نگاهی به لیست خرید تسلیحاتی سعودی‌‌ها از آمریکا

 اگرچه شوی افتتاح و رقص شمشیر و چشم چرانی حکام سعودی، خرید بیش از ۱۰۰ میلیارد دلاری ارتش سعودی از آمریکا را تا حدی تحت الشعاع روزمره خود قرار داد اما بزرگترین قرارداد تسلیحاتی تاریخ حاوی نکات پیدا و پنهانی است که باید مورد توجه رسانه ها، مسئولان و کارشناسان کشورمان قرار بگیرد.

تا به امروز جزییات دقیقی از مفاد این قرارداد اعلام نشده ولی بخش هایی از آن به رسانه ها نشر پیدا کرده که بر این اساس، در ادامه، اشاره ای به نکات مشخص شده از این خرید می پردازیم.

بخش زمینی و روایتی از قدرت رزمندگان یمنی
طبق اعلام رسانه های غربی، در بخش زمینی، ارتش سعودی به دنبال خرید ۱۵۳ دستگاه تانک آبرامز M۱A۲Sاست. عربستان از مدتی قبل به دنبال خرید تانک های آبرامز جدید برای ارتش خود بود که البته به نظر می رسد در اتفاقی که به احتمال زیاد، حکام سعودی علاقمند به انتشار آن نبودند، ۲۰ دستگاه به سفارش اولیه اضافه شده است. طبیعی و محتمل ترین دلیل این افزایش، جایگزین شدن با تانک های از دست رفته در جنگ یمن خواهد بود چراکه افزودن تنها ۲۰ دستگاه، توجیه عملیاتی خاصی به جز جایگزینی با تجهیزات از دست رفته (که تصاویر بسیاری از انهدام آنها منتشر شده) نخواهد داشت. ۲۰ دستگاه خودروی بازیابی زرهی مدل M۸۸A۱/A۲ ملقب به هرکولس نیز این ناوگان تانک را پشتیبانی می کند.

تانک M۱A۲S
اما درباره تانک خریداری شده توسط عربستان باید گفت مدل M۱A۲S گونه ای است که در بحث سامانه های الکترونیکی و کنترل میدان نبرد دچار ارتقاء شده است. توان ایجاد یک نقشه بهتر از فضای میدان نبرد برای فرمانده، توان درخواست آتش پشتیبانی سریع تر از واحدهای توپخانه، امکان به اشتراک گذاری سریعتر و بهتر اطلاعات با سایر تانک ها از جمله توانایی های مدل جدید تانک آبرامز است.

بر اساس برخی اطلاعات موجود، ارتش سعودی به دنبال خرید توپهای خودکششی مدل M۱۰۹ با کالیبر ۱۵۵ میلی متری و همچنین نفربرهای بردلی نیز است ولی هنوز درباره خرید این دو سامانه در بسته تسلیحاتی فعلی، خبری مخابره نشده است.

بخش هوایی و پدافندی، تلاش برای ایجاد سیستم مشترک دفاعی
در بخش هوایی یک بسته بزرگ از کیت های ارتقاء بمب های سقوط آزاد به هدایت ماهواره ای به عربستان تحویل می شود. بر اساس این قرارداد ۳ هزار عدد کیت JDAM در اختیار عربستان سعودی قرار خواهد گرفت. تا به این لحظه خبری از خرید هواپیماهای جنگی مطرح نشده و بیشتر گمانه زنی ها مبنی بر قراردادهایی برای پشتیبانی از ناوگان فعلی جنگنده های سعودی است. برخی اخبار از علاقه عربستان به خرید هواپیمای گشت دریایی P-۸ ساخت شرکت بوئینگ خبر می دهد اما هنوز این خبر تایید نشده است.

بمب هدایت ماهواره ای JDAM
در حوزه بالگردی عربستان قصد دارد تا ۱۵۰ فروند بالگرد میان وزن ترابری بلک هاوک را داخل این کشور به صورت مونتاژ به تولید برساند و همچنین ۴۸ فروند بالگرد شینوک مدل اف نیز قرار است از شرکت بوئینگ خریداری شود. این بالگرد یک بالگرد ترابری سنگین وزن محسوب می شود.

بالگرد شینوک مدل اف
اما شاید بتوان جنجالی ترین بخش این قرارداد را در حوزه پدافند هوایی و موشکی دانست. جایی که حتی پای جرارد کوشنر داماد رییس جمهور آمریکا هم به میان آمده است. ارتش سعودی در کنار خرید مدل جدید موشک های پاتریوت با عنوان PAC-۳ به دنبال خرید سامانه های دفاع موشکی "تاد" ساخت شرکت لاکهید مارتین است.

بر اساس اخبارمنتشر شده، داماد رییس جمهور آمریکا شخصا با رییس شرکت لاکهید مارتین تماس گرفته و برای کاهش هزینه سامانه تاد که عربستان سفارش داده است مذاکره کرده است.

سامانه پاتریوت ۳ آخرین مدل از سامانه های دفاعی ساخته شرکت ریتهون است که وظیفه اصلی آن دفاع در برابر موشک های بالستیک به حساب می آید. برد این سامانه بر علیه موشک های بالستیک در حدود ۲۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری آن در حدود ۲۴ کیلومتر است. سرعت موشک در این مدل حدودا ۴ برابر سرعت صوت است و البته فاقد مواد منفجره در سرجنگی است و صرفا با انرژی حاصل از برخورد با هدف، آن را نابود می کند.

موشک پاتریوت ۳
موشک پاتریوت در سیستم دفاع موشکی آمریکا به عنوان لایه نهایی و پایین ترین بخش از دفاع در برابر موشک های بالستیک محسوب می شود و به کشورهای زیادی تا به امروز صادر شده است. در منطقه حاشیه جنوبی خلیج فارس کشورهای عربستان سعودی، کویت، قطر و امارات متحده عربی از جمله دارندگان سامانه پاتریوت ۳ محسوب می شوند.

اما سامانه موشکی تاد جدیدترین سامانه ای که قرار است به شبکه دفاع هوایی عربستان افزوده شود. این سامانه ساخت شرکت لاکهید مارتین آمریکا، در حدود ۲۰۰ کیلومتر برد داشته و ارتفاع درگیری آن نیز ۱۵۰ کیلومتر است و در حقیقت لایه بالایی پوشش دهنده موشک پاتریوت محسوب می شود. سرعت موشک در حدود ۸ برابر سرعت صوت است و می تواند با موشک های خارج از جو زمین درگیر شود. این موشک نیز به مانند پاتریوت فاقد سر جنگی بوده و بر اثر برخورد مستقیم با هدف و انرژی جنبشی حاصل از برخورد هدف را نابود می کند.

موشک تاد
این سامانه از یک رادار آرایه فازی فعال باند ایکس مدل AN/TPY-۲ استفاده می کند. در حال حاضر اولین مشتری بین المللی این سامانه امارات متحده عربی بوده است که تحویل به این کشور آغاز شده است. نیروهای آمریکایی در پایگاه انجرلیک ترکیه و یک سامانه هم از سری تاد در سرزمین های اشغالی قرار دارد. بر اساس برخی اخبار منتشر شده عمان و قطر نیز به دنبال خرید سامانه تاد هستند. با این روند، به نظر می رسد کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال ایجاد یک سپر دفاع موشکی مشترک هستند که بر مبنای بکارگیری تاد، رادارهای مختلف و پاترویت خواهد بود.

هر آتشبار سامانه تاد حدود ۸۰۰ میلیون دلار قیمت دارد اما تا به الان از تعداد سامانه های سفارش داده شده توسط عربستان و همچنین بهای مربوط به آموزش پرسنل و یا زمان تحویل آنها به این کشور خبری در دست نیست. البته ذکر این مسئله نیز بسیار مهم است که در اخبار منتشر شده مربوط به توافق بین دو طرف به یک نرم افزار مدیریت صحنه نبرد و همچنین یک بسته ماهواره ای نیز اشاره شده است که تا به الان هیچ جزییاتی از آن منتشر نشده است.

دریا و تلاش برای رهایی از کابوس قایق های تندرو
در بخش دریایی بر اساس اخبار منتشره دو طرف برای ۴ فروند شناور رزمی کلاس Multi-Mission Surface Combatant (MMSC) به توافق رسیدند. این شناورها در حقیت مدل بسیار مسلح شده از ناوهای جنگ LCS ساخت شرکت لاکهید مارتین هستند. شناوری LCS برای نبرد در آب های کم عمق مثل خلیج فارس توسعه پیدا کرده اند. اما در مدل مخصوص نیروی دریایی آمریکا کمبود تسلیحات مناسب یا در اصطلاح کمبود قدرت آتش به خوبی حس می شود.

پروژه MMSC بر اساس ارتقاء سنگین تسلیحاتی قرار گرفته است. در این شناور جدید یک قبضه توپ ۷۶ میلی متری ساخت ایتالیا در جلوی ناو نصب می شود. ۱۶ پرتابگر عمودی مارک ۴۱ بر روی این شناور نصب خواهد شد که احتمالا از آن ها برای نصب موشک های پدافندی RIM-۱۶۲ استفاده خواهد شد. در هر پرتابگر توان نصب ۴ موشک قرار دارد که مجموع موشک های مورد نظر را به عدد ۶۴ می رساند. یک پرتابگر موشک های پدافند کوتاه برد RIM-۱۱۶ به همراه ۸ موشک ضد کشتی هارپون از دیگر تسلیحات نصب شده بر روی این شناور خواهد بود. پرتابگر های اژدر و توان حمل یک فروند بالگرد سی هاوک نیز از دیگر توانایی های این شناور خواهد بود.

در بخش راداری و سامانه های الکترونیکی این شناورها به سیستم مدیریت رزمی COMBATSS-۲۱ مجهز خواهند بود که مشتق شده از سامانه معروف ایجیس نیروی دریایی آمریکاست و از رادارهای آرایه فازی فعال مدل TRS-۴D ساخت شرکت ایرباس بهره خواهد برد. گفته می شود قرارداد خرید این ۴ شناور رزمی به همراه پشتیبانی و کلیه وسایل و تجهیزات مربوط به آن، بهایی در حدود ۶ میلیارد دلار دارد.

به گزارش مشرق، آنچه مشخص است، هنوز به صورت کامل از فهرست سفارش ارتش سعودی خبر دقیقی منتشره نشده است و آنچه که در بالا به آن اشاره شد موارد مهم قرارداد بود که تا به امروز در رسانه ها درج شده است. مسلما قراردادی به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار که حاصل اخم به موقع ترامپ در کنار لبخندهای کاسبکارانه دامادش بود، حجم بسیار وسیع تری از تسلیحات و خدمات را در بر خواهد گرفت که در آینده جزییات و تاثیرات آن افشا می شود.