عاملان و ساکتان دوره بحران اقتصادی، مدعیان امروز/ ترفند دوباره پوپولیسم برای جمع آوری رای

حمله به دولت یازدهم از نخستین روزهای فعالیت آن آغاز شد و اکنون با گرم شدن تنور انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری خشک و‌ تر با هم می‌سوزد. انتقادات تندتر شده و راه صواب را از دست می‌دهد و دیگر نقدها شکل توهین و اتهام به خود می‌گیرد. حتی بازار شایعه هم داغ و داغ‌تر می‌شود؛ شایعه‌هایی که با اهداف خاصی در کارگاه‌های زیرزمینی تولید و توزیع می‌شود. در این دوران نقدهایی که منصفانه و سازنده باشد و به صورت علمی عملکرد و برنامه‌های دولت را بررسی کند به ندرت دیده می‌شود و درمقابل موفقیت‌های بزرگ دولت با وارونه‌سازی جریان‌های خاص، نقطه ضعف آن معرفی می‌شود. اقدام‌هایی که آثار منفی آن نه تنها دولت بلکه نظام انقلاب اسلامی را دربرمی‌گیرد. نکته مهم دیگری که دراین بخش باید به آن اشاره کرد این است که نقش و سهم منتقدان به عملکرد اقتصادی دولت در عرصه اقتصاد ملی چه بوده است و آنها که اغلب در سال‌های گذشته و اکنون تصدی پست‌های حساسی را برعهده داشته و دارند چه کاری برای برداشتن موانع اقتصادی انجام داده‌اند.

سکوت گذشته، انتقاد حال

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید؛این که اقتصاد ملی ایران به دلیل مشکلات ساختاری بی‌شمار و البته سوءمدیریت‌های قبل هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب راه درازی در پیش دارد و دولتمردان یازدهم نیز بارها بر آن تأکید کرده‌اند جای بحث ندارد.

بنابراین بسیاری از مشکلاتی که هم‌اکنون در عرصه اقتصاد دیده می‌شود در دوره فعالیت دولت یازدهم ایجاد نشده است. اما منتقدان تندی که در دوره فعلی به دولت حمله می‌کنند، در دوره فعالیت دولت‌های نهم و دهم که به مراتب اقتصاد با معضلات عمیق‌تر و جدی تری مواجه بود، سکوت اختیار کرده بودند.

از سوی دیگر عده‌ای از این منتقدان که در دو دولت قبل تصدی امور اجرایی و حاکمیتی را داشته‌اند نیز به نوعی عملکرد خود را فراموش کرده و خواهان پاسخگویی دولت یازدهم به آن مواردی هستند که ریشه در گذشته دارد. در این زمینه بخشی از این منتقدان در دوره نهم مجلس شورای اسلامی نمایندگی مردم حوزه انتخابیه خود را برعهده داشته‌اند و با وجود قانون گریزی‌ها و مشکلات بی‌شمار در دولت قبل سکوت اختیار کردند و هیچ نگفتند. درحالی که وظیفه نمایندگی آنها حکم می‌کرد که در برابر پایمال شدن حقوق مردم ساکت نباشند. دراین دوران این دسته از نمایندگان که به طور عمده از یک جریان سیاسی خاص بودند به جای پرسشگری و بررسی عملکرد دولت وقت و جلوگیری از خطاها، به تمام لوایح دولت رأی مثبت دادند و از آن حمایت کردند.

 شما چه کردید

به گزارش ایران؛در کنار منتقدانی که در گذشته در کسوت نماینده و وکیل مردم بودند و کاری نکردند جز سکوت و مدارا، کسانی که در دولت‌های نهم و دهم پست‌های ارشد دولتی داشته‌اند نیز شمشیر نقد از نیام درآورده‌اند و اعتقاد دارند که بهترین دولت در 70 سال گذشته را داشته‌اند.

این دسته از منتقدان نیز بی‌آن که بخواهند قضاوت منصفانه‌ای از عملکرد 8 ساله خود در عرصه اقتصاد داشته باشند بازهم به پوپولیسم و وعده‌های توخالی روی آورده‌اند تا با ترفند دوباره چهار برابر کردن یارانه نقدی رأی به دست آورند. کسانی که با درآمدهای سرشار نفتی نتوانستند چرخ‌های اقتصاد را به حرکت درآورند در دوره‌ای که درآمدهای نفتی به یک سوم کاهش یافت و اکنون مالیات جای آن را گرفته خرده می‌گیرند و به کارنامه اقتصادی دولت یازدهم نمره صفر می‌دهند. آنها که شعار عدالت و پاکدستی سر می‌دادند و در پایان هشت سال زمامداری امور اجرایی کارنامه‌ای ضعیف برجای گذاشته‌اند پس از گذشت چهار سال دوباره به فکر اقتصاد افتاده‌اند تا کارهای ناتمام خود را تمام کنند.

 شاخص چیست؟

وقتی سخن از عملکرد اقتصادی می‌شود باید خط کش و شاخصی وجود داشته باشد تا براساس آن نقد منصفانه‌ای از عملکرد هر دولتی داشته باشیم. اما آنچه در سه و نیم سال اخیر علیه عملکرد اقتصادی دولت در جریان است شاخص‌های خودساخته‌ای دارد که با اصول و مبانی علم اقتصاد هیچ گونه سنخیتی ندارد. مهم‌ترین شاخص در عملکرد دولت‌ها نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا، رشد اقتصادی است که برآیند مجموع تولید کالا و خدمات در طول یک دوره مشخص است. دراین بخش دولت نهم که اقتصاد را با نرخ رشد بیش از 5درصد از دولت هشتم تحویل گرفت، در مدت کوتاهی روند صعودی را به نزولی تغییر داد و در نهایت اقتصاد را با نرخ منفی 6.8 درصدی به دولت یازدهم تحویل داد. در شاخص تورم نیز که رابطه مستقیمی با رفاه مردم دارد، دولت‌های نهم و دهم تورم 10 درصدی ابتدای دوره خود را به بالای 40 درصد رساندند. علاوه بر این ثبات اقتصاد و بازارها در دوره قبل بخصوص از سال 1389 تا 1392 بشدت برهم خورد تا جایی که نرخ ارز (دلار) در سال 91 با رشد 92 درصدی روبه‌رو شد. در بازار کالا نیز شرایط مشابهی بر بازار حاکم بود و قیمت‌ها به صورت روزانه و حتی ساعتی افزایش می‌یافت.

حال آنکه دولت یازدهم موفق شد در تمام این شاخص‌ها کارنامه درخشانی از خود برجای بگذارد. به طوری که نرخ رشد اقتصادی در کمتر از چهار سال از منفی 6.8 درصد به 11.6 درصد (در 9ماهه سال 95) رسید و تورم سالانه پس از 26 سال در سال گذشته تک رقمی شد. هرچند بواسطه میراث گذشته هنوز جریان افزایش قیمت‌ها وجود دارد ولی بازارها در مقایسه با قبل وضعیت باثباتی را تجربه می‌کنند. برخلاف قبل که درآمدهای سرشار نفتی برای ثابت نگهداشتن مصنوعی قیمت‌ها عمدتاً صرف واردات مواد مصرفی می‌شد دراین دولت و پس از 62 سال صادرات غیر نفتی از واردات پیشی گرفت و تراز تجاری پس از چندین دهه مثبت شد. در تولید و صادرات نفت نیز درحالی که کل صادرات نفت کشور در اواخر دولت دهم به یک میلیون بشکه کاهش یافته بود، در اسفند ماه سال گذشته مجموع صادرات نفت و میعانات گازی از روزانه سه میلیون بشکه فراتر رفت و ایران توانست بازارهای خود را بازپس گیرد.میزان قاچاق کالا به کشور نیز با 10 میلیارد دلار کاهش از 25میلیارد دلار به 15 میلیارد دلار رسید.

حال اگر بخواهیم تمام این شاخص‌ها که مورد تأیید مراجع رسمی داخلی و خارجی است را نادیده گرفته یا مورد تردید قرار دهیم و به صورت انشاوار از عملکرد اقتصادی دولت خرده بگیریم به طور قطع دچار سیاسی کاری شده‌ایم که به جای منافع ملی تنها به منافع فردی و گروهی خود می‌اندیشیم.اما در کمال تعجب برخی از منتقدان به جای نقد منصفانه نقاط ضعف دستاوردهای روشن دولت را که به نظام جمهوری اسلامی ایران تعلق دارد، وارونه جلوه داده و با الفاظی سخیف به سخره می‌گیرند.

 شما بفرمایید دولت چه کند؟

این روزها هر اقدام دولت با واکنش منفی منتقدان مواجه می‌شود. اگر دولت در جهت حمایت از مردم کاری کند آن را حرکتی پوپولیستی و تبلیغی می‌دانند و اگر انجام ندهد دولت را به منفعل بودن متهم می‌کنند. دراین زمینه یکی از نمایندگان مجلس افزایش 50 درصدی ضریب حقوق کارمندان دولت در آستانه انتخابات را پوپولیستی و سیاسی تلقی می‌کند که به حقوق‌های نجومی منجر می‌شود.وی با اشاره بر مصوبه دولت مبنی بر افزایش 50 درصدی ضریب شغلی کارمندان اظهار داشت: نمی‌دانم با شرایط اقتصادی که کشور دارد تصویب چنین مباحثی چگونه و با چه توجیهی رخ می‌دهد.

 عملکرد  اقتصاد مقاومتی دولت

یکی از کلیدواژه‌هایی که منتقدان این روزها روی آن مانور سیاسی زیادی می‌دهند اقتصاد مقاومتی است. رهبر معظم انقلاب در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی 24 محور تعیین کرده‌اند و در نخستین روز سال 95 با حضور در حرم مطهر رضوی 10 اقدام و عمل را برای تحقق اقتصاد مقاومتی برشمردند که دولت در تمام این موارد کارنامه روشن و قابل قبولی دارد. حال آنکه برخی از منتقدان معتقدند که دولت حتی یک مورد از این تکالیف را اجرا نکرده است. در این زمینه معاون اول رئیس جمهوری می‌گوید: برخی منتقدان دولت یک‌بار هم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را مطالعه نکردند. نباید انتظار داشت که اقتصاد مقاومتی در کوتاه مدت و به طور کامل اجرا شود.