باورهای درست و نادرست درباره «واکسن آنفلوانزا»

 هر ساله، تعداد زیادی از افراد از پزشک خود درخواست می‌کنند که واکسن آنفلوآنزا را برایشان تجویز کند. هیچکس دوست ندارد چیزی به او تزریق شود که تاثیر بدی روی سلامتی‌اش بگذارد. پس مهم است که مرز بین واقعیت‌ها و باورهای نادرست مشخص شود.

درست: شما بیشتر از یک انتخاب دارید
هر چند واکسن آنفلوآنزا به غیر از فرم تزریقی آن، به شکل اسپری هم وجود دارد، اما همچنان انتخاب‌های دیگری هم بین نسخه‌های دیگر واکسن آنفلوآنزا هم دارید. شش نسخه‌‌ی واکسن آنفلوآنزا شامل نسخه‌هایی می‌شود که در برابر سه نوع ویروس از شما محافظت می‌کنند و نسخه‌هایی که در برابر چهار نوع ویروس ایمنی‌تان را قوی می‌کنند. البته نسخه‌های خاص‌تری هم وجود دارند که مناسب افراد بالای 65 سال و آنهایی که به تخم مرغ آلرژی دارند هستند.

نادرست: ممکن است باعث شود آنفلوآنزا بگیرید
احتمالا اصلی‌ترین دلیل اینکه افراد از زدن واکسن آنفلوآنزا اجتناب می‌کنند از این تفکر ناشی می‌شود که ممکن است خود ِ واکسن، عاملی برای ابتلا به آنفلوآنزا باشد. این عقید‌ه‌ای است که دهه‌هاست وجود دارد و نادرست است. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا (CDC) توضیح می‌دهد؛ واکسن آنفلوآنزا از ویروس‌هایی ساخته شده که از نوع غیرفعال هستند، یعنی پتانسیل کافی برای آسیب زدن ندارند. شما ممکن است فقط دچار علائمی بشوید که معمول‌ترین آنها، قرمزی و حساس شدن ناحیه‌ی اطراف تزریق واکسن است و در برخی موارد ممکن است سردرد خفیف یا تب پایین بروز کند.


درست: در مقابل آنفلوآنزا از شما مراقبت می‌کند
هر چند ثمر بخشی واکسن آنفلوآنزا هر سال متفاوت است، اما به هر حال می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا تا حدودی مفید باشد. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، هر سال آمار و اطلاعات لازم را جمع آوری می‌کند که می‌توانید این اطلاعات را در وبسایت آن مشاهده کنید. بعضی از واکسن‌ها، بی‌اثر بوده‌اند اما در سالهای زیادی، میزان مراقبت و موفقیت واکسن‌ها چیزی حدود ۵۰ درصد بوده است. شاید به نظرتان خیلی موثر نباشد اما اگر به این فکر کنید که با استفاده از واکسن آنفلوآنزا، احتمال اینکه مجبور شوید یک هفته در رختخواب بمانید و حال‌تان بد باشد را به حداقل می‌رسانید، نظرتا عوض خواهد شد.

نادرست: واکسن آنفلوآنزا از سرماخوردگی پیشگیری می‌کند
فرمول واکسن آنفلوآنزا جوری تنظیم شده که در برابر فعال‌ترین گونه‌های ویروس در هر سال، از شما دفاع کند و تنها در برابر آنفلوآنزای فصلی از شما مراقبت می‌کند. عمل سرماخوردگی‌ها نیز عفونت‌های ویروسی هستند، اما کاملا مصون ماندن، بسیار دشوار است. چرا؟ بیش از 200 ویروس متفاوت وجود دارد که می‌تواند موجب سرماخوردگی شود. بهترین کاری که می‌توانید برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام دهید، رعایت بهداشت کامل است؛ مرتبا دست‌های‌تان را بشویید و صورت‌تان را لمس نکنید.


درست: هر سال به واکسیناسیون جدید نیاز دارید
حتی اگر سال گذشته واکسینه شده باشید، باز هم لازم است امسال واکسن دیگری دریافت کنید تا در ماههایی که پیش رو دارید، از خودتان مراقبت کنید. فرمول خاص واکسن، تنها برای ایمنی در برابر فعال‌ترین گونه‌های ویروس در نظر گرفته شده که هر سال فرق می‌کند، بنابراین واکسن سال گذشته‌ی شما دیگر کارآیی ندارد.

نادرست: باید صبر کنید فصل آنفلوآنزا برسد و بعد واکسن بزنید
برخی از افراد فکر می‌کنند باید منتظر بمانند تا فصل آنفلوآنزا از راه برسد و سپس اقدام به واکسیناسیون کنند و باورشان این است که اینطور بهتر ایمن می‌‌شوند. اما این رویکرد مناسبی نیست. دست کم دو هفته بعد از تزریق واکسن طول می‌کشد تا آنتی بادی‌ها در بدن تولید شوند.

بنابراین اگر در انتهای فصل، واکسن بزنید، خودتان را به طور جدی در معرض خطر قرار خواهید داد. البته همیشه این هشدارها نیز وجود داشته و دارد که نباید خیلی زود هم اقدام به واکسیناسیون کنید. ابتدای مهر ماه، بهترین زمان ممکن برای زدن واکسن آنفلوآنزا است.


درست: بعضی از افراد نباید واکسن آنفلوآنزا بزنند
هر چند بیشتر افراد مشکلی با واکسن آنفلوآنزا ندارند اما طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، عده‌ای از افراد نباید واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند: بچه‌های کوچک‌تر از ۶ ماه و آنهایی که آلرژی شدید به ترکیبات خاصی از واکسن دارند. اشخاصی که به تخم مرغ آلرژی دارند و هر کسی که سابقه‌ی سندرم گیلن باره (Guillain-Barré syndrome) دارد باید قبل از واکسیناسیون حتما با پزشک مشورت کند؛ سندرم گیلن باره اختلالی است که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن شما به عصب‌های‌تان حمله‌ور شود.

نادرست: واکسن آنفلوآنزا حاوی عناصری مضر است
شاید با مطالب زیادی روبرو شده باشید که درباره‌ی عناصر سمی موجود در واکسن آنفلوآنزا نوشته‌اند و ادعا می‌کنند در این واکسن، جیوه یا فرمالدهید وجود دارد. این اطلاعات کاملا اشتباه است. یکی از عناصر موجود در واکسن آنفلوآنزا از نوعی جیوه درست می‌شود اما از نوع ِ سمی که بیشتر ما تصور می‌کنیم نیست. در مورد فرمالیدهید هم باید بگوییم درست است، واکسن آنفلوآنزا مقداری از این ماده دارد اما حتی ذره‌ای هم مضر نیست، زیرا بدن ما به طور طبیعی، مقدار کمی فرمالدهید دارد. غلظت این مواد در واکسن آنفلوآنزا بسیار کمتر از آن است که اثری داشته باشد.


درست:‌ واکسن آنفلوآنزا برای بیماران قلبی ضروری است
اگر دچار بیماری قلبی هستید، زدن واکسن آنفلوآنزا برای‌تان بسیار ضروری است. افرادی که بیماری‌های قلبی و عروقی دارند، بیشتر در معرض عوارض ناشی از آنفلوآنزا هستند، شامل سینه پهلو یا پنومونیا و حمله‌ی قلبی. ابتلا به ویروس حتی می‌تواند عارضه‌ای را که از قبل وجود داشته تشدید کند، پس واکسیناسیون هر ساله در مقابل آنفلوآنزا می‌تواند خطر بروز سکته‌ی قلبی را کاهش دهد.

نادرست: واکسن آنفلوآنزا موقتا سیستم ایمنی‌تان را ضعیف می‌کند
هر کسی که فکر می‌کند واکسن آنفلوآنزا سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، سخت در اشتباه است. این باور چیزی جز یک دروغ نیست. واکسن فقط ویروس‌ها را به بدن‌تان معرفی می‌کند و به آن یاد می‌دهد در مواجهه با این ویروس‌ها چگونه عمل کند. هر چند تضمینی وجود ندارد که مبتلا به آنفلوآنزا نشوید اما واکسن می‌تواند بیماری‌تان را خفیف‌تر کرده و از شدت عوارض آن کم کند؛ که مطمئنا بهتر از هیچی است!