پیوند قلب‌ها و دست‌ها در روم باستان +‌تصاویر

حلقه‌های نامزدی و ازدواج در فرهنگ غربی برای نشان دادن وضعیت رابطه فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما تاکنون به این فکر کرده‌اید که سرو کله این حلقه‌ها در تاریخ از کجا پیدا شد؟ کدام فرهنگ باستانی شروع به ساخت آن کرد؟ کدام ملت باستانی این رسم را رواج داد؟ یا چرا حلقه ازدواج باید در انگشت سوم دست چپ قرار بگیرد؟

استفاده از حلقه در دوره نامزدی و ازدواج تاریخچه‌ای بسیار طولانی دارد. ادعاهایی بسیاری وجود دارد که چه کسانی اول از همه شروع به استفاده از این حلقه‌ها کردند با این حال نمی‌توان از این حقیقت چشم پوشید که به دست کردن حلقه ازدواج یکی از قدیمی‌ترین و جهانی‌ترین رسومات است که تا به امروز نیز ادامه داشته است.

این سنت به دوران باستان، به ویژه به دوره روم باستان، بازمی‌گردد. در حالی که ریشه این حلقه‌ها به مصر باستان یا یونان باستان بازمی‌گردد، الزامات قانونی دقیق برای نامزدی، عروسی و طلاق برای اولین بار در دوان رومی‌ها منصوب شد. بنابراین ایده‌ای کلی از چگونگی عملکرد ازدواج و چگونگی جا افتادن این تشریفات در آداب و رسوم جامعه آن دوران همگی از روم باستان آغاز شد.



در روم باستان، ازدواج با نام‌های «justae nuptiae»، «justum matrionium» یا «ligitimum matrimonium» خوانده می‌شد. ازدواج‌ها باید مطابق با قانون روم می‌بودند. برای مثال، اصطلاح «connubium» یا «ازدواج قانونی» به معنی حق قانونی برای ازدواج کردن است و یکی از ضرورات قبل از ازدواج بود. چراکه همه افراد دارای «connubium» نبودند. افرادی که فاقد این حق بودند عبارتند از: افراد متاهل، خواجه‌ها و زوج‌هایی با روابط فامیلی به خصوص. همچنین در روم باستان، قوانین دیگری برای ازدواج وجود داشت مانند کسب رضایت والدین قبل از ازدواج و دارا بودن حداقل سن ازدواج (دختران 12 سال و پسران 14 سال).

با توجه به اینکه ازدواج در روم باستان موضوعی پایبند به قوانین مشخصی بود، جای تعجب ندارد که این امر در آن دوران به عنوان یک قرارداد در نظر گرفته می‌شد. با در نظر گرفتن این موضوع، رد و بدل کردن حلقه نامزدی در روم باستان جنبه عمومی داشت و نشان می‌داد که قراردادی بین یک زوج و خانواده‌های آنها منعقد شده است.

علاوه بر این، حلقه نامزدی رومیان نشان دهنده این بود که حق مالکیت یک زن در حال واگذار شدن از یک مرد (پدر دختر) به مرد دیگری (همسر) است. بنابراین، در روم باستان تنها زنان حلقه نامزدی به دست می‌کردند.



در روم باستان به زنان دو حلقه ازدواج داده می‌شد: یکی از جنس آهن و دیگری از جنس طلا. زنان حلقه آهنی را در خانه به دست می‌کردند و حلقه طلا را در محل‌های عمومی و به منظور تحت تاثیر قرار دادن مردم به دست می‌کردند. دلیل انتخاب آهن به عنوان ماده اصلی حلقه‌های ازدواج، نمادی از قدرت و تداوم این عهد بود.

طلا، نماد ثروت، ماده دیگری بود که رومیان باستان از آن برای ساخت حلقه ازدواج استفاده می‌کردند. در حالی که قوانین ضداسراف، پوشیدن حلقه‌های طلا را برای طبقات پایین‌تر جامعه ممنوع می‌کرد، اجرای این قوانین برای حاکمان بسیار دشوار بود. حتی بردگان نیز حلقه‌های آهنی خود را طلا اندود می‌کردند.

استفاده از حلقه‌های ازدواج طلا به ویژه در قرن سوم تا چهارم میلادی فراگیر شد. در این دوره، حلقه‌های طلا مجلل‌تر و پر نقش و نگارتر شد که ثروت فرد و مهارت هنرمند سازنده آن را به رخ می‌کشید. رایج‌ترین نوع حلقه در ازدواج رومیان حلقه «فده» بود که طرح روی آن یک زوج را در آغوش یکدیگر نشان می‌داد یا یک جفت دست درهم گره خورده بود.



محبوبیت این حلقه‌ها برای قرن‌ها باقی ماند و هنوز هم بخشی از سنت نامزدی و ازدواج در ایتالیای امروزی و جهان است. همچنین باید اضافه کرد رومیان باستان براین باور بودند که یک عصب از انگشت سوم (انگشت حلقه) دست چپ مستقیما به سمت قلب می‌رود. با توجه به این حقیقت، حلقه‌های ازدواج در این انگشت پوشیده می‌شد؛ رسم دیگری که تا به امروز ادامه یافته است.

همچنین رومیان باستان اولین مردمی بودند که حلقه‌های نامزدی و ازدواجشان را حکاکی می‌کردند. یک نمونه از این کار را می‌توان روی حلقه «فده» که در موزه بریتانیای لندن به نمایش گذاشته شد، دید. کلمات «Te amo parum» روی این حلقه حکاکی شده است. این عبارت به معنی «من خیلی اندک دوستت دارم» یا «من تو را به اندازه کافی دوست ندارم» است.

یک تفسیر شیرین از این پیام این است که اهدا کننده حلقه قادر نیست به اندازه کافی معشوقه خود را دوست بدارد چراکه دوست داشتن معشوقه به قدری که وی لیاقتش را دارد، غیرممکن است.