شهروندان عربستانی که انتقادات‌شان نسبت به عملکرد ظالمانه آل سعود افزایش یافته به دلیل نبود آزادی‌های مدنی در ساماندهی تجمعات قانونی، این روزها شبکه‌های اجتماعی را فضا و مأمنی مناسب برای بیان انتقادات و اعتراضات اجتماعی خود می‌دانند.
شهروندان عربستانی که انتقادات‌شان نسبت به عملکرد ظالمانه آل سعود افزایش یافته به دلیل نبود آزادی‌های مدنی در ساماندهی تجمعات قانونی، این روزها شبکه‌های اجتماعی را فضا و مأمنی مناسب برای بیان انتقادات و اعتراضات اجتماعی خود می‌دانند.کاربران عربستانی توئیترهای اعتراضی زیادی نسبت به وضعیت اجتماعی و حاکمیت این کشور به راه انداخته‌اند. شاید بتوان کمپینی را مبنی بر درخواست برای لغو قیمومیت مردان بر زنان در این کشور که از سوی بانوان سعودی در ابتدای سال جاری به راه انداخته شد، یکی از این اعتراضات مهم برشمرد که هزاران تن از کاربران عربستانی توئیتری به این کمپین پیوستند و خواستار حقوق اولیه اجتماعی و مدنی بانوان در این کشور شدند.
به نوشته صبح نو، یک هفته‌ای می‌شود که اعتراض به بازداشت مبلغان دینی سرشناس در فضای رسانه‌ای و مجازی عربستان، به اوج رسیده و در این کشور جنجال بر پا کرده است. اخیراً روحانیون سرشناسی در عربستان بازداشت شده‌اند؛ کسانی که به گفته الجزیره، نزدیکی فکری به اخوان‌المسلمین دارند؛ گروهی که مورد حمایت قطر است و برخی نیز علت را مقدمه‌چینی پادشاهی ولیعهد جدید می‌دانند.
موج بازداشت روحانیون در عربستان، جنگ با «تمیم» یا نزاع «دو محمد» از پیام‌های توئیتری این روزهای فعالان عربستانی است که در شبکه اجتماعی توئیتر با استقبال مخاطبان روبه‌رو شده است. این هشتگ در حالی توسط کاربران مورد تأیید قرار می‌گیرد که اکانت‌هایی در خصوص اعتراض به سلطنت آل سعود و شیوه حاکمیت آن هم دیده می‌شود. محمد العُریفی، از روحانیون پُرکار برعربستانی و از سخنرانان مشهور در دنیای عربی است.
حساب کاربری او در توئیتر 19 میلیون و حساب فیس‌بوک او 24 میلیون دنبال کننده دارد. او طی چند سال گذشته همیشه به حمایت از اخوان‌المسلمین متهم شده است. همچنین او اتهام صدور فتوایی شبیه به فتوای جهاد در سوریه هم دارد هرچند خودش بعدها بارها آن را تکذیب کرد. به نوعی او روحانی سلطنتی نیز محسوب می‌شود به‌طوریکه در ماه‌های اولیه جنگ عربستان با یمن، او با رفتن به مناطق نزدیک مرز یمن، لباس نظامی پوشید و یک گلوله خمپاره به خاک آن کشور شلیک کرد؛ اقدامی که تلاش برای مشروع جلوه دادن جنگ علیه یمن نزد افکار عمومی جهان عرب محسوب شد.
زمانی‌که هشتگ #العریفی_یتاجر_بالدین (العریفی با دین تجارت می‌کند) در چند روز اخیر در عربستان‌ترند شد، روشن کرد که قرار است بازداشت شود. او که در سال 2013 به دلیل شائبه حمایت از محمد مرسی رییس جمهور مخلوع مصر و وابسته به اخوان المسلمین بازداشت شده بود، اکنون دوباره بازداشت شده است.
زمانی‌که هشتگ #العریفی_یتاجر_بالدین (العریفی با دین تجارت می‌کند) در چند روز اخیر در عربستان‌ترند شد، روشن کرد که قرار است بازداشت شود. او که در سال 2013 به دلیل شائبه حمایت از محمد مرسی رییس جمهور مخلوع مصر و وابسته به اخوان المسلمین بازداشت شده بود، اکنون دوباره بازداشت شده است.
خبر بازداشت العریفی و خبر بازداشت «سلمان العوده»، «عائض القرنی» و «علی العمری» و 20 تن دیگراز فعالان شبکه‌های اجتماعی، واکنش مخاطبان را به دنبال داشت که نارضایتی عمومی در میان کاربران توئیتر در عربستان را برانگیخت.
همه این افراد از کسانی هستند که از مخالفان محور مقاومت و ایران به شمار می‌روند. این افراد در سال‌های اولیه بحران سوریه، از جنگ علیه سوریه تحت عنوان «جهاد» حمایت می‌کردند. این‌ها به نوعی جنگ عربستان علیه یمن را نیز تأیید کرده‌اند. تقریباً در خیلی از موضوعات منطقه‌ای که عربستان برای توجیه سیاست خود به آنان نیاز داشته، همراهی کرده‌اند؛ اما نقطه مشترکی که این افراد دارند، عدم محکوم کردن قطر در بحران اخیر کشورهای عربی در خلیج فارس است.
همه این افراد از کسانی هستند که از مخالفان محور مقاومت و ایران به شمار می‌روند. این افراد در سال‌های اولیه بحران سوریه، از جنگ علیه سوریه تحت عنوان «جهاد» حمایت می‌کردند. این‌ها به نوعی جنگ عربستان علیه یمن را نیز تأیید کرده‌اند. تقریباً در خیلی از موضوعات منطقه‌ای که عربستان برای توجیه سیاست خود به آنان نیاز داشته، همراهی کرده‌اند؛ اما نقطه مشترکی که این افراد دارند، عدم محکوم کردن قطر در بحران اخیر کشورهای عربی در خلیج فارس است.
حساب کاربری «العهد الجدید» در عربستان که مانند حساب کاربری «مجتهد» (معروف به افشاگر خاندان سعودی) برخی اخبار پشت پرده از خاندان سعودی را منتشر می‌کند، می‌گوید: اخیراً از دیوان سلطنتی با عائض القرنی و سلمان العوده تماس گرفته شده و از آنان خواسته‌اند که علیه قطر موضع بگیرند. آنان رد کردند و به همین دلیل بازداشت شده‌اند.
درکنار موضوع قطر، حمایت یا به نوعی همبستگی فکری این افراد با گروه اخوان‌المسلمین که مورد حمایت قطر است، یکی از عللی است که احتمالاً خشم پادشاه عربستان و پسرش محمد بن سلمان (ولیعهد عربستان) را برانگیخته است.
سلمان العوده یکی از بازداشت شدگان عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمانی است که ریاست آن را «یوسف القرضاوی» روحانی حامی سرسخت اخوان المسلمین بر عهده دارد و به‌شدت مورد نفرت دولت عربستان و مصر‌است. اکنون متهم شدن به حمایت از قطر و اخوان‌المسلمین، از نگاه عربستان، مترادف با چیزی مثل زندیق و کافر بودن است که مجازات آن ساقط شدن از زندگی سیاسی یا اجتماعی است.
سلمان العوده یکی از بازداشت شدگان عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمانی است که ریاست آن را «یوسف القرضاوی» روحانی حامی سرسخت اخوان المسلمین بر عهده دارد و به‌شدت مورد نفرت دولت عربستان و مصر‌است. اکنون متهم شدن به حمایت از قطر و اخوان‌المسلمین، از نگاه عربستان، مترادف با چیزی مثل زندیق و کافر بودن است که مجازات آن ساقط شدن از زندگی سیاسی یا اجتماعی است.
نکته مهم دیگری که به نظر می‌رسد نباید از آن غفلت کرد، فرارسیدن موعد 15 سپتامبر (24 شهریورماه) بود؛ تاریخی که برای «راهپیمایی اعتراضی مسالمت‌آمیز» در عربستان تعیین شده و حساب کاربری «حراک 15 سپتامبر» در 22 آگوست گذشته فراخوان آن را در توییتر منتشر کرده و از مخاطبان خود خواسته که مساجد و مکان‌های پیشنهادی برای آغاز تجمع را اعلام کنند.
سلمان العوده از آن دسته روحانیون سعودی است که قبلاً در ریاض بازداشت شده و به دلیل فراخواندن به آزادی‌بیان، بازداشت شده است. او در 15 مارس 2013 نیز در سخنرانی تندی خطاب به دولت عربستان و به خصوص وزارت کشور، خواستار آزادی کسانی شد که درباره آزادی‌بیان به زندان افتاده‌اند. او از دولت خواسته بود که با این کار خشم مردمی را مهار کند و فتنه را از بین ببرد.
جالب توجه این که سلمان العوده و شیوخ دیگری مثل عائض القرنی و ناصر العمر، از روحانیون و مبلغانی هستند که در دهه 90، همکاری عربستان با آمریکا در جنگ خلیج فارس را نقد کردند؛ آن‌ها از امضاکنندگان طوماری هستند که به «خطاب المطالب» معروف شد. خطالب المطالب، نامه‌ای است که در می 1991 خطاب به فهد بن عبدالعزیز شاه وقت عربستان منتشر شد و حدود 400 روحانی آن را امضا کردند و خواستار تأسیس مجلس شورا، تحقق مساوات میان شهروندان، عدالت در توزیع سرمایه و تشکیل ارتشی کامل و قدرتمند و در پیش گرفتن سیاست خارجی‌ای بدون ائتلاف‌های مخالف شرع شدند.
در سال 2014 بعد از گذشته حدود 23 سال، فعالان سعودی این نامه را بازنشر کردند؛ نامه‌ای که سلمان العوده و عائض القرنی از امضاکنندگان آن هستند.
در سال 2014 بعد از گذشته حدود 23 سال، فعالان سعودی این نامه را بازنشر کردند؛ نامه‌ای که سلمان العوده و عائض القرنی از امضاکنندگان آن هستند.
گذشته از این دلایل، برخی در عربستان معتقدند که روحانیون بازداشت شده از نزدیکان فکری محمد بن نایف، ولیعهد سابق هستند که محمد بن سلمان او را با کمک پدر، کنار زد و خود ولیعهد شد تا بزودی جای پدر را بگیرد و شاه عربستان شود.
این افراد معتقدند که در کنار مسأله و بحران قطر، این بازداشت‌ها مقدمات احتمالی کنار رفتن سلمان از قدرت و شاه شدن پسرش، محمد بن سلمان است و برای مهار تبعات اجتماعی این اقدام، موج بازداشت‌ها در عربستان شروع شده است.
کمپین توییتری فعالان عربستانی با هشتگ «نمر فراموش نمی‌شود» به مناسبت گذشت 600 روز از شهادت شیخ نمر، از دیگر هشتک‌های توییتری در عربستان بود که فعالان عربستانی زیادی را با خود همراه کرد.
همچنین هشتگ « #متی_تتخلص_السعودیة_من_التشدد»«کی عربستان از تندروی رها می‌شود» از بارزترین هشتگ‌ها در شبکه اجتماعی توییتراست که جنجالی را بین کاربران و محافل سعودی ایجاد کرده است.
توییتر یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌های اجتماعی عربستان است که در مقایسه با شمار کاربران اینترنت، در صدر کشورهای پرمخاطب جهان قرار دارد. بر اساس نتایج پژوهش بخش آمار و اطلاعات سایت «بیزنس اینسایدر» 41 درصد از کاربران اینترنت در عربستان سعودی، به صورت منظم در شبکه اجتماعی «توییتر»، به «توییت» و «ریتوییت» اقدام می‌کنند. در همین حال، در میان کشورهای عرب زبان نیز، امارات متحده عربی با داشتن 27درصد کاربر فعال در شبکه اجتماعی «توییتر» در مقایسه با شمار کاربران اینترنت، پس از عربستان سعودی در جایگاه دوم قرار گرفته است.
ارسال نظر
