درخواست شناسایی حق غنی‌سازی در گذشته اشتباه بود

بهروز کمالوندی صبح روز دوشنبه در جمع دانشجویان دانشکده ادبیات و زبان فارسی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: مصرف نهایی اورانیوم پنج درصد که الان حدود هفت تن در اختیار داریم، استفاده در نیروگاه‌های اتمی است. اورانیوم پنج درصد باید تبدیل به پودر UO2 شوند که همان اکسید اورانیوم است و بعد از آن تبدیل به قرص و در میله‌های سوختی قرار گیرد و برای استفاده از نیروگاه‌ها به کار گرفته شود.

وی ادامه داد: اورانیوم پنج درصدی گاز است و خورندگی دارد و نمی‌توان بیش از دو الی سه سال آن را نگهداری کرد و باید در نهایت به سمت اکسید شدن برود که مقصد نهایی‌اش برای تولید سوخت نیروگاه‌هاست.

وی تاکید کرد: اینکه گفته می‌شود با اکسید کردن اورانیوم، ما ذخایرمان را از دست می‌دهیم اشتباه است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره موضوع به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران و این‌که در توافق ژنو چنین موضوعی به صراحت بیان نشده است، گفت: یکسری حقوق است که دادنی و یا سلب کردنی نیست مثل حق حیات. وقتی ما عضو ان‌پی‌تی شدیم خود به خود از حقوق هسته‌ای بهره‌مند شده‌ایم. وقتی می‌خواهید یک نیروگاه اتمی ایجاد کنید خود به خود از ابتدا تا پایان کار را می‌توانید در اختیار داشته باشید.

وی تاکید کرد: در گذشته این‌که به دنبال شناسایی حق غنی‌سازی‌مان از سوی برخی کشورها بودیم، اشتباه بوده است. نباید وارد چنین بحثی می‌شدیم؛ چراکه ما اساسا این حق را داریم. آ‌ن‌ها (آمریکایی‌ها) اگر بتوانند همه حق ما را می‌گیرند و تمام پیچ و مهره‌های صنعت هسته‌ای‌مان را هم باز می‌کنند اما نمی‌توانند و خودشان این اعتراف را کرده‌اند در عین حال این‌که به دنبال شناسایی حق غنی‌سازی از سوی دیگران باشیم، اشتباه بزرگی است و آنهایی هم که این را می‌گویند حتما اشتباه کرده‌اند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که «اگر توافق صورت نگیرد و آن‌ها زیر قول‌شان بزنند چگونه می‌توان به شرایط قبلی بازگشت» گفت: اگر آن‌ها به قول و قرارشان عمل نکردند ما برنامه خودمان را پیش می‌بریم. ما حتی می‌توانیم اورانیوم‌هایی که اکسید کرده‌ایم را باز گردانیم و می‌توانیم در طول سه ماه همه چیز را به وضعیت قبل باز گردانیم. مسیری که می‌رویم غیر قابل بازگشت نیست.

کمالوندی تاکید کرد: ما به لحاظ سیاسی، فنی و حقوقی طوری رفتار می‌کنیم و جلو می‌رویم که چیزی را از دست ندهیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره ذخایر اورانیوم 20 درصدی گفت: ما می‌توانیم طی دو هفته، اورانیوم پنج درصدی‌مان را در صورت نیاز به بیست درصد تبدیل کنیم.

او درباره استفاده از نسل‌های مختلف سانتریفیوژ در برنامه هسته‌ای کشور گفت: ما توافق کردیم در طول شش ماه اجرای گام اول، نسل جدیدی را به کار نگیرم. اگر همین امروز تصمیم بگیریم که نسل جدیدی را به کار گیریم 8 الی 9 ماه زمان نیاز داریم بنابراین ما چیزی را توافق کردیم که انجام دهیم که در افق شش ماه در دستور کارمان نبود.

کمالوندی گفت: در سه تا چهار سال گذشته ما قادر بودیم 20 هزار سانتریفیوژ داشته باشیم که فقط 9 هزار تای آن‌ها کار می‌کنند. ما به سایر سانتریفیوژهای‌مان تزریق گاز انجام ندادیم چون نمی‌خواستم کسی را تحریک کنیم. ما به دلایل سیاسی به سانتریفیوژهای‌مان در چهار سال گذشته گاز تزریق نکردیم اما در بخش دیگر مساله، در غنی‌سازی 20 درصد پیشرفت داشتیم و کار خوبی هم بود.

او خاطرنشان کرد: ما نمی‌توانیم به جای نسل اول سانتریفیوژ در زنجیره که در حال حاضر فعالیت می‌کند نسل جدیدی بگذاریم و به لحاظ فنی این امکان وجود ندارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: دانشجویان نباید اصل بر اشتباه دیپلمات‌ها و مسوولان بگذاریم بلکه باید اصل بر برائت بگذاریم. ما چیزی را که به سختی به دست آمده است یک شبه از دست نخواهیم داد و نگرانی و حساسیت مسوولان و دیپلمات‌ها در جای خود باقی است.

وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر این که چرا نسل‌های دوم و سوم سانتریفیوژ را در سال‌های گذشته استفاده نکردیم؟ گفت: تولید سانتریفیوژهای نسل یک و دو و استفاده از آن‌ها برای آینده به صرفه نیست و نمی‌ارزد که بخواهیم آن‌ها را جایگزین نسل‌های اول کنیم. اما اگر سانتریفیوژی از نسل اول و دوم خراب شود از همان نسل جایگزین می‌کنیم.

او خاطرنشان کرد: وقتی ما نسلی از سانتریفیوژها را در اختیار داریم که 20 برابر نسل اول ظرفیت و توانایی غنی‌سازی دارد چرا باید از نسل‌های کم‌تر پیشرفته استفاده کنیم بنابراین به کارگرفتن نسل یک و دو و سه به لحاظ فنی برای ما به صرفه نیست.

کمالوندی در عین حال گفت: نسل دوم سانتریفیوژهای ما سه سال است که نصب شده اما به آن گاز تزریق نشده است شاید سوال شود که چرا؟ ما به دلایل سیاسی طی سه و چهار سال گذشته تزریق به این نسل سانتریفیوژهای را انجام ندادیم و نمی‌توانم این مساله را بیش‌تر از این باز کنم اما این گونه نبوده است که اگر در یک بخشی روند را کند کردیم روند کند شده در جاهای دیگر جلو نرفته باشیم.

این مقام سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: تصمیم برای تزریق نکردن گاز به نسل 2، سانتریفیوژها از دولت قبل به دولت فعلی رسید و این دولت هم بنا را بر مذاکره گذاشت البته به لحاظ فنی به نفع ما بود که به این سانتریفیوژها گاز تزریق نکنیم در عین حال دلیل اصلی این کار در مسائل سیاسی بود. در حال حاضر مسائل فنی نیز به مسائل سیاسی اضافه شده است. یکی از دلایل فنی ما این است که ما توانسته‌ایم به سانتریفیوژهای جدید با راندمان و ظرفیت بالا دست پیدا کنیم.

کمالوندی با تاکید بر این که برنامه اتمی درباره غنی‌سازی و دیگر فعالیت‌های هسته‌ای‌مان نیازمند تغییرات اساسی است گفت: برنامه اتمی‌مان نمی‌تواند با روند فعلی جلو رود و باید تغییرات اساسی در آن صورت گیرد.

وی تاکید کرد: باید به لحاظ راندمان برنامه اتمی ایران روند منطقی،‌ سیاسی و فنی داشته باشد. قبلا کاملا منطق سیاسی در برنامه هسته‌ای حاکم بود اما الان بنا است که منطق سیاسی- فنی بر آن حاکم باشد. اگر ما بخواهیم برای یک نیروگاه بوشهر سوخت تولید کنیم باید صد هزار سانتریفیوژ نسل یک نصب کنیم و این اصلا به صرفه نیست. ما معتقدیم اگر منطق فنی و سیاسی کنار هم قرار گیرد می‌تواند حتی اهداف سیاسی را نیز پاسخ دهد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که چرا فن‌آوی هسته‌ای در سال‌های گذشته سند راهبردی ندارد؟ تصریح کرد: ما اسناد مختلفی داریم اما برای برنامه هسته‌ای سند جامعی نداریم. در سال‌های گذشته برنامه‌های کوتاه مدت و موردی داشته‌ایم و بر همین اساس برنامه هسته‌ای پیش رفته است؛ مثلا تمرکز روی راکتور اراک و غنی‌سازی بوده است و بر روی نیروگاه هسته‌ای کار صورت نگرفت؛ نه این که برنامه نداشتیم برنامه‌های‌مان در مدت زمان کوتاه و با ظرفیت پایین‌تر بوده است. در عین حال ما در حال تنظیم سند جامع هستیم که مستلزم هماهنگی با سایر نهادها و وزارتخانه از جمله نیرو و شورای انرژی است و پس از آن باید به قانون تبدیل شود.

او ادامه داد: امیدوارم تا شش الی هفت ماه آینده سند جامع‌ را تنظیم و آماده کنیم.

وی خاطر نشان کرد: سند جامع و برنامه استراتژیک زمانی به دست می‌آید که روندها را در طولانی مدت پیش‌بینی کرد وگرنه آن برنامه به یک رویا تبدیل می‌شود. صنعت هسته‌ای صنعت جوان است که متاسفانه با آغاز به کارش با فشار سیاسی و بین‌المللی مواجه شد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه پرسش و پاسخ با دانشجویان در پاسخ به یک دانشجو درباره اخراج چند تن از دانشمندان هسته‌ای از سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: اولا این تعداد دانشمند نبودند؛ دوم این که اگر کسی اعتراض دارد می‌تواند از مراجع مختلف اعتراضش را پیگیری کند اما برخی با طرح این مساله در رسانه‌ها به دنبال فرافکنی هستند. مدیر یک مجموعه مثل سازمان انرژی اتمی اگر نتواند چند نفر از مدیرانش را جابه‌جا کند که دیگر مدیر نیست. افرادی که شما از آن‌ها نام می‌برید نه دانشمند بودند و نه از سازمان انرژی اتمی اخراج شدند.

وی گفت: به نظر من این افراد در یکی دو ماه اخیر شخصیت آقای صالحی را با اقدامات‌شان ترور کردند. صالحی انسانی وارسته است که پوست و استخوانش برای کشور است و اتهاماتی از این قبیل به ایشان نمی‌چسبد. شاید اگر کسی دیگر جای صالحی بود همان ابتدا این افراد را اخراج می‌کرد. صالحی ابتدا شفاها و بعد کتبا با این افراد صحبت کرد و از آن‌ها خواهش کرد که به کارشان باز گردند و تغییرات صورت گرفته را بپذیرند اما آن‌ها این را قبول نکردند و این رفتار صالحی را به عنوان ضعف گرفتند.

کمالوندی در پاسخ به این که چرا مجلس شورای اسلامی از اظهارات مسوولان سازمان انژری اتمی در این‌باره قانع نشد گفت: اولا این که کمیسیون امنیت ملی مجلس را به عنوان مجلس شورای اسلامی نگیرید. یکی دو نماینده در این باره سوال داشتند بعد از آن موضوع به کمیسیون اصل 90 کشانده شد که به نظر من کاری اشتباه بود. کمیسیون اصل نود وظیفه رسیدگی به شکایت یکی دو نفر درباره جابه‌جایی یک یا دو مدیر را ندارد بلکه شانی بسیار بالاتر دارد اما به نظر می‌رسد این افراد فکر کردند می‌توانند با یکی دو نفر آشنا در این نهاد و یا آن نهاد به اهداف‌شان برسند.

او افزود: به نظر من این افرادی که صحبت‌شان در رسانه‌هاست به دنبال این هستند که در آینده نماینده مجلس شوند و دارند از این فرصت برای دور آینده انتخابات مجلس استفاده می‌کنند اما باید بگویم که سازمان انرژی اتمی با حدود 15 هزار نیرو به یکی دو نفر یا شخص بنده و دیگری وصل نیست و بدون ما هم کار خود را انجام می‌دهند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: وضعیت آقایان به گونه‌ای بود وقتی یک مقام بالاتر آن‌ها جلسه می‌گذاشت به همه پیامک می‌زدند که نباید در آن جلسه شرکت کنند. آیا این درست است؟ کسی که معتقد است پرچم نظام و اسلام را در دست گرفته در عمل باید این‌گونه عمل کند؟ آیا درست است که نسبت به آقای صالحی چنین هجمه‌ی رسانه‌یی ایجاد کنند؟

او در پاسخ به این سوال که این افراد که گفته می‌شوند اخراج شده‌اند، الان کجا هستند؟ گفت: آنها هنوز در سازمان هستند و یکی‌شان پشت مشاور ریاست سازمان به عهده دارد و اگر ابتکاراتی داشته باشد می‌تواند ارائه دهد و تاکید دارم آن‌ها از سازمان انرژی اتمی اخراج نشدند. لفظ اخراج یعنی کسی که کارمند رسمی سازمان بوده است از سازمان اخراج شده است در حالی که این افراد کارمند رسمی سازمان هم نبودند؛ البته این به معنای آن نیست که قرارداد بسته شده با آن‌ها بی‌اعتبار است و کار آن‌ها کار کمی است؛ خیر. یک قراردادی با آن‌ها بسته شده بود الان قرارداد دیگری با آن‌ها بسته شده است.

کمالوندی درباره برداشته شدن نیروهای حفاظت از افراد مورد اشاره تاکید کرد: این افراد 5 تا 6 نفر هستند که در سازمان بودند و اگر نگران جان‌شان هستند چرا دائم از این رسانه به آن رسانه حرف‌شان می‌چرخد. بنا ندارم بگویم چه کسی درست می‌گوید چه کسی غلط. اما آن چه که واقعیت دارد برای‌تان مطرح کردم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این که اگر قرار بود سازش کنیم چرا مقاومت کردیم و شهید دادیم؟ گفت: اولا جلوتر از مقام عظمای ولایت نروید؛ دوم این که معتقدم مسیری که امروز می‌رویم بسیار پیچیده و سخت است. شما جوان هستید. تجربه کم دارید، اما در گذر زمان متوجه مسائل خواهید شد. ما نسبت به برخی‌ها که شرایط را می‌دانند انتقاد داریم و معتقدیم در مسیری که حرکت می‌کنیم این میزان مخالفت و هجمه واقعی و سازنده نیست.

این مقام سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که چرا آقای عراقچی از به رسمیت شناخته نشدن حق غنی‌سازی ایران سخن گفته است و فایل صوتی صحبت‌های او را همه شنیده‌اند در حالی که رییس‌جمهور در نامه به رهبری از شناسایی حق غنی‌سازی (در برنامه اقدام مشترک) سخن گفته است، گفت: در اعتقاد راسخ آقای عراقچی به رهبری شکی نیست و معتقدیم این گونه اقدامات هجمه علیه مذاکرات است؛ در عین حال درباره اظهارات ایشان خودشان پاسخگو هستند.

او در ادامه درباره نیروگاه‌های جدید هسته‌ای در آینده گفت: برنامه ما برای ساخت نیروگاه‌ها به مقام معظم رهبری و رییس‌جمهور در قالب برنامه‌های هشت ساله و پنج ساله ارائه شده است. ما در حال مذاکره با روسیه برای ساخت نیروگاه‌های جدید هستیم و تاکنون یک پروتکل همکاری برای این که نیروگاه‌ها را دو تا دوتا بسازیم نهایی کردیم. هم‌چنین در آسیا و اروپا با برخی از کشورها برای ساخت نیروگاه‌های جدید در حال مذاکره هستیم و درباره سوخت همه برنامه ما مشخص است و حتی در مذاکرات هسته‌ای درباره این برنامه صحبت می‌شود.

وی تاکید کرد: مذاکرات هسته‌ای بسیار سخت است و البته طبیعی است چرا که ایران در برابر شش قدرت قرار گرفته که سعی دارند به هر شکل ممکن ما را محدود سازند اما ما هم تلاش داریم دستاورد بیش‌تری داشته باشیم.

کمالوندی تاکید کرد: در شش ماه گام اول توافق ژنو و در توافق جامع، هیچ یک از حقوق هسته‌ای ایران ضایع نمی‌شود. نه حق غنی‌سازی 20 درصد و نه بالایی 60 درصد ضایع نخواهد شد. اما اگر به توافق برسیم و بتوانیم این سوخت با این میزان غنا را برای مصارف‌مان خریداری کنیم آن را می‌خریم. اما اگر ندادند خودمان می‌سازیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای گفت: معتقدم ما به همان اندازه که در تکنولوژی هسته‌ای پیشرفت کردیم در دیپلماسی نیز پیش می‌رویم. ما دیپلمات‌های خوبی داریم که در دنیا شناخته شده هستند.

کمالوندی در پایان تاکید کرد: دشمن اصلی ما آمریکا بوده و هست. یا ما باید عوض شویم یا آن‌ها؛ اما وقتی که ایده‌ها و آرمان‌های امام را داریم مبارزه با آمریکا به شیوه‌های مختلف ادامه دارد و در این مسیر تسلیم و سازش وجود ندارد. نباید نگران مذاکره و گفت‌وگو بود؛ مثل مادری که از ترس خطرات بیرون از خانه فرزندش را بخواهد در منزل محبوس کند و در را به روی او ببندد نباید نگران دیپلمات‌ها و مذاکره باشیم و باید مطمئن بود که آ‌ن‌ها به دنبال احقاق حقوق حقه ایران هستند.

او با بیان این‌که ایران با چالش اقتدار رو به رو است گفت: ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و مولفه‌های قدرتمندی که به لحاظ ایدئولوژیک و مادی در اختیار دارد در سطح جهان تاثیرگذار است.

کمالوندی تاکید کرد که ایستادگی بدون عقلانیت فایده ندارد و به فرمایش مقام رهبری در سیاست باید عزت، حکمت و مصلحت را در نظر داشت.

وی از دانشجویان حاضر در این مراسم خواست تا در گذشته نمانند و به آینده فکر کنند. همان‌طور که ما در تولیدات و تکنولوژی هسته‌ای که از ابتدا به دست آوردیم نماندیم و امروز نسل‌های جدید سانتریفیوژی در اختیار داریم که سانتریفیوژهای نسل اول نسبت به این‌ها "لوله بخاری" محسوب می‌شوند و نسل‌های جدید، 20 برابر قبلی‌ها ظرفیت غنی‌سازی دارند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم‌چنین تاکید کرد که باید در اقتصاد و صنعت ظرفیت‌های بالای کشور را آزاد کنیم و صنایع ما بتوانند جلو روند. اگر بخواهیم از همه ظرفیت‌های کشور در سطوح و زمینه‌های مختلف استفاده کنیم و ایران در جایگاهی که شایسته است باشد باید حصار و طنابی که دور ما کشیده‌اند را کنار بزنیم و برای این‌ کار نیاز به تعامل و مذاکره با دنیا داریم.