محمد ابراهیمی، با اشاره به برنامه ایران برای اعزام انسان به فضا در سال 1404 از تدوین برنامه تعلیم و تربیت فضانورد خبر داد و گفت: کلیات این برنامه مورد موافقت معاون اجرایی رئیس جمهور قرار گرفته اما هنوز تصمیم قطعی برای آغاز به کار این پروژه اتخاذ نشده است؛ با این وجود، امید می رود این برنامه در سال 93 آغاز شود.
وی با بیان اینکه برای تعلیم و تربیت فضانوردان برنامه کلی در چند بخش تدوین شده است، ادامه داد: در این برنامه نحوه انتخاب، میزان دروس، تستهای پزشکی و اولویتهای مدنظر به تفکیک دیده شده است. براین اساس باید تیمی متشکل از پزشکان متخصص و نیز متخصصان فضایی به همکاری گرفته شوند.
ابراهیمی افزود: هم اکنون با نیروی هوایی برای در اختیار گرفتن پزشکان هوایی که خلبانی نیز آموخته اند وارد مذاکره شده ایم چرا که به احتمال قوی، نسل مهمی از فضانوردانمان باید از میان خلبان ها انتخاب شوند که در این کار با نیروی هوایی صحبتهای اولیه صورت گرفته اما هنوز قرارداد تفاهمی در سطح فرماندهان و رئیس سازمان فضایی انجام نشده است؛ در صورت موافقت دولت و با وجودی که این موضوع هزینه زیادی برای اوایل کار نیاز ندارد ممانعتی برای اجرا نخواهد داشت.
رئیس پژوهشکده سامانه های فضانوردی با اشاره به اینکه باید یک برنامه مشترک با حضور پزشکان انجام شود خاطرنشان کرد: تعلیم و تربیت یک فضانورد حداقل 4 سال زمان خواهد برد که چنانچه امسال اجرایی نشود برای اجرای برنامه نهایی تاخیر خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه علاقه مندی این است که تعدادی از فضانوردان بتوانند از مردم عادی باشند اضافه کرد: براین اساس ترکیبی از خلبانان فعلی و مردم عادی خواهیم داشت که البته کار این گروه جدید سخت تر خواهد بود؛ چون این گروه تعالیم خلبانی نیز باید ببینند. براین اساس ممکن است تعدادی افراد را انتخاب کنیم و تعلیم دهیم و در نهایت تعدادی به گروه فضانوردی اضافه شده و مابقی خلبان شوند؛ این چیزی است که در حال حاضر در مذاکرات به آن رسیده ایم.
ابراهیمی شرط داشتن سلامت کامل فیزیکی و سلامت کامل روانی و نیز آمادگی لازم برای گذراندن دروس مربوطه در حدود یک لیسانس فضایی را از جمله الزامات انتخاب فضانوردان عنوان کرد و گفت: در این مرحله، سن عامل مهمی نیست اما آمادگی فیزیکی مناسب مهم است اما ترجیح می دهیم در انتخاب گروه جدید از مردم عادی، افراد جوان انتخاب شوند.
وی با بیان اینکه 20 نفر هیات علمی با مدرک دکتری در پژوهشگاه سازمان فضایی ایران، کل دروس را ارائه می دهند، گفت: یک برنامه جدی هم داریم که در حال مذاکره با روس ها هستیم که تعلیم و تربیت فضانوردان به صورت مشترک با این کشور انجام شود؛ به این ترتیب که یک گروه اولیه از فضانوردان ایرانی به روسیه اعزام شوند و در آنجا تعلیم ببینند. در این زمینه نیز مذاکرات انجام شده و دو طرف علاقه مندی اجرای این کار را دارند.
به گفته وی در نهایت برای اولین اعزام انسان به فضا، یک نفر در اختیار گرفته می شود اما ممکن است بارها پرواز فضایی صورت گیرد و فضانوردان تعلیم دیده به فضا اعزام شوند. در همین حال ممکن است ایران برنامه اعزام فضانورد با کشورهایی که ایستگاه فضایی دارند به صورت مشترک انجام دهد.