اشتغال ماندگار و اقتصاد پایدار در گرو گردشگری

 روزنامه ایران در یادداشتی به قلم علی اصغر مونسان/ معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نوشت:

رئیس جمهوری در گفت‌و‌گوی اخیر تلویزیونی خود با تأکید ویژه بر موضوع اشتغال آفرینی، تمام اعضای کابینه را ملزم به تلاش بیشتر در این حوزه کرده و گفته است: «کار بزرگی برای اشتغال باید انجام گیرد و یکی از وظایف مهم‌ دولت حل مسأله اشتغال است». از جمله نکات مهم مطرح شده در سخنان رئیس جمهوری نقش گردشگری در ایجاد اشتغال است و همان گونه که بارها در سخنانشان استفاده حداکثری از ظرفیت گردشگری را از جمله عوامل توسعه پایدار دانسته‌اند، این بار نیز با ذکر آماری از ایجاد یکصد هزار شغل در سال گذشته، به سهم گردشگری در این زمینه اشاره داشته اند. ازدیگر نکات قابل استخراج در گفته‌های رئیس جمهوری تأکید بر سرمایه‌گذاری و ضرورت حضور فعال بانک‌ها برای توسعه گردشگری است. با عنایت به نامگذاری امسال با عنوان «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» و با توجه به مطالبات نمایندگان خانه ملت از دولت در این زمینه، اجماعی روشن در زمینه توسعه اشتغال و کارآفرینی در بدنه نظام و جامعه به وجود آمده است و بدون شک گردشگری یکی از حوزه‌های مهم در این زمینه است. صنعت گردشگری در ایجاد اشتغال دارای مزیت‌ها و ظرفیت‌های ویژه است. یکی از مزیت‌های متمایز صنعت گردشگری در مقایسه با صنایع دیگر ایجاد شغل به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم است؛ به این معنا که در قبال هر شغل مستقیم در زمینه گردشگری چندین شغل وابسته و پیرامونی ایجاد می‌شود. به‌عنوان مثال وقتی در یک شهر هدف گردشگری، امکانات زیر ساختی مانند مکان مناسب اقامتی، مجتمع پذیرایی و دیگر تأسیسات و تجهیزات لازم برای جذب گردشگر احداث شود، علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم در حوزه خدمات گردشگری، موجب رونق کسب و کار بسیاری از فروشندگان صنایع دستی، تولیدکنندگان مواد غذایی و پوشاک، رانندگان، رستوران‌داران و ده‌ها شغل خواهد شد. از دیگر مزیت‌های گردشگری نیاز به سرمایه اندک برای ایجاد شغل است. به‌عنوان مثال اگر در حوزه صنایع مادر یا پتروشیمی برای ایجاد هر شغل باید صدها میلیون تومان هزینه شود در حوزه گردشگری با 40 تا ۵۰ میلیون تومان می‌توان شغل ایجاد کرد. همچنین  در حوزه گردشگری سرمایه‌گذاری در بخش بوم گردی با کمترین هزینه بیشترین بازده و ارزش افزوده را دارد، چراکه تقریباً مهم‌ترین امکانات اولیه همچون جاذبه گردشگری و مکان اقامتی و پذیرایی فراهم است و فقط با سرمایه‌گذاری در تجهیز و ساماندهی می‌توان برای ده‌ها نفر به‌طور مستقیم و غیر مستقیم شغل ایجاد کرد. هم‌اکنون در میان گردشگران غربی عطشی سیری‌ناپذیر برای تجربه حضور در مناطق بکر و دست‌نخورده ایران وجود دارد و حاضرند برای چند روز زندگی در کویر یا در میان عشایر، هزاران دلار هزینه کنند ضمن اینکه آنان در چنین سفری انتظار اقامت در هتل 5 ستاره و برخورداری از امکانات لوکس را ندارند. از دیگر مزیت‌های توجه به توسعه گردشگری، ایجاد اشتغال پایدار و هویت دار و ماندگار است، به این معنا که مشاغل این حوزه به دلیل وجود مخاطب و متقاضی بالفعل و قابلیت صددرصدی برای افزایش مشتریان، نه تنها ارزش افزوده و درآمدزایی خوبی دارد بلکه استمرار خدمات کیفی در این بخش موجب گسترش مشاغل و افزایش سرمایه‌ها می‌شود. فراموش نکنیم یک روز تمامی ذخایر زیرزمینی‌مان تمام می‌شود، استفاده بی‌رویه از امکانات و داشته‌های طبیعی‌مان محیط‌زیست را نابود می‌کند، اما گردشگری صنعتی سبز و پاک و بدون آسیب است که نه تنها نیازی به بلعیدن ذخایرمان ندارد بلکه روز به روز موجب توسعه و آبادانی کشور و ارتقای جایگاه ما در سطح جهان می‌شود. ایران براساس آمارهای جهانی به لحاظ جاذبه‌های گوناگون (فرهنگی، مذهبی، طبیعی و تاریخی) جزو ۵ کشور بالقوه توانمند در زمینه جذب گردشگر خارجی است و در واقع ما ظرفیتی داریم که با معرفی درست آن و با پذیرایی مناسب از گردشگران خارجی، می‌توانیم سهم واقعی‌مان را از صنعت پردرآمد توریسم جهان به خود اختصاص دهیم.

 حوزه گردشگری هم در بیانات رهبر معظم انقلاب در جهت نقش‌آفرینی در اقتصاد مقاومتی و هم در اسناد فرادستی کشور مورد تأکید قرار گرفته است. با این رویکرد و با نگاه ویژه‌ای که رئیس جمهوری محترم بر ضرورت توسعه گردشگری دارند، شناسایی و تجمیع تمامی ظرفیت‌ها به‌عنوان نخستین گام در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دستور کار قرار گرفته است و امیدواریم در تعامل بیشتر با بخش خصوصی، سرمایه‌گذاران و بویژه بانک‌ها، شرایط جذب و تأمین اعتبارات لازم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقدمات در این زمینه فراهم شود.