نکات مشاوره‌ای برای انتخاب رشته بهتر در کنکور

  رییس مرکز مشاوره و خدمات روانشناسی اداره کل آموزش و پرورش خوزستان با اشاره به آغاز انتخاب رشته کنکور سراسری ۹۶ از امروز، نکاتی را برای انتخاب رشته بهتر متقاضیان ورود به دانشگاه عنوان کرد.

جعفر ممبینی در گفت‌وگویی اظهار کرد: عواملی که در انتخاب رشته مؤثرند به دو دسته عوامل بیرونی و عوامل درونی تقسیم می‌شوند. عوامل بیرونی شامل محیط آموزشی٬خانواده٬ همسالان و افراد تاثیر گذار٬ رسانه‌ها و زمینه‌های اقتصادی اجتماعی فرهنگی و بازار کار و عوامل درونی شامل هوش و استعداد٬ علاقه و رغبت٬ ارزش‌ها و نگرش‌های فردی٬ مهارت‌ها٬ ویژگی‌های شخصیتی فرد و انگیزه می‌شود.

وی افزود: داوطلب کنکور در ابتدا باید توجه کند که از بین سهمیه‌های مناطق٬ خانواده شهدا٬ شاهد٬ رزمندگان و  ایثارگران پنج درصد -که امسال برای اولین بار اعمال می‌شود- کدام سهمیه شامل او می‌شود.

این مشاور با بیان اینکه داوطلب پس از مشخص کردن سهمیه باید دسته‌بندی رشته‌ها را یاد بگیرد ادامه داد: برخی رشته‌ها استانی هستند که در اکثر استان‌ها گسترش دارند یا استان‌ها از نظر کاربردی به متخصصان بومی آن رشته نیاز دارند و ۸۰ درصد ظرفیت این رشته‌ها به همان استان تعلق می‌گیرد. رشته‌های ناحیه‌ای در چند استان مجاور هم تعریف می‌شوند که استان خوزستان٬ در ناحیه هفت کشور با استان‌های ایلام و لرستان قرار دارد.

ممبینی افزود: رشته‌های قطبی نیز در چند ناحیه مجاور هم که به عنوان یک قطب شناخته می‌شوند٬  تعریف شده‌اند که خوزستان در قطب چهار کشور به همراه استان‌های ایلام٬ لرستان٬ یزد٬ چهارمحال و بختیاری و اصفهان قرار دارد. رشته‌های تحصیلی که انتخاب آن‌ها به صورت کشوری است نیز تنها در تعداد محدودی از دانشگاه‌ها در کشور وجود دارند.

وی ادامه داد: پذیرش در دانشگاه‌ها به دو صورت متمرکز و نیمه مترکز انجام می‌شود که در نوع اول ملاک پذیرش نمرات آزمون بوده و یک مرحله‌ای است اما نوع دوم دو مرحله‌ای بوده و ملاک علاوه بر نمرات آزمون٬‌ شامل مصاحبه٬ معاینه٬ آزمون عملی یا علمی است.

این مشاور کنکور در خصوص دوره‌های آموزشی عنوان کرد: دوره‌های آموزشی به چند نوع روزانه٬ شبانه٬ نیمه‌حضوری٬ مجازی٬ غیرانتفاعی٬ پیام‌نور٬ پردیس و ظرفیت مازاد تقسیم می‌شوند دوره روزانه بدون شهریه است و اگر داوطلب نخواهد در آن تحصیل کند از کنکور سال بعد محروم خواهد شد و برای شرکت در کنکور باید حتما از آن انصراف دهد. دوره شبانه نیز به همراه شهریه است اما محرومیت و نیاز به انصراف شامل آن نمی‌شود٬ دیگر دوره‌ها نیز به همراه شهریه هستند.

ممبینی درباره چگونگی انتخاب رشته بهتر داوطبان تصریح کرد: این افراد بر اساس چهار الگوی اولویت دادن به رشته٬ اولویت دادن به محل تحصیل٬ اولویت دادن به رشته محل و اولویت بر اساس شانس قبولی انتخاب رشته می‌کنند. در نوع اول داوطلب باید چند رشته مورد علاقه خود را اولویت‌بندی کند و به شانس قبولی توجه نکند و لیست رشته‌های خود را تهیه کند.

وی ادامه داد: لیست رشته‌ها شامل رشته‌های ایده‌آل یعنی سقف انتخاب‌ها و حداقل‌ها یعنی کف انتخاب‌ها می‌شود. کف قابل قبول رشته‌هایی است که داوطلب با توجه به رتبه خود می‌تواند در آن‌ها قبول شود و مخصوص کسانی است که قبولی در دانشگاه‌ را به نرفتن و پشت کنکور ماندن ترجیح می‌دهند.

این مشاور کنکور گفت: گام دوم انتخاب دوره‌ تحصیلی است که داوطلب بر اساس کارنامه نگاه می‌کند که برای کدام دوره مجاز شده است. گام سوم نیز انتخاب و اولویت بندی محل تحصیل یعنی شهر و دانشگاه است که داوطلب پس از انتخاب رشته‌ها و دوره‌ها٬ نام شهرها را روبروی آن‌ها می‌نویسد.

ممبینی افزود: در گام چهارم بر اساس شانس قبولی این انتخاب‌ها را اولویت بندی می‌کند؛ داوطلب می‌تواند برای اطلاع از شانس قبولی خود در هر کدام از گزینه‌ها به کارنامه‌های قبولی‌های سال‌های گذشته نگاه کند و با توجه به زیرگروه‌ها تشخیص دهد که آیا رتبه کسب شده خود به زیرگروه آن فرد نزدیک است یا خیر.

وی ادامه داد: گام آخر نیز چینش نهایی رشته‌-محل‌هاست که انتخاب‌ها را چینش می‌کند؛ صرف‌نظر از شانس قبولی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد که نزدیک به ۳۰ رشته از ۱۵۰ رشته می‌شود را به رشته‌های ایده‌ال اختصاص می‌دهد. همچنین ۵۰ تا ۶۰ درصد از انتخاب‌ها را گزینه‌های واقع بینانه می‌زند که گزینه‌هایی هستند که نزدیک به رتبه باشند. این داوطلب اگر قصد داشته باشد که حتما وارد دانشگاه شود٬ بین ۱۵ تا ۳۰ درصد رشته-محل‌هایی را انتخاب می‌کند که پایین‌تر از رتبه او باشد که به آن‌ها کف قابل قبول می‌گویند.

این مشاور اظهار داشت: داوطلبان باید به کسانی رجوع کنند که در انتخاب رشته صاحب تجربه باشند؛ انتخاب رشته کاری تخصصی است و گاه دیده می‌شد کسانی که خود را در سطح شهر به عنوان مشاور تحصیلی جا زده‌اند این کار را اشتباه انجام می‌دهند. مراکز مورد تایید وزارت آموزش و پرورش مراکزی هستند که از مشاورانی استفاده می‌کنند که کار مشاوره را به صورت علمی آموخته‌اند چرا که در انتخاب رشته باید بر تمام جزییات آگاهی داشت زیرا یک اشتباه کوچک می‌تواند سرنوشت یک فرد را تغییر دهد.

ممبینی ادامه داد: افراد اگر به مشاوران مورد اعتمادی که آموزش و پرورش یا سازمان سنجش تعیین کرده‌اند مراجعه کنند، می‌توانند انتخاب موفق‌تری داشته باشند بنابراین بهتر است داوطلبان به پایگاه‌های انتخاب رشته آموزش و پرورش مراجعه کند چراکه در این پایگاه‌ها مشاورانی هستند که انتخاب رشته را در سالیان متمادی انجام داده‌ و دوره‌های لازم را دیده‌اند و تجربه بیشتری دارند.