سید احسان قاضیزاده هاشمی سخنگوی کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در جلسه علنی امروز مجلس با ارائه گزارشی از عملکرد کمیسیون تبلیغات مستقر در رسانه ملی در ایام انتخابات، اظهار داشت: این کمیسیون مسئولیت نظارت پیش از پخش و نظارت بر پخش زنده برنامههای ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری را بر عهده داشت و کلیه برنامهها بر اساس قانون و سیاستهای ابلاغی و مصوبات کمیسیون، اجازه تولید و پخش مییافت و سازمان صدا و سیما صرفاً یک عضو از پنج عضو کمیسیون بوده و با دارا بودن یک حق رأی، مجری نهایی مصوبات کمیسیون بود.
وی افزود: برنامههای طراحی شده مبتنی بر قانون انتخابات برای هر نامزد در مدت ۲۲ روز تبلیغات، ۵۷۳ دقیقه در سیما و ۴۰۸ دقیقه در صدا طراحی شد و به طور متوسط هر یک از نامزدها با احتساب مناظرات، بیش از ۳۰ ساعت در صدا و سیما حضور داشتند که سه مناظره تلویزیونی به عنوان پربینندهترین، مؤثرترین و جذابترین آنها محسوب میشوند.
سخنگوی کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری با اشاره به راهبردهای تبلیغاتی کمیسیون بررسی تبلیغات در انتخابات اظهار داشت: جلب مشارکت حداکثری مردم، رعایت اصل بیطرفی، آگاهیبخشی به جامعه، فراهم کردن عدالت رسانهای برای تبلیغات نامزدها در رسانه ملی، پوشش خبری و رسانهای منطقی و استدلالی برای ترغیب مردم، تبلیغ سلامت انتخابات و لزوم صیانت از آرای مردم به مثابه حقالناس و خنیسازی تبلیغات مسموم رسانههای معاند از جمله این راهبردها بوده است.
قاضیزاده هاشمی ادامه داد: از جمله اقدامات دیگر کمیسیون، ابلاغ سیاستها و ضوابط تبلیغات به رؤسای ستادهای ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود؛ همچنین تدوین ضوابط نحوه انعکاس اخبار رئیسجمهور و دولت مستقر و اعضای آن در بخشهای مختلف خبری و برنامههای مشارکتی سازمان صدا و سیما بود که علاوه بر اطلاعرسانی لازم، بدون پروپاگاندا و اقدامات غیرضروری، عدالت رسانهای در بین نامزدهای انتخابات ایجاد شود.
وی تصریح کرد: این کمیسیون در این مدت درباره ۸۹ برنامه تولیدی نامزدها در صدا و سیما صورتجلسه تنظیم کرد و با هر یک از ۶ نامزد انتخابات نیز به صورت مستقل دو جلسه تشکیل داده و سه جلسه نیز با حضور مشترک ۶ نامزد پیش از برگزاری مناظرهها برگزار کرده و در تمامی این جلسات، ضوابط قانونی انتخابات علیالخصوص ماده ۱۴ آن مبنی بر عدم نقض قوانین، نفی هتک حیثیت و حرمت سایر نامزدها، به آنان توضیح داده شد.
سخنگوی کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری با اشاره به مطرح بودن دو دیدگاه درباره ضبطی و زنده بودن مناظرههای انتخاباتی و در نهایت تصمیمگیری برای زنده بودن پخش مناظرات گفت: همین اقدام کمیسیون منجر به مرجعیت رسانه ملی در انتخابات شد؛ به گونهای که بر اساس نظرسنجیها، این مرجعیت به میزان ۷۷ درصد رسید، در حالی که در انتخابات سال ۹۲ این عدد ۶۸ درصد بود.
قاضیزاده هاشمی همچنین با اشاره به تأثیر برنامههای رسانه ملی بر افزایش مشارکت مردم گفت: بر اساس بررسیها و مطالعات مرکز پژوهشهای سازمان صدا و سیما و پیمایشهای مشابه چهار مرکز معتبر نظرسنجی در ایران از ۸۷ طرح پیمایشی از تاریخ ۱۴ آذر ۹۵ تا ۶ خرداد ۹۶ (یک هفته پس از انتخابات) میزان مشارکت مردم در انتخابات از ۵۲ درصد در اولین نظرسنجی به ۷۳ درصد در آخرین نظرسنجی افزایش یافته است.
وی با اشاره به تولید ۱۶ هزار ساعت برنامه در بخشهای مختلف رسانه ملی در ایام تبلیغات انتخابات، اظهار داشت: با حجم گسترده و قابل ستایش اقداماتی که انجام شد، امید میرود از بودجه چند صد میلیاردی انتخابات که در اختیار وزارت کشور است، سهم قابل قبولی به سازمان صدا و سیما بابت مشارکت صادقانه و تلاش هنرمندانه تعلق گیرد.
جزئیات شکایات مربوط به مناظرهها
سخنگوی کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در ادامه در مورد شکایات دریافت شده توسط این کمیسیون در طول انتخابات خاطرنشان کرد: در طول انتخابات ۱۴ شکایت از نامزدها نسبت به مواضع یکدیگر به کمیسیون واصل شد؛ در مورد تفاوت زمانی ولو به میزان چند ثانیه، در مناظره دوم این موضوع جبران شد و در مورد مطالب محتوایی با عنایت به داشتن زمان کافی در برنامههای تبلیغاتی، از نامزدهای محترم خواسته شد در زمان خود پاسخ اتهامات ایراد شده را بدهند که بر این اساس دو دقیقه اضافی در مناظره سوم برای همه نامزدها در نظر گرفته شد.
قاضیزاده هاشمی افزود: در مورد شکایات سایر اشخاص حقیقی و حقوقی، ۴۳ شکایات از مواضع نامزدها به کمیسیون تبلیغات واصل شد که با عنایت به اینکه اگر همه شکایتها وارد دانسته شده و زمان پاسخگویی داده میشد، ضمن ایجاد یک دوره تسلسل نافرجام بین شاکیان و نامزدها، سیر اصلی انتخابات و تبلیغات در مسیر دیگری قرار میگرفت، زمانی برای پاسخگویی به هیچ یک از شاکیان در نظر گرفته نشد.
عضو شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما در عین حال تأکید کرد: کمیسیون تبلیغات در آسیبشناسی تبلیغات این موضوع را به طور جدی مد نظر قرار داد و لازم است برای انتخاباتهای آتی، در لایحه جامع انتخابات، ابزارهای جامع و بازدارنده در این زمینه در نظر گرفته شود.
وی همچنین با اشاره به ضرورت اصلاح قوانین انتخابات گفت: از جمله موارد آسیبزا، تضاد و تعارض بین مواد ۶۲ و ۶۸ قانون انتخابات است که در ماده ۶۲ تضمین برخورداری یکسان نامزدها از امکانات دولتی آمده و در ماده ۶۸ هر گونه استفاده از امکانات دولتی را در امر تبلیغات ممنوع کرده است؛ این امر علیالخصوص در مورد مطبوعات و تعریف عنوان دولتی، تبدیل به موضوعی با تفسیر متفاوت شد.
قاضیزاده هاشمی ادامه داد: ضروری است در لایحه جدید انتخابات، تعریف امکانات دولتی، استفاده از امکانات دولتی، نحوه استفاده، نحوه نظارت و نحوره برخورد با تبلیغات انتخاباتی به طور شفاف پیشبینی شود.
سخنگوی کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری با اشاره به موضوع ممنوعیت تبلیغات توسط رسانههای رسمی از ۲۴ ساعت قبل از شروع انتخابات، اظهار داشت: این در حالی است که رسانههای دیگر ممنوعیتی برای تبلیغات ندارند؛ به عنوان نمونه فضای مجازی به عنوان یک رسانه نوین با در اختیار داشتن ۲۷ درصد مرجعیت رسانهای در ۴۸ ساعت آخر؛ یعنی روز قبل از انتخابات و روز انتخابات، میداندار اصلی فضای رقابت و تبلیغات بوده است.
قاضیزاده هاشمی خاطرنشان کرد: در پایش دقیق صورت گرفته در فضای مجازی توسط سامانه هوشمند جمعآوری اخبار کانالهای فارسی، مشخص شد که ۱۵۹ هزار و ۸۹۲ کانال فعال در انتخابات به ترتیب در روزهای پنجشنبه و جمعه ۲۸ و ۲۹ اردیبهشت ماه به ترتیب ۲۹۲ هزار و ۵۰۰ و ۲۳۹ هزار و ۶۰۰ مطلب در قالبهای متنوع، له یا علیه نامزدها تولید کردهاند که در لایحه جامع انتخابات لازم است نسبت فضای مجازی با انتخابات، تعریف نقش و حضور آن و نظارت بر آن به صورت شفاف و دقیق بیان شود.