رأی بدوی علیه سازمان میراث فرهنگی صادر شد

شکایت بنیاد مستضعفان برای گرفتن کاخ سعدآباد و نیاوران به صدور رأی بدوی به نفع این بنیاد منتهی شد. این درحالی است که مسئولان سازمان میراث فرهنگی مستند به قانون میراث فرهنگی، فرمان امام (ره) و بحث‌های فنی مالکیت بنیاد مستضعفان بر این دو کاخ را رد می‌کنند و آن را متعلق به میراث فرهنگی می‌دانند.

به گزارش روزنامه ایران روز دوشنبه «قاسم سعیدی» معاون حقوقی بنیاد مستضعفان اعلام کرد: «بنیاد مستضعفان قصد تجمیع املاک خود را داشت و از سازمان میراث فرهنگی به دلیل این‌که از واگذاری این دو کاخ استنکاف می‌کرد، شکایت کرد و دادخواستی را به دادگاه بدوی ارائه داد. دادگاه هم در این زمینه رأی را به نفع بنیاد مستضعفان صادر کرد. مدیریت دو کاخ بر عهده سازمان میراث فرهنگی است، اما باید مشخص شود که این دو کاخ و زمین‌ها و بناهای اطرافش در مالکیت بنیاد مستضفعان است نه آن سازمان!»

براساس گفته‌های او «دادگاه در شعبه ۶ دادگاه انقلاب اسلامی برگزار و حکم مالکیت بنیاد مستضعفان بر کاخهای سعدآباد و نیاوران نیز صادر شد.» «فرهاد نظری» مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران می‌گوید: «علاوه بر قانون صریح میراث فرهنگی که تأکید می‌کند اموال سلطنتی که جزو استثنائات هستند باید در اختیار سازمان میراث فرهنگی باشند، عملکرد بنیاد مستضعفان به لحاظ فنی هم دلیل کافی برای واگذاری آثار به میراث فرهنگی است.» اشاره فرهاد نظری به وضعیت کاخ مروارید است که بیش از سه دهه دراختیار بنیاد مستضعفان بود و سازمان میراث فرهنگی پس از سالها تلاش آن را پس گرفت. نظری از کاخ مروارید کرج به عنوان یکی ازشاهکارهای معماری مدرن یاد می‌کند که ویرانه‌های آن به میراث فرهنگی رسید. به گفته او تخریب‌ها در کاخ مروارید به حدی است که باید برای بازسازی این اثر هزینه بسیاری گزافی خرج کرد.  فرهاد نظری به وضعیت آسیب دیده هتل رامسر که در اختیار بنیاد مستضعفان است اشاره می‌کند و می‌گوید: «بنیاد مستضعفان تنها نگاه اقتصادی دارد.» تلاش‌های چند دهه گذشته رسانه‌ها برای انتقال مالکیت هتل رامسر به میراث فرهنگی و مرمت آن تا به امروز بی‌نتیجه مانده است!
به گفته نظری هتل رامسر 18 ویلا از دوره پهلوی اول دارد که بسیار با ارزش و منحصربفرد هستند اما سقف بسیاری از آنها ریخته است.نظری می‌گوید: «وضعیت هتل رامسر و کاخ مروارید و بسیار دیگری از آثاری که در اختیار بنیاد مستضعفان قرار دارد نشان می دهد که این بنیاد تجربه موفقی در مدیریت و نگهداری این آثار ندارد.»«محمد حسن طالبیان» معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در گفت‌و‌گو با «ایسنا» مالکیت بنیاد مستضعفان بر کاخ‌های سعدآباد و نیاوران را رد و تأکید می‌کند: مالکیت سازمان میراث ‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بر کاخ‌موزه‌های سعدآباد و نیاوران قانونی است.

بنیاد مستضعفان از سال 87 به دنبال دو کاخ نیاوران و سعدآباد است. آن زمان بنیاد مستضعفان با تشکیل پرونده‌ای در دادگاه انقلاب اسلامی، خواستار تعیین تکلیف بر ادعای مالکیت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بر آن دو مجموعه شد. همان زمان معاون حقوقی و امور مجلس رئیس دولت دهم در نامه‌ای به رئیس بنیاد مستضعفان یادآورمی شود: «همانگونه که در فرمان صریح حضرت امام (ره) آمده است، امر اموال مصادره‌ای یاد شده با شورای انقلاب بوده و شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۲۳/۱/۵۹ در لایحه قانونی راجع به کاخ‌های نیاوران و سعدآباد و اموال مربوط را به قرار زیر تصویب کرده است: کلیه کاخ‌های نیاوران و سعدآباد با محوطه و تأسیسات آن جهت ایجاد موزه و پارک در اختیار وزارت فرهنگ و آموزش عالی قرار می‌گیرد. متعاقباً مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۰ قسمتی از این لایحه را اصلاح کرده که با تأیید شورای نگهبان ابلاغ شده است.»طالبیان هم می‌گوید: «کاخ‌موزه‌های سعدآباد و نیاوران در دوران پهلوی به وزارت دربار تعلق داشته و با هزینه بیت‌المال احداث شده است، بنابراین جزو اموال خاندان پهلوی به‌حساب نمی‌آید و جزو بیت‌المال است و به استناد فرمان حضرت امام خمینی (ره) مورخ 13 اسفند ماه 57، مالکیت این دو کاخ بر عهده دولت است.»
به گفته او براساس ماده یک لایحه قانونی مصوب شورای انقلاب به تاریخ 23 فروردین ماه سال 59، کلیه کاخ‌ها ازجمله نیاوران و سعدآباد با محوطه و تأسیسات آنها برای ایجاد موزه در اختیار وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت قرار گرفت. ضمن این‌که بر اساس ماده ۲ همین لایحه تمام اشیای عتیقه برای حفظ و نگهداری در موزه‌ها تحویل وزارت فرهنگ و آموزش عالی (سازمان میراث‌فرهنگی) می‌شود و از سال ۱۳۵۹ تاکنون تمامی مجموعه موزه‌های موصوف در حال ارائه خدمات به عموم است.براساس بند ۵ مصوبه هیأت وزیران مورخ 2 آذر ماه 60 متضمن قانون تشکیل سازمان میراث‌فرهنگی، کاخ‌های نیاوران و سعدآباد یکی از واحدهای تابعه این سازمان است. معاون میراث فرهنگی می‌گوید: مهم این است که سعدآباد و نیاوران یک لایه از تاریخ معاصر تهران است و حفاظت، نگهداری، مرمت و معرفی این لایه از تاریخ بر عهده سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌عنوان سازمان تخصصی در این حوزه نهاده شده است. به گفته طالبیان، سازمان میراث‌فرهنگی به لحاظ قانونی خود را ملزم به حفاظت و صیانت از این دو اثر تاریخی می‌داند و با توجه به ظرفیت فرهنگی این دو کاخ‌موزه و همچنین با توجه به این‌که سعدآباد و نیاوران دو پهنه سبز تهران محسوب می‌شوند و باید حفاظت و نگهداری از این دو مجموعه در اختیار دستگاه تخصصی متولی امور میراث‌فرهنگی و تاریخی، یعنی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری واگذار شود.