جشن خودکفایی بنزین پس از 36 سال

وزیر نفت اعلام کرد: برگزاری انتخابات برای خارجی‌ها مهم و تعیین‌کننده است و این مردم هستند که در انتخابات 29 اردیبهشت تعیین می‌کنند شرکت‌های خارجی به ایران بیایند یا نه. «بیژن زنگنه» روز شنبه در همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی با تأکید بر نقش مهم انتخابات ریاست جمهوری گفت: میزان مشارکت مردم در انتخابات برای امنیت و اقتدار ایران تعیین‌کننده خواهد بود. چگونگی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و میزان مشارکت آنها در اجرای برنامه‌ها تعیین‌کننده خواهد بود. وی درباره برگزاری مناقصه‌های بین‌المللی میدان‌های نفتی، گفت: مناقصه‌های محدود با حضور حدود پنج یا 6 کشور برگزار می‌شود که ابتدا پیشنهادهای فنی و سپس مالی دریافت می‌شود. وی افزود: پیش از این تفاهمنامه‌هایی با شرکت‌های بین‌المللی به امضا رسیده که پیشنهادهای فنی آنها در حال آماده‌سازی یا بررسی است.

وزیر نفت درباره توسعه لایه نفتی پارس جنوبی گفت: برای توسعه این لایه نفتی، بجز شرکت مرسک دانمارک پیشنهاد دیگری ارائه نشده است که برای تولید 100 هزار بشکه نفت در روز پیشنهاد کرده است. وی با بیان اینکه توسعه میدان‌های مشترک برای ایران در اولویت است، افزود: هنوز مشکلاتی برای همکاری وجود دارد که بخشی از آن مشکلات جنبه روانی داشته و بخش دیگر مربوط به احتیاط بانک‌های خارجی است.

وزیر نفت همچنین صدور بخشنامه افزایش دوره زمانی تعمیرات اساسی پالایشگاه‌ها را تکذیب و اعلام کرد در صورت یافتن چنین بخشنامه‌ای حاضر به دادن جایزه است.

زنگنه درباره ادعای صدور بخشنامه‌ای از طرف وزارت نفت برای افزایش دوره زمانی اورهال (تعمیرات اساسی) پالایشگاه‌ها به پنج سال، گفت: دروغی است که یک خبرگزاری طبق معمول منتشر کرده و طبق معمول سه گانه دروغ آن را تکرار کردند.

وزیر نفت با بیان اینکه پس از به ثمر رسیدن برجام، در آغاز یک جهش جدید در صنعت پتروشیمی هستیم، گفت: ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در طول دولت یازدهم هشت میلیون تن افزایش یافته است.

 سرانجام انتظار برای تأمین تمام نیاز کشور به بنزین از تولید داخل و پیوستن به باشگاه صادرکنندگان بنزین به سرآمد. اواسط هفته جاری با به مدار آمدن فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس پس از 36 سال پرونده واردات بنزین در ایران بسته خواهد شد و پس از آن ایران به صادرکننده این فرآورده نفتی استراتژیک تبدیل می‌شود.

روز گذشته وزیر نفت در حاشیه همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی از آغاز تولید بنزین پالایشگاه ستاره خلیج فارس در هفته جاری خبر داد و گفت: نخستین تولید بنزین از این پالایشگاه از اواسط هفته جاری آغاز می‌شود سپس به صورت مستمر تولید از آن انجام می‌شود.

وزیر نفت درباره افتتاح رسمی این پالایشگاه افزود: به دنبال کارهای نمایشی نیستیم و تا از پایداری روند تولید اطمینان نیابیم، اقدام به افتتاح رسمی نمی‌کنیم.

پالایشگاه ستاره خلیج فارس، نخستین پالایشگاه با خوراک میعانات گازی است که با ظرفیت پالایش ٣٦٠ هزار بشکه در روز سومین پالایشگاه و با ظرفیت تولید ٣٦ میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو ٤ و ٥، بزرگترین پالایشگاه تولید بنزین کشور به شمار می‌آید. این پالایشگاه معادل ٥٥ درصد مجموع تولید دیگر پالایشگاه‎های کشور، بنزین تولید می‌کند و با تکمیل همه فازهای آن مجموع تولید بنزین کشور به بیش از ١٠٠ میلیون لیتر خواهد رسید. ستاره خلیج‌فارس در ضلع غربی پالایشگاه موجود (25 کیلومتری بندرعباس) و در زمینی به مساحت 700 هکتار درحال ساخت است. با بهره‌‌برداری از این پالایشگاه علاوه بر تولید روزانه 36 میلیون لیتر بنزین، ۱۴ میلیون لیتر گازوییل به ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی کشور اضافه می‌شود. تولید روزانه ۴ میلیون لیتر گاز مایع، ۳ میلیون لیتر سوخت جت و ۱۳۰ تن گوگرد از دیگر محصولات تولیدی این واحد پالایشی هستند.

36 سال واردات بنزین

با افزایش تعداد خودرو و به دنبال آن مصرف بنزین، از ابتدای دهه 60 شمسی موازنه تولید و مصرف این فرآورده برهم می‌خورد و از سال 1361 واردات بنزین با روزانه 1.2 میلیون لیتر آغاز می‌شود. اما این عدد در سال‌های بعد به صورت تصاعدی افزایش یافت تا اینکه در سال 1385 با واردات 27.5 میلیون لیتر رکوردشکنی کرد.

از سال‌های 1370 به بعد روند واردات این محصول به طور تقریبی روندی صعودی به خود گرفت تا جایی که در سال 1381 از مرز 10 میلیون لیتر در روز عبور کرد و به ترتیب تا سال 1385 واردات روزانه آن به بیش از 15 میلیون لیتر، 7/22میلیون لیتر، 8/24 میلیون لیتر و در نهایت 5/27 میلیون لیتر در روز رسید.

در سال‌های بعد با کارتی شدن بنزین (1386) و سپس اجرای هدفمندی یارانه‌ها (1389) و رشد چند برابری قیمت آن به یک باره واردات بنزین کاهش قابل توجهی پیدا کرد. پس از تشدید تحریم‌ها و دشواری واردات بنزین دولت وقت برای تأمین نیازهای داخل برخی از واحدهای پتروشیمی را به کمک پالایشگاه‌های داخلی فراخواند اما این اقدام هم موجب نشد تا کشور دراین سال‌ها به طور کامل از واردات بنزین بی‌نیاز شود. در ادامه و در سال 1393 به دلیل آلایندگی شدید بنزین موسوم به پتروشیمی، تولید این نوع بنزین متوقف و واردات بنزین جای آن را گرفت و به همین دلیل از سال 1393 به بعد یک بار دیگر واردات افزایش یافت.

با وجودی که براساس گفته مسئولان در سال گذشته به طور میانگین روزانه 11.2 میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است، اما با بهره‌برداری از طرح‌های جدید پالایشگاهی، دیگر بنزین خارجی وارد بنادر ایران نمی‌شود و بودجه‌ای که هر ساله برای واردات بنزین هزینه می‌شد صرفه‌جویی شده و از این به بعد تنها بنزین ایرانی در باک خودروها پر می‌شود.

افزایش 13 میلیون لیتری تولید بنزین در دولت یازدهم

بررسی عملکرد دولت یازدهم در بخش تولید و تأمین بنزین مورد نیاز کشور نشان می‌دهد که تولید بنزین از 49.8 میلیون لیتر در سال 1391 به 63 میلیون لیتر در سال 1395 رسیده است. در نخستین سال فعالیت دولت یعنی 1392 درحالی که میانگین مصرف روزانه به 68.4 میلیون لیتر رسیده ولی در مقابل تولید روزانه بنزین نیز با رشد 10 میلیون لیتری نسبت به سال 1391 به 59.9 میلیون لیتر در روز افزایش یافته است. پس از ثبات نسبی تولید در سال 1393 و البته رشد مصرف به 69.6 میلیون لیتر در روز در سال 1394 میانگین مصرف به روزانه 70.5 میلیون لیتر می‌رسد و تولید نیز با افزایش محسوسی به 62.5 میلیون لیتر بالغ می‌شود. دراین سال تراز تولید و مصرف بنزین به منفی 8 میلیون لیتر می‌رسد. در سال گذشته نیز میزان تولید با رشد اندکی به 63 میلیون لیتر می‌رسد درحالی که مصرف آن به 74.2 میلیون لیتر نزدیک می‌شود. دراین سال نیز به طور میانگین روزانه 11.2 میلیون لیتر بنزین وارد کشور می‌شود.

تولید بنزین به روزانه 80 میلیون لیتر می‌رسد

اما در سال‌جاری با بهره‌برداری از فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تولید روزانه 12میلیون لیتر بنزین یورو 4 و 5 تولید 63 میلیون لیتری سال گذشته به 75 میلیون لیتر در روز می‌رسد که با میزان مصرف روزانه کشور برابری می‌کند. اما فاز نخست ستاره خلیج فارس تنها طرح پالایشگاهی و بنزین‌سازی نیست که امسال به بهره‌برداری می‌رسد چرا که طبق گفته مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی دو طرح در پالایشگاه‌های بندرعباس و لاوان نیز در آستانه بهره‌برداری است که در مجموع 4.3میلیون لیتر به تولید بنزین کشور می‌افزاید. با افتتاح نهایی بنزین‌سازی پالایشگاه بندرعباس روزانه 3.5میلیون لیتر و در پالایشگاه لاوان روزانه حدود 800 هزار لیتر بنزین به ظرفیت تولیدی کشور اضافه می‌شود.

بنابراین با افزوده شدن این میزان، مجموع تولید روزانه کشور به 79.3 میلیون لیتر افزایش می‌یابد که نه تنها تمام نیازهای داخلی را پوشش می‌دهد بلکه زمینه صادرات مازاد بنزین تولیدی فراهم می‌شود. این درحالی است که با به مدار آمدن دو فاز دیگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس 24 میلیون لیتر دیگر به تولید بنزین کشور افزوده خواهد شد و مجموع تولید بنزین از مرز 100 میلیون لیتر در روز عبور می‌کند.

منبع:ایران