دلیل تاخیر در تصویب لایحه حمایت از کودکان

 دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس دهم، با توجه به مسائل رخ‌داده در حوزه کودکان، درباره لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان گفت: این لایحه نیاز به بررسی دقیق در کمیسیون‌های مربوطه دارد.

حوادث اخیر در حوزه کودکان، با نگرانی‌هایی از سمت اقشار مختلف روبه‌رو شده است. خبرهایی که روزانه درباره کودک‌آزاری در ابعاد مختلف جنسی، جسمی، روحی و... اتفاق می‌افتد، لزوم وجود قانون حمایت از کودکان و نوجوانان را تقویت می‌کند؛ اما با توجه به تأخیرهای پیش‌آمده در تصویب لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان این سؤال مطرح می‌شود که چرا تابه‌حال از سوی مجلس، اقدامی برای تصویب این لایحه صورت نگرفته است؟
 
آیا باوجود مسائل اخیر درباره کودکان، نمایندگان مجلس نباید تصویب این لایحه را در صدر دستورات کاری خود قرار دهند؟

لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان، در اردیبهشت‌ماه 1388، توسط قوه قضاییه، در 24 ماده، به دولت داده شد. پس از ارسال لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان به دولت، مواد این لایحه به 49 ماده کاهش یافت و در مردادماه 1390 در کمیسیون لوایح دولت دهم به تصویب رسید و در بیست‌وهشتم آبان ماه همان سال، به مجلس ارسال شد.

لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در سکوت 6 ساله

اما باگذشت 6 سال از ارسال این لایحه به مجلس، اقدامی در جهت تصویب آن صورت نگرفته و به صحن مجلس، ارائه نشده است. تأخیر 6 ساله در تصویب این لایحه، ضررهای غیرقابل جبرانی را متوجه کودکان می‌کند. آثار زیان باری که به گفته فعالان حقوق کودکان، می‌تواند با تصویب این لایحه تا حد چشمگیری کاهش یابد.

فاطمه ذوالقدر، دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس دهم در گفت‎وگو با رویداد۲۴ درباره این لایحه و وقفه 6 ساله در تصویب آن گفت: این لایحه در مجلس نهم ارائه‌شده و در کمیسیون قضایی موردبحث قرارگرفته بود. کلیات این لایحه نیز در مجلس نهم رأی آورده بود. زمان زیادی برای این لایحه صرف شد و بررسی‌های زیاد صورت گرفت؛ اما در این فاصله، به این دلیل که مجلس نهم به پایان رسید، این لایحه با 89 ماده از دستور کار خارج شد.
 
این لایحه در مجلس دهم، دوباره باحالت اولیه 49 ماده به مجلس ارائه شد و مجدداً کلیات لایحه در کمیسیون قضایی به رأی گذاشته و تائید شد.

او ادامه داد: ما در رابطه با این لایحه پیگیری‌های زیادی داشتیم و به کمیسیون‌های فرعی هم ارجاع دادیم. ازجمله کمیسیون فرهنگی و کمیسیون اجتماعی؛ اما مشکلی که این لایحه داشت و تقریباً در تمامی لوایح هم وجود دارد، مشکل تدوین آن‌هاست که درواقع از اساس مشکل‌دارند.
 
هرچند که کلیات آن‌ها بدون مشکل است و به نفع کودک و تقبیح خشونت است، اما در مواد این لایحه ایرادات زیادی وجود دارد و همین خاطر وقتی به کمیته ارسال می‌شود، زمان زیادی برای بررسی و پیشنهاد روسای مرکز، حقوقدانان و افراد صاحب‌نظر صرف می‌شود.

ذوالقدر همچنین اضافه کرد: ما در هفته گذشته، بااینکه در تعطیلات مجلس بودیم، ولی با توجه به موضوعات رخ‌داده و حوادث اخیر، در کمیسیون فرهنگی جلسه را تشکیل دادیم و از مرکز پژوهش‌ها، حقوقدانان و انجمن حمایت از کودکان و فعالان بین‌المللی حمایت از کودکان دعوت کردیم و نظراتشان را درباره این لایحه پرسیدیم.

دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس، در رابطه با مواد موجود در این لایحه عنوان کرد: این لایحه به مسئله حق شناسنامه کودکان، حق تحصیل آن‌ها و همچنین جنبه‌های پیشگیری از جنایات در رابطه با کودکان و نوجوانان توجه داشته و حقوقدانان هم با این لایحه حمایتی موافق هستند و رویکرد مثبتی در رابطه با آن دارند.

ذوالقدر نواقص این لایحه حمایتی را این‌گونه تشریح کرد: این لایحه نواقصی هم دارد، ازجمله اینکه وظایف رسانه‌ها و صدا و سیما، تکلیف آموزش‌وپرورش و مسائل مهم دیگر ازجمله مسائل مربوط به کودکان کار، پلیس اطفال مشخص نشده است و باید این نواقص بررسی شود و با استانداردهای بین‌المللی هم مطابقت کند.

او افزود: این لایحه باید به شکل قانون کودک مطرح شود، قانونی که در موارد مختلف بتوان به آن استناد کرد و راهگشا باشد. به همین دلیل بررسی در این زمینه باید دقیق باشد و زمان‌بر است.

دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس، در رابطه با مشکلات پناهندگان در ایران همچنین مطرح کرد: ما الآن چند میلیون نفر پناهنده مهاجر و بی‌هویت داریم که بیشتر آن‌ها از کشور عراق و افغانستان هستند و فرزندان این پناهندگان، در بحث شناسنامه، مدرسه و ازدواج بی‌هویت هستند و مشکلات زیادی دارند و باید در این لایحه به وضعیت آن‌ها رسیدگی شود.

ذوالقدر ادامه داد: در رابطه با ازدواج، باید سن ازدواج کودک به‌طور دقیق مطرح شود و اگر بتوانیم در این لایحه جای دهیم، بسیاری از آسیب‌ها در این زمینه برطرف می‌شود.

لایحه حمایت از کودکان تاکنون به کجا رسیده است؟

فاطمه ذوالقدر در تشریح مراحل طی شده در رابطه با لایحه حمایت از کودکان، گفت: ما بررسی‌هایی را به عمل آوردیم و الآن در کمیسیون قضایی بر سر ماده 9 این لایحه هستند و آن را بررسی می‌کنند. ما، خصوصاً زنان نماینده مجلس، به کمیسیون قضایی زیاد مراجعه می‌کنیم و در جلسات این کمیسیون شرکت می‌کنیم.

او در خاتمه گفت: یکی از مطالبات ما که بارها از رئیس این کمیسیون، آقای ملکشاهی خواسته‌ایم که هر چه سریع‌تر این بررسی را به اتمام برسانند و ما را برای شرکت در جلساتشان با خبر کنند تا این لایحه را به سرانجام برسانیم.