روایتی از تلاش حماس برای بازگشت به سوریه

 یک کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: جریان حماس از یک طرف در تلاش است که روابط خود را با ایران ترمیم کند و از دیگر سو می‌خواهد به سوریه نیز بازگردد و در همین راستا از ایران و حزب‌الله خواسته تا میانجی‌گری کنند.

محمدعلی مهتدی در نوزدهمین میزگرد تخصصی «فلسطین و افق آینده» که از سوی کمیته حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین نهاد ریاست جمهوری برگزار شده بود، در بخشی از سخنان خود به تفصیل به جایگاه مسجد الاقصی در قرآن اشاره و مطالبی را در این ارتباط بیان کرد.

مهتدی در جریان این سخنرانی به تغییرات صورت گرفته در نحوه مبارزات سازمان‌های فلسطینی در طول این چند دهه اشاره کرد و گفت: در مقطعی برخی از گروه‌های فلسطینی از اردن به لبنان آمدند و به مرور مقاومت برای آنها تبدیل به تجارت شد. گرچه در مقابل آنها جوانانی بودند که بر اساس مکتب عاشورا فکر می‌کردند و به دنبال لذت‌های دنیوی نبودند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در سخنان خود به بیان خاطره‌ای از امام موسی صدر پرداخت و گفت: امام موسی صدر در جلسه‌ای که یاسر عرفات نیز حضور داشت خطاب به وی گفت: آقای عرفات شرف قدس نمی‌پذیرد که آزاد شود مگر به دست مومنان.

وی با بیان اینکه اگر نیروهای سازمان‌های فلسطین که در سال 1982 به لبنان آمدند، در برابر صهیونیست‌ها مقاومت می‌کردند وضعیت در حال حاضر در منطقه به گونه‌ای دیگر بود، تصریح کرد: آنها بعد از شکست‌هایی که خوردند از لبنان خارج شدند و به تونس رفتند.

وی با بیان اینکه اکنون نحوه مقاومت به گونه دیگری است و جریان مقاومت بر اساس تفکر عاشورایی عمل می‌کند، گفت: سید حسن نصرالله در این ارتباط جمله‌ای را مطرح کرده که به خوبی می‌توان از آن به نحوه کنونی تفکر جریان مقاومت پی برد. ایشان گفته‌اند که ما در راه مقاومت جمجمه خود را به خدا فروخته‌ایم.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه نابودی اسرائیل و پیروزی ملت‌های مظلوم نزدیک است، تصریح کرد: در واقع شاید با توجه به تحولات کنونی بتوان گفت که آزاد شدن قدس توسط مومنان بسیار نزدیک است.

مهتدی با بیان اینکه تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چارچوب ایدئولوژیک گروه‌های مبارز فلسطینی بیشتر مبتنی بر تفکرات مارکسیستی و کمونیستی بود، خاطرنشان کرد: در داخل سازمان فتح طیفی قرار داشت که در آن هم بچه‌های مسلمان نمازخوان قرار می‌گرفتند و هم کمونیست‌ها. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شکست‌های متعدد ارتش عرب، اندیشه اسلام‌گرایی در منطقه ظهور کرد. گروه‌های فلسطینی که براساس ایدئولوژی مورد اشاره تاسیس شده بودند از بین رفتند و جنبش‌های اسلامی ایجاد شدند که از جمله می‌تواند به ایجاد جنبش جهاد اسلامی فلسطین به رهبری فتحی شقاقی اشاره کرد و پس از آن نیز جریان حماس به وجود آمد.

این استاد دانشگاه در ادامه به حمایت‌های ایران از جنبش‌های اسلامی فلسطین اشاره کرد و افزود: زمانی که بحران سوریه ایجاد شد همه فکر می‌کردند که ارتش و دولت سوریه ظرف چند ماه سقوط می‌کند. در آن زمان اردوغان با آمریکایی‌ها به تفاهم رسیده بودند که قدرت در منطقه را به اخوانی‌ها بسپارند ولی آنها دوراندیشی نکرده بودند و فکر نمی‌کردند که این بحران 7 سال طول بکشد و ارتش سوریه و حزب‌الله مقاومت کنند.

وی با بیان اینکه با توجه به تحولات اخیر به نظر می‌رسد که در آخرین مراحل بحران سوریه قرار داریم و در حال حاضر ارتش سوریه و جریان مقاومت دست بالا را در تحولات دارند، گفت: در همین راستا است که اسرائیلی‌ها از این اتفاقات به وحشت افتادند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: همچنین جریان حماس نیز از یک طرف در تلاش است که روابط خود را با ایران ترمیم کند و از دیگر سو می‌خواهد به سوریه نیز بازگردد و در همین راستا از ایران و حزب‌الله خواسته تا میانجی‌گری کنند.

وی همچنین تصریح کرد: با توجه به وضعیت کنونی مردم در نوار غزه حماس یک بازی سیاسی را شروع کرده است در تلاش است که روابط خود را با مصر ترمیم کند تا گذرگاه رفح از سوی مصر باز شود و از دیگر سو به دنبال بهبود روابط و انجام توافقاتی با تشکیلات خودگردان فلسطین است. پیش از این قطری‌ها از آنها حمایت مالی می‌کردند ولی اکنون این موضوع قطع شده و ابومازن نیز حقوق تشکیلات حماس را قطع کرده است. بنابراین حماس در پی راه‌حلی است که بتواند این مشکل را حل کند.

وی افزود: حماس کمیته‌ای را که برای اداره غزه ایجاد شده بود را ملغی کرده و از جریان ابومازن خواسته به غزه برگردند و مسوولیت را در این منطقه برعهده بگیرند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به تغییراتی که حماس چند ماه پیش در اساسنامه خود به وجود آورد، گفت: به نظر می‌رسد که این تغییرات در این راستاست که این گروه به سمت پذیرفتن برخی از طرح‌های پذیرش‌کارانه برود.

وی ادامه داد: حماس در یک مرحله جدیدی قرار دارد و از دیگر مشخص نیست که تشکیلات خودگردان می‌خواهد در غزه چگونه عمل کند و آیا به این منطقه خواهد رفت یا نه. از دیگر سو سوال این است که اگر چنین اتفاقی بیفتد حماس چگونه می‌خواهد تجهیزات نظامی‌اش را حفظ کند به نحوی که اطلاعاتش در دست اسرائیلی‌ها قرار نگیرد.