نظر فعالان سياسي درباره "آتش به اختيار"

علي مطهري، نماينده تهران در مجلس، رسول منتجب‌نيا، قائم‌مقام حزب اعتماد ملي و محمدکاظم انبارلويي، عضو شوراي مرکزي حزب مؤتلفه، هريک در گفت‌وگو‌هاي جداگانه‌اي به تبيين مفهوم آتش به اختيار پرداخته‌اند. از نظر منتجب‌نيا، جمله «آتش به اختيار» نمي‌تواند به معناي نقض قوانين باشد. علي مطهري هم گفته است فکر مي‌کنم مقصود مقام معظم رهبري از تعبير «آتش به اختيار» اين است که اگر مسئولان به وظايف خود عمل نکردند، دانشجويان و ساير اقشار موظف‌اند خود اقدام کنند؛ اين امر شامل همه حوزه‌ها مي‌شود، اعم از فرهنگي، سياسي و اقتصادي. محمدکاظم انبارلويي هم معتقد است، آتش به اختيار به معناي بي‌هدف به هرسو شليک‌کردن نيست.

حجت‌الاسلام رسول منتجب‌نيا، قائم‌مقام حزب اعتماد ملي، در گفت‌وگو با «جماران» درباره تعبير «آتش به اختيار»، گفت: بعضي افراد هستند که از سخنان بزرگان از جمله رهبري به‌صورت تجزيه‌شده و مقطعي استفاده مي‌کنند که در واقع نمي‌شود گفت استفاده بلکه سوء‌استفاده مي‌کنند و حاضر نيستند مجموعه سخنان رهبري را روي هم قرار دهند و مطلب، مقصود و مراد را به دست بياورند. درباره حضرت امام هم اين قضيه گاهي اتفاق مي‌افتد که يک جمله را از ميان يک ساعت سخنراني استخراج کنند و از آن به‌صورت مجزا استناد کنند، بدون اينکه صدر و ذيل و حواشي اين سخنراني را در نظر بگيرند.

او با تأکيد بر اينکه رهبري هميشه بر قانون‌مندي و قانون‌مداري تأکيد می‌کنند، گفت: اگر ما بخواهيم به اين جمله به‌صورت مجزا استناد کنیم، به معناي اين است که همه قوانين را کنار بگذاريم؛ يعني دستورات و قوانين قانون اساسي، سند چشم‌انداز، برنامه پنج‌ساله، برنامه سالانه، بخش‌نامه و مصوبات، همه ناديده گرفته شود و اگر کسي احساس کرد که در جايي کاري لازم است، خودش آن کار را انجام دهد. يعني تمام قوانين و مقررات جاي خودشان را به سلايق شخصي افراد بسپارند و اين کشور همه قانون و مقررات را از دست بدهد و سليقه افراد جايگزين قوانين باشد.

منتجب‌نيا گفت: اين برداشت از اين جمله برداشت نامناسبي است، نه‌تنها امام و رهبري اين برداشت را قبول ندارند، بلکه با روح جمهوري اسلامي نيز تناسب ندارد. اين برداشت به‌معناي هرج‌ومرج است. اگر قرار بود اين کار را انجام دهند، قانون اساسي نمي‌نوشتند و در ٣٨ سال اين‌همه قوانين و مقررات تصويب نمي‌کردند؛ بنابراین اين جمله نمي‌تواند اين تفسير را داشته باشد که به‌معناي قانون‌شکني و ناديده‌گرفتن قوانين باشد.
اين چهره سياسي اصلاح‌طلب ادامه داد: حضرت امام هم بارها فرمودند و سند کتبي داريم که ايشان فرموده‌اند من و ديگران بايد در چارچوب قانون عمل کنيم. ديگر اينکه اگر ما آن تفسير را براي اين جمله به کار ببريم به‌معناي اين است که قلم سرخ روي تمام قوانين و مقررات بکشیم و طرفدار هرج‌و‌مرج در کشور باشيم که نه‌تنها رهبري، بلکه هيچ دلسوز نظام اين را قبول ندارد.
او گفت: قطعا براي کار فرهنگي نمي‌توان تفسير نظامي کرد. ما نمي‌توانيم با معيار نظامي و امنيتي، مسائل فرهنگي و اجتماعي را ارزيابي کنيم. هر چيزي معيار خودش را دارد؛ آهن را با باسکول و طلا را با ترازوي خيلي دقيق مي‌سنجند؛ بنابراين بايد ببينيم معنا و مقصود چيست. آنچه مسلم است اينکه اين جمله نمي‌تواند به معناي نقض قوانين باشد. رهبري به هيچ‌کس اجازه نمي‌دهد ذره‌اي قانون‌شکني کند و ذره‌اي برخلاف قوانين و مقررات عمل کند.
منتجب‌نيا تأکيد کرد: هيچ‌کس حتي نمي‌تواند از يک چراغ قرمز عبور کند، چه برسد به قانون اساسي و ساير قوانين؛ بنابراين رهبري اولي هستند بيان کنند چرا براي مسائل فرهنگي تعبير نظامي شده و مقصود از اين تعبير چيست تا وسيله سوء‌استفاده برخي افراد بدخواه و قانون‌شکن قرار نگيرد.

او در پاسخ به اينکه «منظور ايشان چه حوزه‌هايي بوده است؟»، گفت: مسائل فرهنگي بوده است؛ بنابراین ما نمي‌توانيم به ظاهر اين کلام توجه کنيم و به‌عنوان مستند قرار دهيم، مگر اينکه اعلام شود از اين تاريخ، قانون اساسي، سند چشم‌انداز، قوانين پنج‌ساله و يک‌ساله لغو است و هرکس مي‌تواند طبق نظر خودش عمل کند.

قائم‌مقام حزب اعتماد ملي در پايان تأکيد کرد: ما بايد يا اين جمله را تفسير ظاهري نکنيم و بگوييم مقصود اين بوده، مقصود قانون‌شکني نيست و هدف ديگري بوده است. اگر بخواهيم به ظاهر اين جمله تکيه کنيم، بايد قلم سرخ روي همه قوانين و مقررات بکشيم و نظام را ناديده بگيريم. هيچ‌کسي راضي نيست چنين کاري انجام شود؛. بنابراین خود رهبري در سخنراني‌هايي که دارند روي اين امر تفسير کنند و توضيح دهند که جوان ناپخته‌اي اين را وسيله قرار ندهد که رهبري فرمودند، پس من تصميم گرفتم چنين کاري را انجام دهم. نبايد کارهاي کشور تفسير به رأي و تفسير به سلايق شود.

علي مطهري: آتش به اختيار دوطرفه است

نايب‌رئيس مجلس با بيان اينکه عبارت «آتش به اختيار» شامل همه حوزه‌ها اعم از فرهنگي، سياسي و اقتصادي مي‌شود، گفت: آتش به اختيار دوطرفه است.

علي مطهري در گفت‌وگو با خبرگزاري خانه ملت درباره عبارت «آتش به اختيار» در فرمايشات اخير رهبر انقلاب گفت: فکر مي‌کنم مقصود مقام رهبري از تعبير «آتش به اختيار» اين است که اگر مسئولان به وظايف خود عمل نکردند، دانشجويان و ساير اقشار موظف‌اند که خود اقدام کنند؛ اين امر شامل همه حوزه‌ها مي‌شود، اعم از فرهنگي، سياسي و اقتصادي.

نماينده مردم تهران افزود: مثلا اگر در دانشگاهي مسئله نظارت بر پوشش اسلامي ناديده گرفته و منجر به ولنگاري شد، دانشجويان موظف‌اند خود وارد عمل شوند. يا اگر آزادي بيان مخدوش شد و به منتقدان حکومت اجازه اظهارنظر داده نشد. در اينجا دانشجويان و ساير اقشار مردم آتش به اختيار هستند چون مسئولان به وظيفه خود عمل نکرده‌اند.

نايب‌رئيس مجلس شوراي اسلامي در ادامه افزود: فکر مي‌کنم مقام رهبري براي حراست از احکام دين و استقلال فرهنگي و احترام به آزادي‌ها اين تعبير را به کار برده‌اند که آثار آن، هم متوجه دولت و هم متوجه همه نهادهاي حکومتي است. به عبارت ديگر مخاطب اين دستور در دانشگاه‌ها، هم بسيج دانشجويي و جامعه اسلامي دانشگاهيان هستند که صرفا از نظام دفاع مي‌کنند و هم انجمن‌هاي اسلامي که انتقادهايي به نظام دارند. در واقع دو طرف آتش به اختيارند.

 انبارلويي: آتش به اختيار به‌معناي بي‌هدف به هرسو شليک‌کردن نيست

همچنين محمدکاظم انبارلويي، عضو شوراي مرکزي حزب مؤتلفه اسلامي، با بيان اينکه خطوط کلي و راهبردي اين آتش به اختيار در احکام نوراني امر‌به‌معروف و نهي‌از‌منکر رساله امام و رساله مقام معظم رهبري آمده است، گفت: افسران جنگ نرم که عمدتا از دانشجويان و طلاب حوزه علميه هستند، نبايد دچار حواس‌پرتي شوند؛ آنها بايد از دوران پرت‌انديشي عبور کنند.

اين عضو شوراي مرکزي حزب مؤتلفه اسلامي گفت: آتش به اختيار يعني قرارگرفتن در جايگاه دغدغه‌مندي براي نجات فرهنگي جامعه، نقد مشفقانه و مطالبه‌گري حقيقي؛ معناي آتش به اختيار اين نيست که بي‌هدف به هر سو شليک کنيم.