بنابراین نه فقط حضور قدرت‌هاي جهاني به وسيله وجود رژيم اسراييل تسهيل شده است، بلكه مداخلات اين رژيم در اوضاع منطقه و تغييردادن موازنه قواي منطقه‌اي موجب شكل‌گيري بحران‌هاي جديدتري نیز شده است.
روزنامه شهروند در یادداشتی به قلم عبدالرسول وصال نوشت:درك ما از روز قدس چگونه است؟ برخي گمان مي‌كنند كه موضوع منحصر به يك سرزمين و مكان مقدس است كه اشغال شده به تعبیر دیگر فقط در چارچوب غصب سرزمين يك مردم یا آوارگی آنها است؛ ولي اهميت روز قدس را نمي‌توان به اين موارد منحصر كرد، همان‌طور كه مقام معظم رهبری نیز اشاره داشتند: «در آستانه روز قدس هستیم؛ روز قدس بسیار مهم است؛ صرفا این نیست که ما از یک ملت مظلومی که از خانه خود رانده‌شده داریم دفاع می‌کنیم؛ ما درواقع داریم با یک نظام سیاسی ظالمانه و استکباری مبارزه می‌کنیم. امروز دفاع از فلسطین دفاع از حقیقت است، مسأله‌ای بسیار گسترده‌تر از فلسطین؛ امروز مبارزه با رژیم صهیونیستی مبارزه با استکبار است، مبارزه با نظام سلطه است. روز قدس را باید بزرگ دانست. راهپیمایی روز قدس خیلی مهم است.»
متاسفانه بايد گفت كه بخش مهمي از مشكلات و مصايب این منطقه ريشه در وجود اسراييل و اختلافات آن با كشورهاي منطقه دارد. ترديدي نيست كه استبداد و عقب‌ماندگي سياسي در اين منطقه ريشه‌هاي تاريخي دارد؛ ولي وجود اين مسأله فقط به خاورميانه محدود نمي‌شود، تقريبا همه كشورهای ديگر نيز با چنين مشكلي مواجه بوده‌اند، ولي در خاورميانه دو عامل ديگر بر تشديد اين بحران اثر گذاشت. ابتدا كشف نفت بود؛ نفتي ارزان با دولت‌هايي بسيار ضعيف، موجب حضور قدرت‌هاي بيگانه و طمع آنها شد. بريتانيا، فرانسه و سپس ايالات متحده و به تبع آن اتحاد جماهير شوروي قصد حضور در منطقه را كردند.
اين عامل براي يك حضور دايمي و قوي كافي نبود، ولي وجود اسراييل و تأسيس اين دولت در سال ١٩٤٨ يك تحول اساسي در منطقه ايجاد كرد. بيش از هر چيز وجود قدرتي كه رابطه مستقيم و بلاواسطه با غرب دارد، در اين منطقه موجب شد كه غرب مستمسك كافي و لازمي را براي حضور در اینجا پيدا كند. از زمان شكل‌گيري اين رژيم، تاكنون بخش اعظم توان مالي كشورها صرف تهيه تسليحات براي دفاع از خود در برابر اين كشور يا بيرون‌راندن آن از مناطق اشغالي شده است، به طوري كه مي‌توان گفت منطقه خاورميانه به بزرگ‌ترين انبار و بازار تسليحاتي جهان تبديل شده است.
بنابراین نه فقط حضور قدرت‌هاي جهاني به وسيله وجود رژيم اسراييل تسهيل شده است، بلكه مداخلات اين رژيم در اوضاع منطقه و تغييردادن موازنه قواي منطقه‌اي موجب شكل‌گيري بحران‌هاي جديدتري نیز شده است. برای نمونه تقريبا ترديدي نيست كه اقدامات ضدايراني از سوي عربستان ريشه در تحريكات اسراييل دارد. اسراييل تنها كشوري در منطقه است كه بمب اتم دارد ولي هيچ‌گاه زير بار نظارت‌هاي بين‌المللي نرفته است و از اين نظر تا حدي مثل كره شمالي است؛ ولي كره‌شمالي هزينه اين كار را مي‌پردازد در صورتي كه اسراييل حتي مورد سوال هم واقع نمي‌شود. اين رژيم با عملكرد خودش از يك سو بي‌ثباتي را در منطقه ايجاد و از سوي ديگر آن را تشديد و تثبيت مي‌كند. مشكل مهم ديگر وجودِ اسراييل، توجيه‌گري‌هاي نظام‌هاي استبدادي است. از همان زمان كه اسراييل شكل گرفت، همه نظام‌هاي استبدادي منطقه كه خود را به‌ظاهر در ضديت با اسراييل تعريف مي‌كردند، خواهان آن بودند كه مردم چشم و گوش بسته از آنان دفاع كنند تا در مبارزه آنان با اسراييل خللی وارد نشود!
انقلاب اسلامي ايران نيز از ابتدا مخالف مجموعه نتايج ناشي از حضور اسراييل بود. به همين دليل نيز آخرين جمعه ماه مبارك رمضان را به‌عنوان روز قدس تعيين كرد و هر سال مردم به همين مناسبت ابراز احساسات مي‌كنند و واكنش نشان مي‌دهند. ولي مراسم امسال از چند جهت ديگر نيز واجد اهميت بود؛ اين مراسم پس از حادثه تروريستي داعش رخ داده است. داعش و عربستان مي‌كوشند تا جنگ و اختلافات نژادي، طايفه‌اي و مذهبي را در منطقه جايگزين اختلافات و تضادهاي اصلي كنند. اقدام تروريستي آنان در ايران نيز در همين راستا بود كه اين تضادها برجسته شود. ولي حضور مردم در مراسم روز قدس پاسخي درخور براي اين برنامه انحرافي بود. از سوي ديگر تحولات منطقه بويژه عربستان سعودي و يكه‌تازي‌هاي آن در منطقه كه مي‌خواهد اختلافات فرعي را اصلي كند، نيز با وجود روز قدس و بازتاب آن در ميان مردم منطقه مي‌تواند اين پيام را به كشورهاي منطقه بدهد كه ايران هيچ‌گاه درصدد عمده‌كردن اختلافات فرعي و حاشيه‌اي نيست.
متاسفانه بحران و جنگ داخلي در منطقه موجب شده است كه مسأله فلسطين و فلسطينيان و مسأله دخالت‌هاي اسراييل در اوضاع منطقه به حاشيه برود و به دست فراموشي سپرده شود. هيچ كشوري به اندازه اسراييل از وضعيت ليبي، مصر، تونس، سوريه، عراق، يمن و سومالي خوشحال نيست. از ٧سال پيش كه اين اتفاقات آغاز شد و اوج گرفت، موضوع اسراييل به فراموشي نسبي سپرده شده است. در اين فاصله چند صد‌هزار نفر از مردم منطقه به دست نيروهاي منطقه‌اي كشته و ميليون‌ها نفر آواره شده‌اند. حتما بايد راهي جست تا با يادآوري مشكل اصلي بحران منطقه يا حداقل يكي از مشكلات اصلي اين بحران كه همان اسراييل باشد، قدري از جهت‌گيري سياسي را تغيير داد. روز قدس بهترین فرصت برای یادآوری این نکته اساسی است.
ارسال نظر
