سفرهای دکتر روحانی در سال 95؛ از اسلام آباد تا اسلام آباد

 رئیس جمهوری در سال 95 به 15 کشور جهان سفر کرد و با ده ها نفر از سران سیاسی کشورهای جهان دیدار داشت و تعامل گرایی و منطق ایرانی را به نمایش گذاشت. مقصد نخستین و آخرین سفر «حسن روحانی» در سال گذشته، اسلام آباد پاکستان بود.

رئیس جمهوری اسلامی ایران در سال 95 باهدف رساندن پیام صلح طلبی و تعامل گرایی مجموعه سفرهای های گوناگون خارجی را انجام داد.

دولت یازدهم در سومین سال ریاست جمهوری حجت الاسلام روحانی تمرکز سیاست خارجی خود را منطقه خاورمیانه و آسیا قرار داد. البته در این چارچوب دیدارهایی را در کشورهای دور و نزدیک انجام داد.

رئیس جمهوری در سال گذشته، به پایتخت های 15 کشور جهان سفر کرد. وی در برخی از این سفرها که در قالب نشست های بین المللی برگزار شد، با بسیاری از سران کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس ها نیز دیدار کرد.

هدف سفرهای روحانی ارتقای روابط اقتصادی، رساندن پیام صلح و دوستی مردم ایران به جهانیان و پیگیری منافع منطقه ای و بین المللی ایران بود. این اهداف با رویکرد تعامل گرایی و حل و فصل مسائل از راه گفت و گو دنبال شد.

** اولین و آخرین سفرسال به اسلام آباد
نکته جالب در بررسی سفرهای خارجی رئیس جمهوری در سال 95 این بود که مقصد نخستین و آخرین سفر رئیس جمهوری کشورمان در سال گذشته، اسلام آباد پایتخت کشور دوست- پاکستان- بود. این نشان دهنده اهمیت این همسایه شرقی از دیدگاه ایران است.

روحانی در هفته نخست فروردین سال گذشته در سفری اقتصادی و سیاسی به اسلام آباد رفت و چند سند مهم همکاری راهبردی میان ایران و پاکستان را به امضا رساند. در این سفر ضمن توافق برای تسهیل همکاری بخش های خصوصی دوطرف، تصمیم گرفته شد تا سطح همکاری تجاری تهران-اسلام آباد به 5 میلیارد دلار برسد.

رئیس جمهوری در اسفند 95نیز در نشست سران اکو در اسلام آباد پاکستان حضور یافت. روحانی در سخنرانی خود در این کنفرانس گفت: قرن 21 قرن پیشتازی آسیا خواهد بود و اکو در آسیای آینده، کلید تعامل شرق و غرب خواهد شد. اکو می تواند و باید در ساختن آینده اقتصاد منطقه نقش آفرینی کند. رییس جمهوری در حاشیه نشست اکو در اسلام آباد، با نخست وزیر پاکستان و رئیس جمهوری ترکیه دیدار و گفت وگو کرد.

**تمرکز ویژه بر کشورهای آسیایی
بیشترین حجم سفرهای خارجی رئیس جمهوری بر آسیا متمرکز شد. شاید بتوان دلیل این نگاه را در یکی از سخنان وی در اجلاس درک کرد که گفته بود کشورهای آسیایی نقش مهمی را در شکل دهی به آینده جهان دارند.

در هفته پایانی فروردین سال گذشته رییس جمهوری برای شرکت در اجلاس سران «سازمان همکاری اسلامی» وارد استانبول ترکیه شد. روحانی پس از سخنرانی در این نشست، دیدارهایی را با مقام های ترک در آنکارا انجام داد.

روسای جمهوری ایران و ترکیه در گفت وگوهای خود 8 یادداشت تفاهم و موافقتنامه همکاری میان تهران- آنکارا را به امضا رساندند. توسعه همکاری های دوکشور و مسائل منطقه ای همچون تروریسم و صهیونیسم از جمله محورهای گفت وگوهای مقام های عالی رتبه تهران و آنکارا بود.

همچنین 17 مرداد ماه 1395 رئیس جمهوری برای دیدار و گفت وگو با مقام های جمهوری آذربایجان راهی باکو شد. روحانی پس از امضای 6 سند و یادداشت تفاهم همکاری میان مقام های ارشد تهران و باکو اظهار کرد که ایران و آذربایجان برای توسعه همه جانبه مناسبات و همکاری ها، عزم راسخ دارند. وی همچنین دریای خزر، را دریای صلح، دوستی و توسعه بین کشورهای ساحلی توصیف کرد.

رئیس جمهوری همچنین در نشست هیات های عالیرتبه ایران و جمهوری آذربایجان، هدف ایران در گسترش روابط با آذربایجان و منطقه قفقاز را حرکت به سوی تجارت آزاد اعلام کرد. وی اظهار داشت کرویدور ریلی شمال - جنوب، اروپا را به خلیج فارس متصل می کند.

در همین سفر روسای جمهوری اسلامی ایران،‌ آذربایجان به همراه فدراسیون روسیه نشست سه جانبه ای را برگزار کردند. سه کشور در بیانیه ای ضمن حمایت از برنامه جامع اقدام مشترک در خصوص وضعیت برنامه هسته ‌ای ایران بر ضرورت گسترش همکاری‌های بانکی، انتقال فناوری و تجهیزات، اتصال شبکه برق و خطوط حمل و نقل و ارتباطات و نیز اهمیت رایزنی ‌های دو و سه جانبه برای مقابله مؤثر با تروریسم تأکید کردند.

همچنین روحانی و «ولادیمیر پوتین» در نشست دوجانبه ای بر گسترش و تعمیق روابط تهران – مسکو تاکید کردند. روحانی در این دیدار عنوان کرد که ایران و روسیه در مسیر همکاری‌ های راهبردی گام برمی‌ دارند و در تجارت دو جانبه هم باید به سمت کاهش تعرفه ها و بسوی تجارت آزاد حرکت کرد.

روز سیزدهم مهرسال گذشته رئیس جمهوری برای یک سفر دوره ای و شرکت در دومین اجلاس سران مجمع گفت وگوی همکاری های آسیا‎ (ACD) ‎که متشکل از 34 کشور ‏آسیایی است، به شرق آسیا سفر کرد. هانوی پایتخت ویتنام نخستین مقصد از سفر روحانی به این منطقه بود. روسای جمهوری ایران و ویتنام در دیدار خود دو سند همکاری را امضا کردند. همچنین توافق هایی میان تهران و هانوی برای پنج برابر کردن حجم مبادلات تجاری دو کشور صورت گرفت.

رئیس جمهوری در ادامه سفر به منطقه جنوب شرق آسیا؛ سپس وارد کوالامپور پایتخت مالزی شد. در این مرحله از سفر مقام های عالی رتبه ایران و مالزی از علاقه مندی تهران و کوالامپور برای توسعه همکاری ها خبر دادند و برای تشکیل هر چه سریع تر کمیسیون های مشترک همکاری ها توافق کردند.

روحانی در آخرین مرحله از سفرش به تایلند رفت در نشست هیات های ارشد ایران و تایلند از اراده دو دولت برای توسعه روابط در همه حوزه ها سخن گفت. وی همچنین بر لزوم آمادگی برای آغاز تجارت ترجیحی و دو برابر شدن مناسبات اقتصادی و توسعه متوازن گردشگری میان ایران و تایلند تاکید کرد.

در دی ماه 1395 روحانی سفر دوره ای دیگری را به چند کشور در آسیای میانه و قفقاز انجام داد. سه کشور ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان مقصد رییس جمهوری در این سفر سه روز بودند.

رئیس جمهوری پس از دیدار با مقام های ارمنستانی توافق برای گسترش روابط در حوزه های انرژی، ترانزیت، تجارت و روابط بانکی و تلاش برای برقراری تجارت آزاد بین ایران و اعضای اتحادیه اوراسیا را از مهمترین دستاوردهای این سفر عنوان کرد. روسای جمهوری ایران و ارمنستان در این سفر پنج سند همکاری امضا کردند.

بیشکک پایتخت قرقیزستان دومین مقصد سفر روحانی در این سفر بود. با حضور دو رئیس جمهوری، تهران و بیشکک پنج سند همکاری امضا کردند. توسعه روابط ایران و قرقیزستان در قالب برنامه ده ساله و توافق روسای جمهور دو کشور برای تسهیل صدور ویزا و خط پروازی مستقیم تهران - بیشکک از دستاوردهای این سفر بود.

روحانی در سومین مرحله از این سفر، پس از دیدار با مقام های قزاقستانی، پنج سند همکاری را به امضا رساند. تسهیلات در حوزه مناسبات تجاری، همکاری های بانکی و صدور روادید، حمایت بیشتر دوکشور از ارتباط بخش های خصوصی و تشکیل کمیته مشترک برای آغاز سریع مبادلات گسترده بانکی از جمله مهمترین توافق های به دست آمده در این سفر بود.

ششمین روز بهمن ماه سال 95 نماینده ای سوی پادشاه کویت برای دیدار با رئیس جمهوری به تهران آمد. در پاسخ به این سفر و پیام ارسالی کشورهای عربی منطقه، حسن روحانی روز بیست وهفتم بهمن در یک سفر کوتاه به دو کشور عمان و کویت رفت و با مقام های عالیرتبه این کشورها دیدار کرد.

وی این سفر را از مسقط پایتخت عمان آغاز کرد. روحانی در دیدار با مقام های این کشور اظهار کرد:‏ اراده سیاسی ایران و عمان تحکیم هر چه بیشتر مناسبات دوستانه است و تهران همواره از گسترش روابط دوجانبه و منطقه ای ‏با همسایگان استقبال می کند.

سپس رییس جمهوری به کویت رفت و در دیدار با امیر این کشور، خواستار ارتقای روابط اقتصادی تهران - کویت ‏همپای روابط سیاسی شد. وی تاکید کرد: مذاکره و تفاهم، تنها راه حل مشکلات و سوء تفاهم بین کشورهای منطقه است.

**دیدارهای سیاسی در آمریکای شمالی و جنوبی
تنها سفر غیرآسیایی رئیس جمهوری کشورمان در میانه سال گذشته به بهانه حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به دوقاره آمریکای شمالی و جنوبی صورت گرفت.

روز بیست و ششم شهریور سال گذشته رئیس جمهوری برای شرکت در هفدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، به ونزوئلا سفر کرد. روحانی جمهوری در سخنرانی افتتاحیه این اجلاس، جنبش عدم تعهد را بخش غیرقابل انکاری از راه حل برای چالش های جهان امروزی دانست.

وی همچنین رژیم صهیونیستی را متهم اصلی در طراحی و توسعه جنایات داعش عنوان کرد. روحانی توافق هسته ای (برجام) را نیز راهبرد و رویکردی جدید برای تعامل مثبت و سازنده در مناسبات بین المللی توصیف کرد.

رییس جمهوری در این سفر با مقام های ونزوئلایی نیز دیدار و گفت وگو کرد. وی در این دیدار از گسترش همکاری اقتصادی تهران با کاراکاس استقبال کرد. روحانی در حاشیه سفر به ونزوئلا با رئیس جمهوری بولیوی، رئیس جمهوری اکوادور، معاون رئیس جمهوری هند، رئیس مجلس الجزایر، رئیس مجمع عالی خلق جمهوری کره شمالی، معاون رئیس‌ جمهوری اندونزی و وزیر خارجه الجزایر دیدار و گفت وگو کرد.

پس از پایان نشست سران غیر متعهدها، حسن روحانی ونزوئلا را به مقصد هاوانا پایتخت کوبا ترک کرد. هیات عالیرتبه همراه رییس جمهوری در هاوانا با مقامات ارشد کوبا دیدار و گفت وگو کردند. روحانی در دیدار «فیدل کاسترو» رهبر انقلاب کوبا با اشاره به ایستادگی ملت ایران در برابر فشارها، ایران و کوبا را نماد مقاومت در برابر شدیدترین تحریم ها توصیف کرد.

همچنین در حضور روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری کوبا، تهران و هاوانا برای ارتقای همکاری های مشترک یادداشت تفاهم هایی را در زمینه بهداشتی، درمانی و دارویی امضا کردند.

رئیس جمهوری در آخرین روز شهریور ماه سال 1395 به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، کوبا را به مقصد ایالات متحده ترک کرد. از نخستین روز ورود روحانی به شهر نیویورک، وی با مقام های عالی رتبه بسیاری از کشورها که برای حضور در نشست سازمان ملل آمده بودند دیدار و گفت و گو کرد. از جمله مهمترین افرادی که در مقر سازمان ملل متحد با رییس جمهوری کشورمان ملاقات داشتند می توان از روسای جمهوری فرانسه، سوئیس، بلغارستان، اسلوونی و نخست وزیران ایتالیا، سوئد، نروژ و بریتانیا نام برد .

روحانی در این دیدارها بر ارتقای سطح روابط و توسعه روابط اقتصادی و تجاری با این کشورها تاکید داشت. افزون بر این وی بر اهمیت برجام و ضرورت پایبندی همه طرف ها به تعهداهایشان در توافق هسته ای تاکید کرد.

علاوه بر این رئیس جمهوری با نخست وزیران یونان، ژاپن، پاکستان و عراق نیز در حوزه مسایل گوناگون منطقه ای و بین المللی گفت وگو کرد. روحانی همچنین در سفر به نیویورک با نخبگان و اندیشمندان آمریکایی و دبیرکل سازمان ملل متحد نیز دیدار داشت.

رییس جمهوری در نشست سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در چند محور سخنرانی کرد و گفت: تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونی خود در ماه‌های گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود.

وی همچنین رویکرد اصولی ایران را مشارکت سازنده با همسایگان برای تحقق نظم پایدار عنوان کرد و افزود: عربستان باید از ادامه سیاست های تفرقه افکنانه، ترویج ایدئولوژی نفرت و تعرض به حقوق همسایگان باز ایستد. روحانی در کنفرانس مطبوعاتی خود در نیویورک، جمهوری اسلامی ایران را سد دفاعی بزرگی در برابر تروریسم توصیف کرد.