با گشت‌ارشاد نمی‌توان افراد را با‌حجاب کرد

  فضای جامعه مدتی است به‌واسطه عملکرد دولت یازدهم و شخص رئیس‌جمهور به آرامش رسیده است و از میزان رفتارهای خشن کاسته شده است که دلیل آن را می‌توان سیاست‌های دولت تدبیر و امید دانست. شاید بتوان ریشه برخی مشکلات فرهنگی امروز را در سیاست‌های فرهنگی دولت قبل یافت چنان که هنوز در اذهان هست که چگونه ناشیانه مباحثی را مطرح کردند که سبب رنجش بزرگان شد؛ مانند طرح مکتب ایرانی!

بازخوانی

جالب آنجاست که مردان دولت قبل بسیاری از مشکلات فرهنگی را زاییده بی‌توجهی دولت اصلاحات می‌دانستند و این در حالی بود که به نوشته ایسنا «در سال 84، رئیس دولت اصلاحات دستور تنظیم راهکار شانزده‌گانه حجاب و عفاف را صادر کرد و این راهکارها در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.» بنابراین دولت اصلاحات مدافع حفظ حریم و حجاب و عفاف در کشور بود اما منافع سیاسی برخی اقتضا می‌کند که خلاف آن را بیان کنند. البته نمی‌توان کاستی‌های فرهنگی در آن دولت را منکر شد اما سوءاستفاده سیاسی و تبلیغ نادرست محل اشکال است. دولت پس از اصلاحات اما در قبال حفظ مسائل فرهنگی و اسلامی رویکردی داشت که در نهایت نه تنها سودی برای آن دولت نداشت بلکه نتیجه‌ای عکس آنچه در اذهان خودشان ترسیم کرده بودند به بار آورد. محمود احمدی‌نژاد در یکی از برنامه‌های انتخاباتی سال 84 با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری در پاسخ به مجری این برنامه پیرامون شایعاتی که علیه وی در رابطه با جدا کردن پیاده‌روها و سختگیری در ماجرای حجاب مطرح کرده بودند، گفت: «آیا مشکل کشور همین چهار تار موست؟ یعنی اگر با آن برخورد کنیم همه چیز درست می‌شود؟» در زمان دولت احمدی‌نژاد بود که گشت‌های ارشاد متفاوت از دوره‌های قبل به خیابان‌ها آمدند. ایسنا درباره گشت‌های ارشاد نوشته است: «داستان گشت‌های خیابانی و مبارزه با بدحجابی قدمتی به اندازه سن انقلاب اسلامی دارد. البته در طول این 37 سال هر کس به فراخور درکی که از موضوع مبارزه با بدحجابی داشته به روش خود عمل کرده است.» در سال 84 طرح حجاب و عفاف از سوی رئیس‌جمهور ابلاغ شد اما همین رئیس‌جمهور بود که در زمستان 87 انتقاداتی را از نحوه اجرای این طرح مطرح کرد و در سال 88 به خاطر انتخابات حساس ریاست‌جمهوری این طرح تقریبا کمرنگ شد ولی اجرای آن در سال 89 با تغییر رویکردی تحت عنوان طرح امنیت اخلاقی ادامه یافت. در سال 90 فعالیتش بیشتر شد و در تابستان 91 به حضور در کنسرت‌ها هم کشیده شد اما باز با انتخابات ریاست‌جمهوری این طرح کمرنگ‌تر شد ولی پس از انتخابات و در تابستان 92 گشت ارشاد دوباره در میادین، مراکز خرید و کنسرت‌ها حضور یافت. در سال‌های بعد اما تغییراتی در گشت‌های ارشاد ایجاد و آنها تبدیل به گشت‌های نامحسوسی شدند که وظیفه آنها مقابله با مصادیق بدپوششی، کشف حجاب در خودرو، مزاحمت برای نوامیس و... است. رئیس‌جمهور در اوایل سال 95 به اقدام پلیس در ایجاد گشت ارشاد نامحسوس در تهران واکنش نشان داد و گفت: «کرامت انسانی را خدا به انسان‌ها داده و کرامت همه باید حفظ شود.» دکتر حسن روحانی در همان روز اظهار داشت: «همه ما باید در زمینه فرهنگی کار و تلاش و به گونه‌ای عمل کنیم که مساله‌ای را که از طریق فرهنگی قابل حل است از طرق دیگر حل نکنیم. ما طبق آیه قرآن باید دنبال موعظه حسنه و جدال احسن باشیم و بهترین و کوتاه‌ترین راه را باید انتخاب کنیم. دولت اقداماتی که در حد توان اجرایی‌اش باشد، انجام خواهد داد.»

برخوردهای فرهنگی

 مواضع حسن روحانی در مواجهه با موضوعات فرهنگی دخالت دادن جامعه در گسترش فرهنگ ناب است. او در سال 92 در پاسخ به این سوال که برخوردی که این سال‌ها با جوان‌ها می‌شود، مثل محدودیت‌های حضور و نشاط اجتماعی، گشت ارشاد و امثالهم چقدر با ایده‌آل شما از جمهوری اسلامی سازگار است و چقدر خلاف آن آرمان‌هاست و شما با این موضوع چه خواهید کرد، اظهار داشت: «قطعا با این برخوردها مخالفم. اینها حاصل همان قرائت و برداشت خاص از اسلام و قانون اساسی است. برای اینکه نگاهم به مساله روشن شود، دیدگاهم را به مساله حجاب و عفاف برای شما تشریح می‌کنم. خیلی از این برخوردها ناشی از دیدگاهی است که چنین شادی و نشاط‌هایی را گام‌های اولیه به سوی تضعیف عفت عمومی می‌بیند. به نظرم، عفیف بودن چیزی فراتر از حجاب داشتن است. به نظر من اگر زنی یا مردی حجاب رسمی مد نظر ما را رعایت نکند، عفیف بودنش زیر سوال نمی‌رود. قبل از انقلاب زنان زیادی در جامعه ما حجاب نداشتند، ولی آیا انسان‌های عفیفی نبودند؟ من هشدار می‌دهم که حجاب را عین عفاف ندانیم.» او تا به امروز بر مواضع خود باقی مانده و بدون هراس مانع کسانی شده که در این موضوع مهم به شکل سلیقه‌ای عمل می‌کنند.

درباره حجاب

این روزها اکثریت جامعه از رفتارها و مصوبات فرهنگی و اجتماعی دولت راضی هستند و کمتر شنیده می‌شود که نقدی دراین راستا به روحانی و سیاست‌های فرهنگی دولت وارد کنند. فراهم آمدن چنین زمینه مطلوبی سبب شده تا در مواضع برخی هم تغییراتی ملاحظه شود و برخی دیگر به‌راحتی به بیان دیدگاه‌های خود بپردازند، مانند حجت‌الاسلام ناصر نقویان استاد حوزه و دانشگاه که به انصاف‌نیوز گفته است:‌ «به خانمی که در کوچه و خیابان خیلی با حجاب نیست و به خارج هم که می‌رود، عکس‌های بدون حجاب او هست، اجازه بدهیم به تلویزیون بیاید و از فواید بی‌حجابی بگوید و یک آدم کار کرده، متخصص، معتقد به حجاب دارای همان رده تحصیلات که خارج رفته باشد و در آنجا هم باحجاب بوده هم بیاید و صحبت کند.» وی با بیان اینکه «اگر اجبار آمد، می‌شود همین روسری‌هایی که بر سر خانم‌هاست.» ادامه داد: «با گشت ارشاد نمی‌توان افراد را با حجاب کرد. می‌شود روسری سر کسی کرد اما توسری او عوض نشده است. اسلام می‌خواهد داخل سر عوض شود نه صرفا روی سر.»

منبع:آرمان