دولت یازدهم؛ امتداد مشی عقلانی

 انتخابات در کشور ما تنها یک رأی دادن ساده نیست بلکه امتداد یک سنت عقلانی است که از سال 1285 که فرمان مشروطه امضا شد تا امروز به خون‌بها و هزینه‌های فراوانی از سوی اندیشمندان و روشنفکران این سرزمین به دست ما رسیده است.
 
انتخابات در کشورهایی نظیر ایران هرچند از آرمان‌ها و ایده‌های یک جامعه مدرن به دور باشد اما تنها راه گریز ما به سمت بهبود همین اوضاع نیم‌بند است. در باب دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری گفت‌وگویی با سروش دباغ، روشنفکر و استاد دانشگاه داشته‌ایم که در ادامه می خوانید.
 
جناب آقای سروش دباغ! فکر می‌کنید که ادامه دولت روحانی به بهبود وضعیت کشور کمک می‌کند‌؟
 
پاسخ من مثبت است. هنگامی که می‌توان مشارکت کرد و مشارکت ما موثر واقع می‌شود ولو اینکه مقدورات و آنچه که در مقام عمل محقق می‌گردد با انتظارات و ایده‌آل‌های ما فاصله بسیار داشته باشد در قیاس با راهکارهای بدیل فکر می‌کنم که شرکت در انتخابات امری مفید است و البته حضور در جامعه مدنی پس از آن و تلاش برای تقویت جامعه مدنی که خوشبختانه به مدد فضای مجازی و رشد شبکه‌های اجتماعی امکان بهتری فراهم شده است.
 
‌به هر حال این امر در روزگار کنونی شدنی‌تر به نظر می‌رسد و مقوله عرصه عمومی را اینچنین می‌شود به آن بها داد و در راستای نهادینه‌تر شدنش گام برداشت. مرادم این است که یک رأی داده می‌شود و انتخابات و این موسم نیز به پایان می‌رسد اما پس از آن از طریق جامعه مدنی و فضای عمومی می‌شود مطالبات را پیگیری کرد و فعالیت نمود و آثار و نتایج مترتب بر آن را دید. همان‌طور که یکی، دو مطلب در باب انتخابات 94 نوشته‌ام هر‌چند فاصله مقدورات و آنچه که محقق می‌شود می‌تواند بسیار باشد اما به مصداق آب دریا را اگر نتوان کشید؛ هم به قدر تشنگی باید چشید تصورم این است که رأی دادن و مشارکت و کمک به تمدید دوران ریاست‌جمهوری آقای روحانی خوب است.
 
در این دوره چهارساله با توجه به اینکه شما خارج از کشور بودید‌؛ چه تغییراتی را در فضای گفتمان بین‌المللی نسبت به ایران احساس کردید‌؟
 
حقیقت امر این است که قصه برجام تاثیرات بسیاری در فضای بین‌المللی داشته است اما اگر بخواهم صادقانه بگویم به دلیل اینکه اقداماتی هم از سوی گروه‌های مقابل صورت گرفته بود اینها هم در فضای بین‌المللی موثر است و این حس القا می‌شود که دو نگرش در کشور وجود دارد. یکی در راستای تنش‌زدایی که تیم آقای روحانی و آقای ظریف و موضع بدیل چنان که افتد و دانید و دست‌کم از تنش‌زدایی استقبال نمی‌کند. به‌رغم این برای تقویت این صدا که نمایندگانش آقای روحانی و تیم و دولت ایشان است و استمرار آن در فضا، البته که دولتی با این مشی و مرام بر سر کار بیاید بهتر است و می‌تواند آن مسیر را ادامه دهد که منتج به کم شدن و رفع تحریم‌های ما شود و وضعیت اقتصادی از این عقب‌تر نرود و وجهه ما در عرصه بین‌المللی بهتر شود.
 
به هر حال رئیس‌جمهور سابق یک ایماژی از خود و ایران ساخته بود و چون من در همان ایام چند صباحی در خارج از کشور ما بین سال‌های 90 تا 92 زندگی کرده بودم همچنین از سال 84 تا اوایل سال 1385 و همچنین ایامی هم که در ایران بودم سفرهای متعددی به کشور های اروپایی و آمریکای شمالی داشتم می‌دیدیم اظهار نظر ایشان راجع به اسرائیل و مقولات دیگر چه ایماژی از ایران ساخته بود و رفتار ایشان با دولت حاضر قابل قیاس نیست و بسیار از این حیث چهره ایران موجه‌تر شده است و رئیس‌جمهوری دارد که می‌داند چگونه سخن بگوید و فضای بین‌المللی را می‌شناسد و حقوقدان است و تیم خارجی و بین‌المللی خوب و قوی‌ای دارد و همه اینها را اگر ما کنار هم بگذاریم البته که گفتمان بین‌المللی نسبت به ایران فرق کرده است ولی در عین حال باز آن دوصدایی هم به گوش می‌رسد یک صدا صدای روحانی و تیم ایشان است، یک صدا هم صدای کسانی است که با مشی و مرام روحانی مخالف‌اند و از تنش‌زدایی استقبال نمی‌کند. با این اوصاف کمک به تمدید خطی که تا اینجا پیش آمده است عقلانی و از مقتضیات دور‌اندیشی است.
 
تداوم رویکرد فعلی را واجد چه ویژگی‌ها و مختصاتی می‌دانید‌؟
 
به نظرم دست‌کم به بهبود وضعیت کشور و مسیر برجام و پسا‌برجام که ایشان آمده‌اند و همچنین در عرصه داخلی اندک گشایش‌هایی حاصل شده است دست‌کم اینها ادامه پیدا می‌کند و وضعیت به عقب باز‌نمی‌گردد به همین سبب فکر می‌کنم باید در انتخابات شرکت کرد و به آقای روحانی رأی داد و امیدوارم وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داخل بهتر شود و انتقاداتی که به آقای روحانی است و وعده‌هایی که ایشان داده بودند مانند حصر و گشایش فضای سیاسی و فرهنگی خیلی از اینها چنان‌که باید رخ نداده است البته که عنایت داریم که برخی از اینها از حوزه اختیارات ایشان بیرون است ولی باز هم خوب است که در فضای عمومی و جامعه مدنی اینها پیگیری شود و از جناب روحانی و دولت ایشان اگر ایشان پیروز شدند می‌خواهم به نحو مجدانه و صادقانه این خواسته‌ها را پیگیری کنند و با مردم در این باب بیشتر سخن بگویند.
 
ما در وادی سیاست همیشه باید آلترناتیوی داشته باشیم تا بتوانیم قضاوت کنیم، سیاسیت مانند فلسفه یک امر انتزاعی یا مثل بحث‌های علمی چیزی نیست که بشود برای یک موضع بدیل ولو اینکه قائلینی نداشته باشد تمهیدی اندیشد زیرا سیاست و امر سیاسی و مناصب سیاسی پر می‌شوند و اگر آقای روحانی نباشد دیگرانی می‌آیند این جایگاه را پر می‌کنند و البته که آقای روحانی در قیاس با سایرین به مراتب چنان‌که افتاد ودانید بهتر است و به‌رغم همه انتقادات و همه کارهای بر زمین مانده از دو کاندیدای اصلی، آقایان رئیسی و قالیباف که در مقابل ایشان هستندبهترند و باتجربه چهار‌ساله‌ای که اندوخته‌اند می‌توانند این مشی و مرام را که مورد وجاهت و مقبولیت بسیاری در جامعه ما است ادامه دهند و نواقصی را که در این دوره نتوانسته‌اند انجام دهند را بهتر پیگیری کنند.

منبع : روزنامه آرمان ملی