اصولا شايد بتوان تفاوت شوراي چهارم با سه دوره قبل را در اكثريت شكننده آن دانست. يعني در شوراهاي اول تا سوم اكثريت قاطع در اختيار اصلاح‌طلبان يا اصولگرايان بود و عملا اقليت منسجمي نداشتيم ولي در شوراي چهارم اكثريت و اقليت بسيار نزديك بودند و به همين دليل محيط شوراي چهارم پوياتر از دوره دوم وسوم بود.
اين روزها به همان نسبت كه به زمان برگزاري انتخابات شوراها نزديك مي‌شويم، به همان نسبت شاهد اخبار ضدونقيضي از هر دو جبهه اصلاح‌طلبان و اصولگرايان درباره ليست‌هاي نهايي هستيم. با اين همه، باز هم برخي از نام‌ها بيشتر از بقيه به عنوان كانديداهاي اصلي دو طيف به گوش مي‌رسد. محسن هاشمي، يكي از همين نام‌هاست كه در كنار سابقه‌اي طولاني در بخش مديريت شهري، سابقه كانديداتوري براي شهرداري پايتخت را نيز در كارنامه خود دارد. چهره‌اي كه نامش با نام آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني و البته پروژه احداث «مترو» تهران گره خورده است. شايد به همين دليل باشد كه اين روزها نام او به عنوان اصلي‌ترين گزينه اصلاح‌طلبان براي سرگروهي ليست‌شان مطرح است. مساله‌اي كه با وجودي كه هنوز رسما اعلام نشده، ولي با اين وجود تقريبا كسي در آن شكي ندارد. اما ديدگاه‌هاي فرزند آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در مورد مديريت شهري نيز در نوع خود جالب است. وي هم از اصلاح‌طلبان شوراي چهارم انتقاد مي‌كند و هم از عملكرد شهردار ١٢ ساله تهران.آقاي مهندس شما يكي از چهره‌هاي مطرح اصلاح‌طلبان براي حضور در انتخابات شوراي شهر هستيد ضمن آنكه سال‌ها سابقه حضور در مديريت شهري را نيز در كارنامه خود داريد؛ با چنين سابقه‌اي انتظار مي‌رود آشنايي خوبي هم با شوراي شهر داشته باشيد. با توجه به اين شرايط عملكرد شوراي چهارم را چگونه تحليل و مهم‌ترين نقاط ضعف و قوت آن را در چه بخش‌هايي مي‌دانيد؟
همان طور كه گفتيد، در عملكرد شوراي شهر چهارم نيز مانند ساير دوره‌هاي شورا، نكات قوت و ضعف فراواني وجود دارد كه بررسي آن خود بحث مجزايي را مي‌طلبد. ولي اگر بخواهيم به طور خلاصه به اين مساله بپردازيم بايد از بخش تفريغ بودجه و ايجاد حساسيت اجتماعي نسبت به فعاليت شورا در حوزه محيط زيست و بودجه به عنوان يكي از اصلي‌ترين نقاط قوت اين دوره شورا ياد كنيم. در مقابل از عدم اقناع افكارعمومي نسبت به نظارت موثر شورا در مديريت شهري نيز مي‌توان به عنوان يكي از نقاط ضعف دوره چهارم شورا اشاره كنيم.
منظورتان از «عدم اقناع افكارعمومي نسبت به نظارت موثر شورا» چيست؟
يعني عملكرد شوراي شهر در مورد انجام وظايفي كه به عهده داشته‌اند به گونه‌اي نبوده كه مردم تاثير حضورشان را حس كنند. مثلا در بحث بودجه؛ اول بودجه را تصويب مي‌كنند و بعد آخر سال شهرداري يك ليست بلند بالا از هزينه‌هاي اضافي كه كرده را مي‌آورد و شورا هم مجددا آنها را تصويب مي‌كند! خب اين چه نظارتي است؟ اگر قرار است هرچه شهرداري مي‌آورد را شورا تصويب كند، خب از همان اول به شهرداري مجوز بدهد هر طور مي‌خواهد كسب درآمد كند و هر طوري كه مي‌خواهد آن را خرج كند، مردم به درستي با اين گونه مسائل مشكل دارند. البته فقط بحث بودجه نيست. از اين دست مسائل در كارنامه شورا زياد است.
عملكرد اصلاح‌طلبان شورا را در اين دوره چگونه تشريح مي‌كنيد؟
اگر بخواهيم واقع بين باشيم بايد بگوييم كه فراكسيون اصلاح‌طلبان در شوراي چهارم، به دليل عدم انسجام و وحدت مناسب نتوانستند انتظارات را برآورده كنند اما با اين حال بي‌انصافي است اگر بگوييم كاري نكرده‌اند چراكه در مورد برخي وقايع مانند فاجعه پلاسكو عملكردي منسجم و قابل قبول داشتند. البته در اينجا نكته ديگري هم وجود دارد. اينكه بعضي وقت‌ها، تعدادي از اعضاي همان طيف اقليت هم جذب «قدرت» مي‌شوند و آن اقليت را در اقليت بيشتري قرار مي‌دهند كه اين يك آفت جدي است كه متاسفانه طيف اصلاح‌طلب شوراي چهارم هم به اين آفت دچار بودند.
شما گفتيد اصلاح‌طلبان در اقليت بوده‌اند، با اين شرايط چطور مي‌توانستند، موثر باشند؟
انتظار مي‌رفت كه قوي‌تر عمل كنند يعني اگرهم در حداقل هستند بر سر مواضع و عقايد خود باقي بمانند و از آن دفاع كنند.
مثلا در چه مواردي انتظارتان بيشتر بود؟
مثلا در مورد تخصيص بودجه به اولويت‌هاي شهري يا بارگذاري در باغ‌ها، استخدام‌هاي غيرقانوني در شهرداري و ده‌ها مورد ديگر بايد واكنش نشان مي‌دادند.
به نظر شما در مقايسه با سه دوره قبل، شوراي چهارم در چه مرتبه و جايگاهي قرار داشت؟
اصولا شايد بتوان تفاوت شوراي چهارم با سه دوره قبل را در اكثريت شكننده آن دانست. يعني در شوراهاي اول تا سوم اكثريت قاطع در اختيار اصلاح‌طلبان يا اصولگرايان بود و عملا اقليت منسجمي نداشتيم ولي در شوراي چهارم اكثريت و اقليت بسيار نزديك بودند و به همين دليل محيط شوراي چهارم پوياتر از دوره دوم وسوم بود.
خود شما چطور؟ به عنوان فردي كه سال‌ها سابقه خدمت در مديريت شهري را داريد، چه برنامه‌هايي براي حضور در شورا داريد؟
همان طور كه گفتيد بنده به دليل سابقه‌اي ٢٤ساله در حوزه حمل و نقل عمومي و مديريت شهري، برنامه جامعي براي ايجاد تحول در سيستم مديريت شهري تهران و در راستاي تبديل شهر «سازه محور» به شهر «انسان محور» تدوين كرده‌ام. رويكرد اين برنامه تبديل تهران به شهر زندگي است كه مولفه‌هايي نظير ايجاد آرامش و آسايش براي شهروندان، توسعه پايدار شهر، صيانت از محيط زيست وكاهش معضلاتي نظير آلودگي هوا، ترافيك و ناكارآمدي حمل و نقل عمومي را در دستور كار دارد.
اينها يكسري هدف كلي بودند، به صورت مشخص برنامه‌هاي‌تان درمورد چه مسائلي است؟
مهم‌ترين برنامه من رسيدگي به مسائل خدمات شهري و بهبود آن به شكل يكسان براي تمام شهروندان تهراني است. در مرحله بعد برنامه‌هايم با محوريت مسائل فرهنگي و صيانت از موضوعات فرهنگي و ديني است. در كنار اين مسائل حتما توسعه راه‌آهن شهري انبوه براي مردم و كمرنگ كردن بروكراسي‌هاي شهري با استفاده از هوشمند‌سازي و الكترونيكي كردن فرآيندها از ديگر مواردي است كه جزو اولويت‌هاي من خواهد بود. ضمن آنكه از تلاش براي پركردن اوقات فراغت شهروندان با مواردي مانند ورزش همگاني وتوسعه درآمد پايدار شهرداري نيز غافل نخواهم بود.
پيش‌بيني شما در مورد تصاحب كرسي‌هاي شورا از سمت دو طيف اصلاح‌طلب و اصولگرا چيست؟ يعني فكر مي‌كنيد اكثريت شوراي پنجم با اصلاح‌طلبان خواهد بود يا اصولگرايان؟
با توجه به همزماني انتخابات رياست‌جمهوري با شوراي شهر و اينكه در انتخابات‌هاي گذشته عمدتا گزينه اصلاح‌طلبان براي رياست‌جمهوري راي بيشتري در شهر تهران از آن خود مي‌كند، پيش‌بيني‌ام پيروزي اصلاح‌طلبان است، يعني احتمال تكرار نتايجي شبيه انتخابات مجلس شوراي اسلامي وخبرگان رهبري در تهران به نفع اصلاح‌طلبان وجود دارد.
چرا تكميل ليست اصلاح‌طلبان اين همه به طول انجاميد؟ و اينكه الان بالاخره اين ليست نهايي شده است يا خير؟
من از همين جا اعلام مي‌كنم كه نقشي در تعيين فهرست اصلاح‌طلبان ندارم. اصولا اين موضوع توسط شوراي عالي سياستگذاري اصلاح‌طلبان مديريت مي‌شود اما بالاخره هرچه كه بود ليست سه‌شنبه منتشر شد.
اما اين ليست با انتقادها و اما و اگرهاي زيادي از سوي اصلاح‌طلبان مواجه شده است. شما با اين ليست موافقيد؟
به هر حال اين ليست از سوي شوراي عالي اعلام شده و ليست اصلاح‌طلبان است. به هر حال نكته مهم اين است كه از اختلاف و انشقاق و ايجاد شكاف جلوگيري و همچنان درجهت تقويت جناح اصلاح‌طلبان در اين برهه حساس، تلاش كنيم.
ديروز ليستي تحت عنوان « ياران هاشمي» در فضاي مجازي منتشر شده كه گفته مي‌شود اعضاي آن از سوي شما انتخاب شده‌اند؟ اين خبر درست است؟
به هيچ‌وجه. من كاملا تكذيب مي‌كنم. همانطور كه گفتم من در تعيين اعضاي هيچ ليستي دخالتي نداشته و ندارم.
در اين بين شنيده‌ها حاكي از اين است كه نام شما به عنوان سرليست اصلاح‌طلبان در تهران اعلام خواهد شد، آيا صحبتي در اين زمينه با شما شده است؟
همان طور كه گفتم؛ انتخاب سرليست به عهده شوراي عالي اصلاح‌طلبان است و براساس معيارهايي صورت مي‌گيرد، اينكه بنده به عنوان سرليست معرفي شوم موضوعي است كه هنوز رسما اعلام نشده است.
كمي از بحث شورا فاصله بگيريم و به موضوع عملكرد شهرداري و شهردار تهران بپردازيم، شما مديريت ١٢ ساله محمدباقر قاليباف در تهران را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
همان طور كه مي‌دانيد، قاليباف ركورد زمان تصدي شهرداري تهران را در تاريخ اين شهر به خود اختصاص داده است، طبيعي است كه در اين دوره هم نقاط مثبت و دستاوردهايي داشته باشد و هم نقاط ضعف. البته نبايد نه منكر نقاط مثبت شد و نه به شكلي همه دستاوردهاي امروز تهران نظير مترو و بزرگراه‌ها وزيرساخت‌ها را به دوره ايشان نسبت داد و تبليغاتي و شعاري عمل كرد. نكته مهم در اين ميان چگونگي تحقق اين دستاوردهاست، يعني اينكه ما بدانيم پروژه‌هايي نظير پل صدر يا تونل نيايش و نواب با چه هزينه‌اي و از چه محلي تامين شده‌اند و اينكه آيا احداث چنين پروژه‌هايي به زيست مطلوب شهري كمك كرده است يا پيامدهاي زيست‌محيطي و ترافيكي ناشي از بارگذاري نامناسب و خارج از طرح تفصيلي اينها موجب آثار منفي شده است. از سويي يكي از معضل‌هاي اصلي تهران در شرايط كنوني آلودگي هوا و ترافيك است كه هر دو ناشي از ضعف سيستم حمل و نقل عمومي است. متاسفانه بايد گفت در دهه گذشته حمل و نقل عمومي در مديريت شهري تهران نسبت به ساخت بزرگراه‌ها اولويت نداشته است، از بعد فرهنگي و اجتماعي نيز بيشتر شاهد رويكردي حاكميت‌گرا و شعاري و تبليغاتي بوده‌ايم، در حالي كه در اين ابعاد، مديريت شهري بايستي مردم‌نهاد و متكي به فعاليت‌هاي مردمي باشد و تنها زيرساخت آن توسط مديريت شهري فراهم شود.
بگذاريد كمي مصداقي‌تر صحبت كنيم، يكي از آخرين چالش‌هاي شهري؛ حادثه پلاسكو بود كه شهردار مدعي است يكي از برگ‌هاي افتخارآميز كاري‌اش است؛ در همين مورد ديدگاه‌تان در خصوص عملكرد شهردار تهران در مواجهه با اين حادثه چيست؟
فاجعه پلاسكو از دو جنبه قابل بررسي است؛ نخست قبل از فاجعه و زمينه‌هاي وقوع آن و دوم مديريت بحران فاجعه؛ واقعيت آن است كه ما در هر دو بعد مشكل داريم، ساختمان پلاسكو نماد مدرنيته در تهران بوده است و اينكه اين سازه تا حد فروريختن مستهلك شود يعني روند مدرنيته در تهران متوقف شده است و ما نتوانسته‌ايم همپا با روند توسعه در جهان متوقف شويم، اينكه چرا ما نتوانستيم روند نوسازي بافت فرسوده در تهران را درست هدايت كنيم و به جاي نوسازي و بازسازي بافت فرسوده، سرمايه‌ها در حوزه برج‌سازي در باغات وكوهپايه‌هاي اطراف تهران جذب شده است، يك سوال مهم است، همچنين ما براي مسكن و محل كار شهروندان تهراني بايد استانداردي داشته باشيم كه عدول از آن را اجازه ندهيم. اما در مورد مديريت بحران نيز ما در اين فاجعه شاهد بوديم كه توانمندي‌هاي لازم را براي مقابله با چنين حوادثي پيش‌بيني نكرده‌ايم.
نظرتان در مورد فساد و رانت مالي در شهرداري چيست و اگر شما رييس شورا يا شهردار شويد فكر مي‌كنيد مي‌توانيد آن را ريشه كنيد؟
اصولا با دامن زدن به فضاي هيجاني و مچ‌گيري نمي‌شود مبارزه كرد، مبارزه با فساد تنها از طريق ايجاد فرآيند صحيح ممكن است و فرآيند صحيح در چابك‌سازي، شفاف‌سازي و لغو رانت‌ها و انحصارها ممكن است، واقعيت اين است كه ما نتوانسته‌ايم به صورت ساختاري زمينه‌هاي فساد و رانت را از بين ببريم و بيشتر در اين زمينه شعار داده‌ايم واتفاقا افرادي كه بيشتر شعار دادند و مي‌دهند در عمل ناتوان‌تر بوده‌اند چون اينگونه شعار دادن‌ها وايجاد دوقطبي وتقابل، بيشتر به ابزاري براي تخريب رقيب و جوسازي تبديل مي‌شود.
يعني معتقديد روند مالي شهرداري شفاف نيست؟
متاسفانه همين طور است، چرا حتي شوراي شهر نبايد از گزارش‌هاي مالي شهرداري در بسياري از موارد اطلاع داشته باشد؟ چرا در بسياري از موارد و مناقصه‌ها و پروژه‌ها، شهرداري حاضر نيست گزارش مالي‌اش را به شورا بدهد؟ درحالي كه گزارش‌هاي مالي بايد آنقدر شفاف باشد كه حتي بتواند در اختيار تمام مردم باشد. اما امروز نه تنها چنين نمي‌شود و مردم به هيچ عنوان امكان دسترسي به گزارش‌هاي مالي شهرداري را ندارند، كه حتي اعضاي شوراي شهر نيز در در همه موارد به اين گزارش‌ها دسترسي ندارند؛ به نظر شما اينها نشانه‌هاي شفافيت است؟
ارسال نظر
