محمد جواد ظریف که در مراسم رونمایی از نقشه‌های ثبت شده تاریخی ایران
در برنامه حافظه جهانی یونسکو سخن می‌گفت، با بیان اینکه ما از میراثی
گران‌بها و بی‌بدیل متشکل از هزاران سند در مرکز اسناد و همچنین مرکز تاریخ
دیپلماسی وزارت خارجه نگهداری می‌کنیم که اینک بخش کوچکی از آن که شامل
نقشه‌های تاریخی دوره قاجار در بازه زمانی سال‌های 1293 تا 1344 هجری قمری
یعنی 1779 تا 1925 میلادی است که از سوی یونسکو مورد توجه واقع شده و در
فهرست حافظه جهانی به ثبت رسیده اظهار کرد: بدون تردید ثبت دست نگارهایی از
فلات ایران در سرزمین‌های پیرامونی آن در برنامه حافظه جهانی اقدامی
شایسته و قابل تقدیر و مورد توجه اندیشمندان و محققان به این میراث فرهنگی و
تمدنی محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: آنچه که این مجموعه را ممتاز و برجسته و از دیگر موارد ثبت شده در حافظه یونسکو متمایز می‌سازد امری است ورای ارزش تاریخی این نقشه‌ها گرچه همین عوامل برای ثبت جهانی و حمایت یونسکو از این آثار کفایت می‌کند. در حقیقیت ارزش این مجموعه در نگاه امروزین ما وابسته به عواملی است که اینک در جغرافیای این دست نگاره‌ها یعنی سرزمین‌هایی از شبه قاره هند، آسیای مرکزی و قفقاز، بین‌النهرین، آناتولی و خلیج فارس خود را به عنوان مساله به ما نمایانده است.
ظریف گفت: برای درک این مفهوم کافی است به جغرافیای سیاسی و اجتماعی صد سال این مناطق نگاهی داشته باشیم آن زمان همسایگان ایران تنها پنج کشور بودند اما امروز همسایگان ما در قلمرو آبی و خاکی به 15 کشور افزایش یافته است. قلمرو اقوام و قبایل، گستره جغرافیای زبان‌ها و فرهنگ‌های متنوع در دامنه پراکندگی و درهم آمیختگی جوامع با نژادها و ادیان و مذاهب مختلف گواهی است بر ضرروت احترام به تنوع فرهنگی و گفت‌وگو و تعامل و هم‌افزایی آن.
وزیر امور خارجه ادامه داد: گرچه تحولات دهه‌های اخیر و تاثیرات برجای مانده از رویه‌های استعماری قرون گذشته به بحران‌هایی در منطقه ما دامن زده است اما آنچه با مراجعه به مستندات و گزارشات نیاکان ما حاصل می‌شود این واقعیت است که در روزگاری نه چندان دور همه گروه‌ها در منطقه در یگانگی و همبستگی می‌زیسته‌اند. میراث قابل ملاحظه گذشتگان تاکید بر اصل همبستگی به جهت درک صحیح آنها از سرنوشت مشترک بوده است.
ظریف افزود: این نگاه باعث شد تا نقشه‌برداران ایران در قلمرویی گسترده‌تر از مرزها‌ی جغرافیایی به مطالعه آثار تاریخی، اجتماعی، جغرافیایی و حتی فرهنگی اقدام کرده و ما را به حفظ آن گنجینه ارزنده مفتخر سازند.
وی تاکید کرد: وظیفه ما در برابر آن کوشش‌ها و مسئولیت ما در برابر نسل‌های آینده اهتمام به مطالعه فراگیر و بهره‌گیری از مستندات پیشینیان و تطبیق آنها با نیازهای جوامع امروزی است. بنابراین امروز، روز فرخنده‌ای برای ایران و یونسکو است که توانسته‌اند مجموعه ارزنده این میراث را با ثبت جهانی به حافظه بشری باز گردانند و این خاطره‌ای ماندگار است و چه بسا آغازی از تحول عینی در عرصه مطالعات مشترک بین ما و همسایگان با تکیه بر اصل سرنوشت مشترک جهانی است.
ظریف در این مراسم نقشه اطلسی از خلیج فارس به عنوان یادبود به بوکوآ مدیرکل یونسکو اهدا کرد.
