کانال‌های تلگرامی تبلیغی فاقد مجوز متوقف می‌شوند

 رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال از تصمیم این مرکز برای جلوگیری از فعالیت کانال‌های تلگرامی فاقد کد «شامد» که به تبلیغات در فضای مجازی مبادرت می‌کنند، خبر داد.

مرتضی موسویان رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش از ظهر امروز (سه‌شنبه ـ ۱۴ شهریور ماه) در نشستی خبری که به منظور تشریح جزئیات دهمین جشنواره رسانه‌های دیجیتال و یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال که آذرماه امسال برگزار خواهند شد، تشکیل شده بود، به بیان نکاتی از تلاش‌هایی که برای اجرای مصوبه شورای عالی فضای مجازی برای ایجاد فضای سالم، مفید و ایمن در فضای مجازی صورت گرفته است، پرداخت.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعلام اینکه برنامه مدونی از سوی این مرکز برای اجرای این مصوبه در حال تدوین است، اساسی‌ترین عامل در نیل به این هدف را فرهنگ‌سازی و کمک مردمی عنوان کرد و ادامه داد: بر اساس پژوهشی که در مرکز ملی فضای مجازی کلید خورد و جلساتی که در یک سال و نیم گذشته با حضور مسئولان و کارشناسان حوزه فضای مجازی به صورت هفتگی و مرتب تشکیل شد، زیست‌بوم فضای مجازی برای ایجاد یک فضای مفید به صورت کلی احصاء و مقرر شد که پژوهش جامعی در این زمینه انجام شود.

موسویان در عین حال گفت: ما فرصت را مغتنم شمردیم و اولین مسیر عملیاتی شدن آنچه را که از قبل برای اجرای مصوبه شورای عالی فضای مجازی آغاز شده بود، کلید زدیم؛ ما با مطالعه روندهایی که در حوزه تنظیم مقررات محتوا در کشورهای دیگر وجود دارد، نشان‌دار کردن محتوا در فضای مجازی را با اهدافی که به عنوان ضرورت‌های غیرقابل گذشت در جهت ایجاد فضای مجازی سالم و مفید وجود دارد، احصاء کردیم.

وی این اهداف را به شرح ذیل برشمرد:

۱ـ مالکیت مادی و معنوی افراد در فضای مجازی، شرط افزایش تولید در این فضاست.

۲ـ قانونگذاری و جرم‌انگاری تخلفات در فضای مجازی نیاز به معرفی هنجارها و ناهنجارها از طرف دولت دارد.

۳ـ در فضای مجازی، مسئولیت محتوا برخلاف نشریات مکتوب بر عهده تولیدکننده محتواست.

۴ـ برای مدیریت محتوا در فضای مجازی  قوانین متقن همانند آنچه که در کشورهای توسعه‌یافته وجود دارد، کاملاً ضروری است.

۵ـ فرد دارنده محتوا، علاوه بر حمایت از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به واسطه مالکیتی که بر محتوا دارد، مسئولیت پاسخگویی به مردم را بر عهده دارد.

به گفته موسویان، این موارد زیربنای اعطای کُد انحصاری «شناسه الکترونیکی ثبت ملی محتوا» (شامد) در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که به صورت یونیک و انحصاری به همه بسترهای حاوی محتوا اعطا می‌شود.

وی با اشاره به اینکه این روش در ایالات متحده آمریکا هم برای هر مجوزی به کار گرفته می‌شود، افزود: برای اطمینان خاطر از اینکه مالکیت فرد بر روی محتوا، پشتوانه حقوقی دارد، ما از تکنیکی به نام «زنجیره بلوک» استفاده می‌کنیم که بر اساس آن، محتوا به برنامه‌ای داده می‌شود که منحصر به فرد است؛ همانند آنچه که در دفاتر اسناد رسمی در جریان است که ثبت اسناد در این دفاتر به صورت ترتیبی صورت می‌گیرد، در اینجا هم هرکس زودتر محتوا را ثبت کند، مالک محسوب می‌شود و طبیعتاً فرد بعدی زمانی که اقدام به ثبت محتوا می‌کند، از طرف سامانه مربوطه به صورت اتوماتیک پیام عدم امکان ثبت، دریافت خواهد کرد.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه این مسئله اعتبار یک محتوا را برای مخاطب مشخص می‌کند و با تأکید بر این نکته بحث اعطای «شامد» برای بسترهای مختلف و به جهت شناسایی «شامد» آنها متفاوت است، گفت: ما برای سایت‌ها، لوگوی هوشمند اعطا می‌کنیم که از سرورهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خوانده می‌شود و به محض وقوع تخلف، امکان حذف آن برای ما در لحظه وجود دارد. در مورد کانال‌ها در شبکه‌های اجتماعی، آنها دارای یک کد «شامد» فعال هستند؛ به این معنا که وقتی روی آن کلیک می‌شود، در محیط شبکه اجتماعی، تمام مشخصات دارنده برای افراد مشخص می‌شود.

وی با بیان اینکه ۴۶ درصد از کل جرایم فضای مجازی در فضای تلگرام رخ می‌دهد، لزوم توجه مردم به این مسئله که آیا یک کانال تلگرامی دارای «شامد» است یا نه را یادآور شد و گفت: بسیاری از کانال‌ها «شامد» را اخذ کرده‌اند اما آن را روی کانال خود قرار نداده‌اند؛ بدیهی است این شامد اساساً خوانده نخواهد شد و از نظر ما فاقد اعتبار است.

به گفته موسویان، برای نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای هم، همه آنها دارای هولوگرام هستند که بر اساس این هولوگرام، به آنها شامد داده می‌شود و در مورد اپلیکیشن‌ها هم در حال حاضر بیش از ۱۹۰ هزار اَپ روی اَپ‌استورهای ما قابل دریافت هستند که با نشست‌هایی که با اپ‌استورها داشته‌ایم، همه امکانات نشان‌دار شدن اَپ‌ها توسط خودِ اپ‌استورها در حال به وجود آمدن است.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد نحوه صیانت از شامدهایی که به دارندگان و پدیدآورندگان محتوای دیجیتال اعطاء می‌شود، گفت: این کار به سه روش انجام می‌شود؛ روش اول توسط خود مردم که ما در این زمینه و حداکثر تا یک ماه آینده طرحی با عنوان «فرهنگ‌یار» را رونمایی و اجرایی می‌کنیم. دوم، زیرساختی است که با کمک هوش مصنوعی در حال تکوین است که فاز اول آن به اتمام رسیده و فازهای بعدی آن هم حداکثر تا سه ماه دیگر به اتمام خواهد رسید؛ این زیرساخت کمک خواهد کرد که از طریق کلیدواژه‌هایی، ناهنجاری‌ها به ما گزارش شود. روش سوم، استفاده از کمک ممیزان خِبره‌ای است که با توجه به گزارش‌های مردمی تصمیم می‌گیرند و می‌توانند در لحظه، «شامد» را از محتوا سلب کنند.

موسویان با اشاره به اینکه این روش‌ها مناسب اجرا در فضای مجازی و پس از الگوگیری از کشورهای مختلف، اجرا شده است، اعلام کرد: در حال حاضر ۱۴ هزار و ۳۰۰ کانال، ۴۹ هزار و ۵۰۰ سایت و وبلاگ و ۵۳ هزار نرم‌افزار دارای «شامد» هستند و امیدواریم تا پایان شهریور ماه جاری فرآیند اعطای نشان به اپ‌های موبایلی هم آغاز شود.

وی در ادامه به ۱۶ بند هنجاری و ناهنجاری که ناظر بر تخلفات در فضای مجازی است، پرداخت و یادآور شد: اجرای قانون در مورد این ۱۶ بند می‌تواند به ایجاد یک فضای مجازی سالم، مفید و ایمن کمک کند؛ در این بندها حقوق تمامی اقشار مردم اعم از کودکان و خانواده دیده شده و برای هر یک از آنها، مضامین و مصداق‌هایی ذکر شده است.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اهمیت مسئله فرهنگ‌سازی برای اجرای این بندهای هنجاری در حوزه فعالیت در فضای مجازی، از ایجاد معاونت فرهنگ‌سازی در مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال خبر داد و گفت: اینکه ما از وضعیت فضای مجازی در حال حاضر ناراضی باشیم، یک مسئله است اما مسئله مهم این است که متوجه باشیم که گریزی از اینکه در این فضای مجازی یا همان فضای دوم زندگی کنیم، وجود ندارد؛ ما به جد و با همت بلند، کانال‌هایی که فاقد شامد هستند و در حال تبلیغ محصولات خود هستند، مسدود می‌کنیم و درعوض برای کانال‌هایی که هنجارها را می‌پذیرند و شامد گرفته‌اند، زمینه تبلیغات آزاد را فراهم می‌کنیم.

موسویان تأکید کرد: ما این مجوز را از وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی آقای صالحی‌امیری و همچنین معاون مطبوعاتی این وزارتخانه گرفته‌ایم که این کار را انجام دهیم.

وی در پایان این بخش از سخنان خود در این نشست خبری، شعار دومین همایش سواد رسانه‌ای، یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال و دهمین جشنواره رسانه‌های دیجیتال را یک عبارت واحد عنوان کرد که آن این است: «ایجاد فضای سالم، مفید و ایمن».