهرداری تهران نیز به وجود آمده و شهرداری تهران نیز به دنبال تعییر رویکرد مدیریت شهری تهران و نگاهی جدید به زندگی مردم شهر تهران است. در نتیجه شورای شهر و شهرداری تهران در یک مسیر مشترک قرار گرفته‌اند که‌این اشتراک نظر می‌تواند کمک بسیار بزرگی به برطرف کردن چالش‌های پیش روی شورای شهر باشد. نکته دیگر اینکه شورای شهر پنجم در شرایطی شکل گرفته است که مجلس و دولت نیز رویکردی مشابه با شورای شهر و شهرداری تهران دارند و این اشتراک نظر کلی در زمینه ‌اینکه باید اعتدال و عقلانیت در محوریت مدیریت کشور قرار بگیرد یک نقطه امید برای مردم است که می‌توانند به آینده خوشبین باشند. شاید اگر مجلس و دولت و یا حتی شهرداری تهران از رویکرد متفاوتی نسبت به شورای شهر برخوردار بودند کار به راحتی امروز نبود و شورای شهر تهران مجبور بود تلاش بیشتری برای رسیدن به اهداف خود انجام بدهد. به همین دلیل در شرایط کنونی زمینه برای تعامل و همکاری بین نهادهای مهم کشور فراهم است که‌این مسأله نیز اعضای شورای شهر را مصمم‌تر می‌کند در زمینه وعده‌هایی که در زمان انتخابات به مردم داده‌اند تلاش بیشتری از خود نشان بدهند. با این وجود یکی از چالش‌های پیش روی مدیریت شهری جدید تعهدات بسیار زیاد شهرداری تهران و در اختیار نداشتن بودجه لازم برای انجام این تعهدات است. به همین دلیل نیز شهرداری تهران با بدهی‌های بسیار سنگینی مواجه است که ‌این بدهی‌ها رسیدگی به مشکلات مردم را تا حدودی به تعویق می‌اندازد. از سوی دیگر نیروهای زیادی در شهرداری تهران مشغول به کار هستند که‌ این نیروها نیز مشکلات خاص خود را دارند. نکته دیگر اینکه هنوز پشت‌پرده مدیریت شهر تهران در گذشته برای ما شفاف و روشن نیست و فسادهای زیادی در این زمینه وجود دارد.

پیگیری‌های شورای شهر تهران درباره تخلفات مطرح شده درباره شهرداری احمدی‌نژاد به چه مرحله‌ای رسیده است؟

شورای شهر پنجم در برخورد با فساد بسیار جدی است و هیچ اهمیتی ندارد که‌این فساد در چه مقطعی رخ داده است. بدون شک فساد اقتصادی خط قرمز شورای شهر پنجم است و ما به صورت جدی این موضوع را پیگیری خواهیم کرد. یکی از دلایلی که مردم به اعضای شورای شهر رأی بالایی داده‌اند همین شعار مبارزه با فساد بوده که توسط لیست امید داده شده است. در نتیجه پرونده تخلف آقای احمدی‌نژاد در دوران مدیریتش در شهرداری تهران به صورت جدی پیگیری خواهد شد.