از بامداد امروز (دوشنبه) فرایند اخذ رای در اقلیم کردستان استانهای اربیل، سلیمانیه، دهوک و مناطق مورد منازعه میان کردها و دولت مرکزی عراق برای همهپرسی درباره اعلام جدایی اقلیم از دولت عراق آغاز شده است.
از صبح امروز (دوشنبه) حدود 5 میلیون رایدهنده در مناطق تحت کنترل کردها در شمال عراق در همهپرسیای که با توجه به تحریمها و محکومیتهای منطقهای و بینالمللی «جنجالیترین همهپرسی غرب آسیا» است شرکت میکنند. کردها با شرکت در این همهپرسی بهدنبال تحقق رویای خود درباره تشکیل یک دولت مستقل کردی هستند.
رایدهندگان در همهپرسی بایدبه این پرسش که «آیا میخواهید اقلیم کردستان و مناطق کردنشین خارج از اداره اقلیم تبدیل به یک دولت مستقل شود؟» پاسخ آری یا خیر بدهند. نتیجه همهپرسی 24 ساعت پس از پایان آن اعلام میشود.
گزارش لحظه به لحظه همهپرسی را در زیر دنبال میکنید:
13:47: رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه: «رفراندوم اقلیم غیرقانونی است و ما آن را قبول نداریم. بهزودی بهطور کامل مرزهای خود را با اقلیم کردستان میبندیم و صادرات نفت را متوقف میکنیم.»
وی افزود: «از رژیم (اشغالگر) اسرائیل میخواهیم تا در موضعش نسبت به حمایت از رفراندوم اقلیم کردستان تجدیدنظر کند.»
13:42: نوری مالکی، معاون رئیسجمهوری عراق: «رفراندوم کردستان اعلام جنگ علیه وحدت ملی عراق است. از حکومت عراق میخواهیم تا گفتوگو را با سردمداران برگزاری رفراندوم متوقف و تحریمهای جامعی را علیه آنان اعمال کند.»
وی افزود: «سردمداران برگزاری رفراندوم باید مسئولیت عواقب آن را از بحرانها گرفته تا وقوع جنگ و درگیری بپذیرند.»
12:43: ایمن سوسان، معاون وزیر امورخارجه سوریه: «اصل و فرع رفراندوم اقلیم کردستان باطل است و ما آن را محکوم میکنیم.»
12:08: نیچروان بارزانی، نخستوزیر اقلیم کردستان عراق: «این رفراندوم فقط تصمیم چند حزب کرد نیست بلکه خواسته همه ملت کرد است. ما تمایل داریم به استقلال از راه مسالمت آمیز و دموکراتیک به دور از خشونت دست یابیم.»
12:04: نخستوزیر ترکیه: «رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری و رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه در روزهای آینده برای رایزنی درباره موضوع رفراندوم به تهران سفر میکنند.»
12:01: حزب عدالت و توسعه ترکیه اعلام کرد حزب دمکرات کردستان عراق وابسته به مسعود بارزانی با اصرار بر برگزاری همه پرسی در منطقه کردستان عراق، شمال عراق را به اسرائیل فروخت.
11:41: نخستوزیر ترکیه: «در حال بررسی تحریمهای اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک و نظامی در واکنش به برگزاری رفراندوم هستیم.»
وی افزود: «این رفراندوم تحریکآمیز است و نتیجه آن را به رسمیت نمیشناسیم.
11:41: نخستوزیر ترکیه: «در حال بررسی تحریمهای اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک و نظامی در واکنش به برگزاری رفراندوم هستیم. این رفراندوم تحریکآمیز است و نتیجه آن را به رسمیت نمیشناسیم.»
11:30: ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه: «دمشق عراق یکپارچه و متحد را به رسمیت میشناسد و هر چیزی که باعث تجزیه عراق شود را نمیپذیرد و با آن مخالف است. برگزاری رفراندوم گامی است که ما آن را رد میکنیم و آن را به رسمیت نمیشناسیم و این موضعمان را به وزیر امور خارجه عراق ابلاغ کردهایم.»
11:26: رئیس پارلمان عراق: «نتیجه رفراندوم جدایی اقلیم کردستان هیچ تاثیر قانونی در عراق نخواهد داشت.»
10:58: منابع عراقی گفتند: «نیروهای پیشمرگه کرد اهالی دو ناحیه جلولاء و روستای تبه در استان دیالی را به کوچاندن تهدید کردند. این تهدید در صورتی است که اهالی این دو ناحیه در همهپرسی مشارکت نکنند.»
10:54: حکومت اقلیم کردستان پخش برنامههای شبکه ان.آر.تی کرد را بهدلیل مواضع مخالفش نسبت به برگزاری همهپرسی متوقف کرد.
10:46: آنکارا بستن مرز مشترک خود با اقلیم را در گذرگاه خابور تکذیب و اعلام کرد ، تنها تدابیر امنیتی را افزایش داده است.
9:55: عمار حکیم، رئیس حزب حکمت ملی عراق: «بسیار صبر و تلاش کردیم تا رهبران کردها را به بازگشت و عمل به قانون اساسی راضی کنیم، اما باید بگویم که اعمالنظر به شکل فردی هرگز نتیجهای ندارد و همه متوجه خواهند شد که متضرر بزرگ برگزاری رفراندوم خود مردم کردستان عراق هستند.»
9:47: فرماندار کرکوک رای خود را به صندوق انداخت.
9:45: شبکه الاتجاه پرس: تاکنون حضور مردم در پای صندوقهای رای در منطقه سلیمانیه ضعیف بوده است.
9:38: رویترز بهنقل از ان تیوی: ترکیه مرز زمینی خابور در جنوب این کشور و هممرز با اقلیم کردستان را یکطرفه بست.
9:37: نجمالدین کریم، استاندار کرکوک رای خود را به صندوق انداخت.
9:36: مسعود بارزانی رای خود را به صندوق انداخت.
9:30: صدها نفر از یهودیان اسرائیل در حمایت از همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق، در قدس اشغالی مقابل سفارت آمریکا تظاهرات کردند.
9:05: هواپیماهای نظامی ترکیه مناطقی از شمال عراق در اقلیم کردستان از جمله مواضع و انبار مهمات عناصر گروه پ.ک.ک را بمباران کردند.
8:59: وزارت امور خارجه ترکیه به اتباعش توصیه کرد اقلیم کردستان را فوری ترک کنند.
8:00: دربهای مراکز رایگیری به روی کردها باز شد. رایگیری تا ساعت 18 (به وقت محلی) ادامه خواهد یافت.
طبق اعلام هیات عالی برگزاری همهپرسی، در مجموع 12072 مرکز رایگیری که تنها در اقلیم کردستان متمرکز نیستند و در استانهای اربیل، سلیمانیه، دهوک و مناطق مورد منازعه میان کردها و دولت مرکزی عراق وجود دارند، فرایند اخذ رای را انجام میدهند.
برگه رای همهپرسی جدایی کردستان عراق دارای دو گزینه بله و خیر است که به چهار زبان کردی، عربی، ترکمانی و سریانی نوشته شده است.