اپراتورها علیه اپلیکیشن های موبایل!

با گسترش هر روزه فناوری در دنیا، قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی نیز مجهزتر می‌شود. شبکه اجتماعی «تلگرام»، یکی از این دست برنامه‌هاست که تنها قابلیت گفت‌وگوی متنی داشت و در هربار به روزرسانی تنها به برطرف کردن باگ‌ها و اضافه کردن استیکر و شکلک‌های مختلف می‌پرداخت؛ اما در آخرین به روزرسانی این برنامه، مدیرعامل این شرکت خبر از تماس صوتی در ایران داد؛ این قابلیت از 10 فروردین ماه سال جاری در اروپا فعال شده بود.

تا پیش از آمدن قابلیت تماس صوتی در تلگرام، شبکه‌های اجتماعی دیگر همچون وایبر، لاین و .. نیز این قابلیت را داشتند اما آن طور که واکنش‌های دولتی‌ها به تلگرام سریع بود، چکشی نبود. در این زمینه می‌توان مشکل را به سرعت نفوذ این رسانه‌ها در کشور مرتبط دانست و ازطرفی با توجه به آنکه دولت یازدهم در زمینه آی تی توانست قابلیت‌های متعددی را به این صنعت اضافه کند و نتوانست ارزش افزوده مدنظر خود را محقق کند، به همین دلیل، واکنش‌ها کمی سریع‌تر از دیگر برنامه‌ها بود.

تماس صوتی توجیه اقتصادی دارد؟

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در بحث شبکه‌های پیام رسان مطرح می‌شود، این است که آیا تماس صوتی از لحاظ اقتصادی، برای کشور توجیه دارد یا خیر. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این خصوص چندی پیش اعلام کرده بود که اگر دولت نتواند از این شبکه‌ها، سود دریافت کند این برنامه‌ها را در کشور غیرفعال خواهد کرد. اما سوال اینجاست که در کشورهای دیگر که اغلب فعالیت‌های تلفنی آنها از طریق چنین برنامه‌هایی انجام می‌شود، چرا به هیچ عنوان فیلتر نمی‌شود و حتی هر روز به قابلیت‌های آن افزوده می‌شود.

پاسخ اینجاست که در کشورهای دیگر، تمرکز دولت‌ها بر دریافت ارزش افزوده از طریق چنین برنامه‌هایی است و ازطرفی نیز دولت‌های دیگر از افزایش قیمت‌های اینترنت و همچنین دریافت حق کپی رایت برای نرم افزارهاست. اما از آنجایی که در ایران حق کپی رایت رعایت نمی‌شود و همچنین قیمت اینترنت در کشور بالا نیست، به همین دلیل معمولا بعد از اضافه شدن هر قابلیت در نرم افزارها، در ابتدا بحث فیلتر شدن آنها مطرح می‌شود.

ارزش افزوده جایگزین خدمات های اپراتورها

یکی از سوالاتی که درخصوص ازش افزوده مطرح می‌شود این است که خدمات مبتنی بر محتوا در قبض تلفن موبایل چیست و چرا هزینه این خدمات برای برخی از مشترکین اپراتور بسیار زیاد و حتی بالاتر از مبلغ مکالمه و پیامک آنها است. از آنجایی که اطلاع رسانی صحیحی در مورد خدمات فعال صورت نگرفته است، بسیاری از مشترکین به دنبال آشنایی با نحوه حذف خدمات مبتنی بر محتوا و روش لغو خدمات مبتنی بر محتوا هستند تا از بار پرداخت هزینه‌های بالای این خدمات رهایی پیدا کنند.

درواقع به مجموعه خدمات سرویس ارزش افزوده پیامکی VAS (پیامک‌های مسابقه‌ای، پیامک‌های حمایتی از تیم‌های ورزشی، پیامک‌های حمایتی از سازمان‌ها و انجمن‌های مختلف، انواع پیامک فال) از یک طرف و انواع آوای انتظار و سرویس تماس بان و پیشخوان‌ها و سایر خدمات و سرویس‌هایی از این قبیل از طرف دیگر که به مشترکین ارائه می‌شوند، به طور کلی خدمات مبتنی بر محتوا گفته می‌شود.

در کنار خدمات مبتنی بر محتوای پیامکی که برای مشترکین هزینه به همراه دارند، انواع سرویس پیامک تبلیغاتی، سرویس پیامک انبوه و پیامک تبلیغاتی و سیستم پیام کوتاه اطلاع رسانی نیز از طرف اپراتورها ارائه می‌شوند که ممکن است برای مشترکین نیز یا هزینه داشته باشد یا خیر. مشترکین اپراتورهای تلفن های همراه از طریق این سرویس‌های پیامکی محتوایی، خدمات مختلفی از اپراتورها دریافت کرده و در ازای این سرویس‌ها مبلغی را به اپراتور پرداخت می‌کنند.

طبق برآوردی که از قیمت تماس هر دقیقه موبایل با موبایل به دست آمده، مخابرات از هر دقیقه حدود 600 ریال از مشترکان دریافت می‌کند؛ ازطرفی سیستم تماس تلفنی تلگرام حدود 360 کیلوبایت مصرف می‌کند که با اینترنت 2 mg، رقم برآوردی 144 ریال خواهد بود. بنابراین برای مشترکان هر دقیقه تماس با تلگرام حدود 456 ریال صرفه جویی خواهد شد.

افزایش 7 درصدی ظرفیت پهنای باند در دولت‌های قبل از حسن روحانی، معمولا پیشرفت
زیرساخت های تکنولوژی سرعت بالایی نداشت، اما یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم را می‌توان در وزارت ارتباطات دید؛ به این صورت که تا قبل از سال 92 پیشرفت چندانی در بحث آی تی دیده نمی‌شد. محمود واعظی دی ماه سال 95 در نشست صبحانه کاری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز اعلام کرده بود که در ابتدای دولت یازدهم، پهنای باند کشور ۶۶۴ گیگ بود که هم اکنون به بیش از ۴۰۰۰ گیگ رسیده است و تا یک ماه و نیم دیگر به ۱۰ هزار گیگ می‌رسد؛ یعنی عملا پهنای باند از سال 92 تا به امروز حدود 6.64 درصد افزایش یافته است. حال با این سرعت پیشرفت تکنولوژی در دولت یازدهم، باید دید برنامه ای برای افزایش قیمت اینترنت در دستورکار دولت قرار می‌گیرد و یا این برنامه‌ها فیلتر خواهند شد.