نسخه شفابخش دولت برای داروسازی ایران

 تحریم دارویی یک کشور براساس اسناد بین المللی اگرچه غیرقانونی است اما بازار داروی ایران تا سال ها پیش از اجرای توافقنامه برجام، در گرداب مشکلاتی چون تامین مواد اولیه برای داروسازی اسیر شده بود.

به گزارش ایرنا، بازار دارو و صنعت داروسازی ایران را شاید بتوان یکی از آسیب دیده ترین بخش ها براثر اعمال تحریم های غرب علیه ایران به شمار آورد. بر اثر تشدید تحریم ها بسیاری از بیماران به ویژه مبتلایان به بیماری های خاص در تامین داروهای خود دچار مشکل شدند و سلامت بسیاری به خطر افتاد. رفع سایه تحریم ها در دولت تدبیر و امید بار دیگر آرامش را به بازار تولید و تامین دارو بازگرداند.

بر اثر اجرای طرح تحول سلامت در دولت یازدهم، اعتبار جداگانه ای برای رفع جبران دارویی و تامین داروهای مورد نیاز بیماران اختصاص یافت که در نتیجه آن کمبود تعداد اقلام دارویی از 340 به 20 قلم کاهش یافت.

صنعت داروسازی کشور پس از انقلاب اسلامی، در مسیر پیشرفت و رشد قرار گرفت تا آن جا که اکنون حدود 97 درصد از اقلام دارویی مورد نیاز، تولید داخل است.

به گفته مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان غذا و دارو، اکنون ایران، از نظر داروسازی دارای برترین رتبه میان کشورهای منطقه است که این مهم در نتیجه تلاش حدود 20 هزار داروساز در کشور به دست آمده است.

** رفع تحریم ها؛ تدبیر بهنگام دولت برای نجات بازار دارو

تحریم صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی کشور باعث شده بود تا در سال های اخیر بیماران، پزشکان و کارخانه های تولید دارو با مشکلات جدی تهیه دارو، مواد اولیه و تجهیزات پزشکی روبه رو شوند. امضای توافقنامه برنامه جامع مشترک (برجام) و رفع سایه تحریم ها از سر ایران، زمینه های گسترده ای را برای تبادلات دارویی و تجهیزات پزشکی و سرمایه گذاری در این حوزه فراهم ساخت.

براساس آمارهای منتشر شده، ایران در سال 1393 شاهد کاهش 30 درصدی واردات دارو و تجهیزات درمانی به کشور بود. در فروردین 1392 نیز واردات دارو و مکمل نسبت به سال قبل آن، 18.6 (18 ممیز 6 دهم) درصد کاهش یافت.

تشدید تحریم ها، صنایع دارویی ایران را به شدت مورد تاثیر قرار داد تا جایی که تولید برخی داروها به دلیل وارد نشدن مواد اولیه از کشورهای اروپایی و آمریکایی با چالش جدی روبه رو شد. تهیه لوازم پزشکی به ویژه لوازم مورد نیاز برای انجام حراجی ها و آزمایشات نیز یا امکان پذیر نبود یا به سختی صورت می گرفت. با رفع تحریم ها، ورود مواد اولیه تولید داروها به کشور و تجهیزات نوین پزشکی فراهم شد.

در نتیجه سیاست خارجی درپیش گرفته شده از سوی دولت یازدهم، اینک، فضای مناسب برای برقراری ارتباط علمی در حوزه داروسازی با جهان برقرار شده است تا جایی که در دیدار هیات های گوناگون اروپایی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همواره به عنوان یکی از اعضای اصلی مذاکره کننده، حضور یافته است.

بنابر گفته وزیر بهداشت در همایش معاونین سازمان غذا و داروی دانشگاه ‌های علوم پزشکی سراسر کشور روز بیست و دوم تیرماه، «دولت یازدهم کم حاشیه ترین دوره در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی بوده است.»در نتیجه اقدام های دولت تولید داروی داخلی از 58 درصد به 67 درصد افزایش داشته است ضمن اینکه واردات دارو کاهش پیدا کرد.

بر پایه آمارها، از سال ‌های 82 تا 92 صنعت داروسازی بیشترین میزان واردات را تجربه کرد اما از سال 93 به بعد واردات کاهش یافت. البته صادرات نیز در دولت یازدهم به دو برابر افزایش یافت که این میزان نیز برای مسئولان راضی کننده نبود.

** گام های درخشان دولت در عرصه بهداشت تغذیه

توسعه صنایع غذایی، تلاش برای بهبود وضعیت بهداشتِ تغذیه و اصلاح الگوی تغذیه در جامعه از اولویت های مسئولان بهداشت و غذا در چهار سال گذشته بود.

هشدار نسبت به استفاده از روغن مضر پالم در لبنیات تولید کارخانه ها و همچنین صنعت شکلات و شیرینی پزی دست کم برای نخستین بار در دولت یازدهم رسانه ای شد و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت وگویی مستقیم با مردم، نسبت به مصرف لبنیات پرچرب و روغن های نباتی و جامد هشدار داد؛ اقدامی که تا پیش از آن از سوی هیچ یک از مسئولان دولتی رخ نداده بود.

تلاش های دولت برای کاهش مصرف پالم در صنایع غذایی کشور منجر به کاهش واردات این روغن در سال های اخیر شد. بر پایه آمارها، واردات روغن پالم در سال 94 حدوداً 420 هزارتن که در سال 95 به 390 هزار تن رسید.

«ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه» از دیگر برنامه های دولت برای اصلاح الگوی تغذیه ای مردم به شمار می رود. این برنامه که با همکاری سازمان ها و ارگان های گوناگون در حال اجرا است، به دنبال حذف رفتارهای غذایی نادرست ایرانیان است که منجر به چاقی، اضافه وزن، افزایش بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و انواع سرطان شده است.

برگزاری نخستین همایش تخصصی امنیت غذا، سلامت و توسعه، وعده گشایش رصدخانه سلامت تا پیش از پایان دولت یازدهم با هدف آگاهی مردم ایران از روند بیماری ها، نوع بیماری ها و توزیع جغرافیایی آن و پایش مستمر وضعیت بهداشتی رستوران ها، هتل ها و کارخانه های غذایی از دیگر تدبیرهای دولت برای بهبود وضعیت بهداشت، سلامت و تغذیه مردم بوده است.

** امیدها به رفع چالش های داروسازی در دولت دوازدهم

یکی از توصیه های وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای ادامه مسیر پیشرفت در حوزه داروسازی به دولت دوازدهم، اتخاذ تصمیم های استراتژیک تر در این صنعت است.

به گفته وی، دولت دوازدهم باید به داروهای ژنریک، نوسازی صنعت دارو، تولید داخلی دارو و شرکت ‌های دانش ‌بنیان توجه بیشتری نشان دهد.

جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش صنعت و رفع چالش های نقدینگی که همواره یکی از موانع اصلی بر سر راه داروسازان است از اصلی ترین مطالبات فعالان این بخش است.

کنترل قیمت ها، کیفیت داروها و افزایش صادرات شود و تولیدکنندگان و سندیکای دارو بازارهای بیشتری را مورد هدف قرار دهند. از طرف دیگر هم خریداران خدمت اعم از وزارت بهداشت و بیمه باید استراتژی‌های مناسبی داشته باشند و علاوه بر کنترل قیمت‌ها به موضوع کیفیت هم بپردازند و به مرغوبیت آنها توجه کنند.

از نگاه متخصصان این حوزه ضروری به نظر می رسد تا شرکت های دانش بنیان توسعه یابند و در این مسیر دولت کمک کند.

سکان صنعت غذا و داروی ایران در شرایطی به دست دولت یازدهم سپرده شد که بی مهری های اقتصادی، سیاست گذاری های ناکارآمد و تحریم ها باعث آسیب های بسیاری به آن شده بود. تلاش های دولت اما بار دیگر این صنایع را به مسیر رشد و پیشرفت بازگرداند که به نظر می رسد ادامه برنامه های توسعه ای و سیاست گذاری های اثربخش در دولت دوازدهم این بخش از صنعت کشور را به رشد و شکوفایی برساند.